از قرون گذشته تا به حال، جهان عرصه رقابت و همکاری سیاسی و اقتصادی برای تأمین امنیت، حفاظت از منافع ملی و استفاده از ظرفیتهای جهانی در جهت افزایش رفاه، آسایش و شکوه و اقتدار کشورها بوده است. قرنها دریا عرصه تاختوتاز و جنگ بین امپراطوریها و پادشاهان بوده است؛ عرصهای که امروز هم در تأمین و حفاظت از منافع کشورها نقش کلیدی و اساسی دارد، خصوصاً کشورهایی که مرزهای آبی زیادی دارند یا ترانزیت صادراتی آنها از آبراههای طولانی و دوردست میگذرد.
از همین رو استراتژی دریایی یک رکن اساسی برای کشورهایی است که از ظرفیت سواحل دریایی بهره میبرند و منافع آنها در دریاها حضور دارد. ایران نیز به عنوان کشوری که از شمال و جنوب به دریا محصور شده است و در جنوب از ظرفیت استراتژیک خلیجفارس بهره میبرد، صادرات نفتیاش از طریق دریا رقم خورده است و دشمنانش در دریا حکمرانی میکنند، بیش از همه متوجه برنامهریزی و اتخاذ یک راهبرد کارآمد دریایی است. در این راستا عملیات ناوگروه ۸۶ نیز بخشی از استراتژی دریایی جمهوری اسلامی ایران قلمداد میشود که با ناوشکن بومی خود، در اولین عملیات ۳۶۰ درجه به دور زمین، تحت تحریم امریکا و کشورهای همپیمان آن، یک رزمایش قدرت و توانمندی موفق رقم زده است. این عملیات شروع فصل جدیدی از قدرت دریایی ایران و بازنمایی تحولاتی است که در آینده نزدیک رقم خواهد خورد.
۱: جهان در حال گذار از نظم فعلی موجود و در انتظار شکلگیری نظم جدیدی است که به اعتقاد بسیاری از متخصصان سیاسی و حوزه امور بینالملل، بزرگترین ویژگی آن انتقال تمرکز قدرت از غرب، به شرق است. بدیهی است که یکی از ارکان قدرت در سطح بینالمللی، توان حکمرانی در دریا و اقیانوسهاست. از همین رو ورود ایران به دروازه اقیانوسهای دوردست، در مسیر همین گذار جهانی و تبدیل شدن ایران به قدرت فرامنطقهای، در کنار چین و روسیه است.
۲: از یک دهه پیش، دشمنان ایران با سلاح تحریم به جنگ منافع اقتصادی کشورمان آمدند و با توقیف نفتکشهای ایرانی سعی کردند دریا را برای ناوگان صادراتی ایران ناامن کنند. گرچه ایران با پاسخ متقابل و توقیف کشتیهای کشورهای متجاوز در خلیجفارس، معادلات بازدارندگی را حفظ کرده، اما توسعه قدرت بازدارندگی از تنگه هرمز تا شاهراههای آبی جهان، برای حفاظت از منافع اقتصادی ایران، امر مهمی است که جمهوری اسلامی به آن اهتمام دارد. به عبارت دیگر حضور ایران در آبراههای راهبردی، دست ایران را برای اعمال قدرت علیه تهدیدکنندگان منافع خود گسترده میکند.
۳: حضور ایران در آبهای بینالمللی، حکمرانی دریایی امریکا را به چالش کشیده و امریکایی که خود را حاکم بلامنازع دریاها میدانست، به دست و پنجه نرم کردن با رقبای شرقی خود همچون چین و ایران وامیدارد.
۴: با توقیف کشتیهای امریکایی توسط ایران، خلیجفارس عملاً تبدیل به محیط ناامن برای منافع امریکا شد. حالا قدرت نظامی جمهوری اسلامی در اقیانوسهای اطلس و آرام، میتواند منافع اقتصادی امریکا را در هر نقطهای ناامن و بازدارندگی ایالاتمتحده را تا سواحل امریکا به عقب براند.
منبع: جهاننیوز