افزايش روزشمار گرايش مردم كشورمان به سمت و سوي جراحي‌هاي زيبايي خبري است كه اين بار نه در حاشيه بلكه در متن جامعه ديده مي‌شود و ايران را به پايتخت جراحي بيني جهان تبديل كرده است. اين تب تند اما رفته رفته شكل و شمايل تازه‌تري به خود مي‌گيرد تا جايي كه چندي است تصاوير گوش شيطاني، مثلثي يا الاغي و بيني عقابي به عنوان جديدترين مد جراحي پلاستيك در شبكه‌هاي اجتماعي دست به دست مي‌چرخد. سر نخ بالا رفتن آمار جراحي‌هاي زيبايي در جامعه اما در دست پزشكان متخلفي است كه بدون داشتن تخصص در حاشيه سكوت و انفعال مسئولان بهداشتي دست به كار جراحي زيبايي شده‌اند.
تا چند سال پيش جراحي‌هاي زيبايي فقط در ميان خانم‌ها و دختران جوان بود و اغلب هم به جراحي بيني محدود مي‌شد اما حالا ديگر نه فقط در ميان بانوان و قشر جوان بلكه در ميان تمامي سنين رواج يافته و به طور ويژه آقايان هم در صف علاقه‌مندان به جراحي زيبايي درآمده‌اند؛افرادي كه حاضرند براي داشتن يك بيني كوچك و سربالا يا گونه‌هايي برجسته و فكي شبيه فلان بازيگر هاليوودي، زير تيغ بروند. نكته قابل تأمل اينجاست كه چنين افرادي كه با توهم «خود‌زشت‌پنداري» خود را به تيغ جراحان زيبايي و گاه افراد غيرمتخصص فعال در اين رشته مي‌سپارند در بيشتر مواقع از چهره تازه‌شان هم راضي نيستند. اين را مي‌توان از آمار شكايت‌ها از جراحان زيبايي به روشني دريافت. اين در حالي است كه جراحان زيبايي كه براي انجام اعمال جراحي لازم و غيرلازم در خدمت افراد داوطلب هستند، خود را از درمان بيماران بي‌بضاعتي كه دچار سوختگي شده‌اند، كنار مي‌كشند.
بالا گرفتن تب جراحي‌هاي متعارف يا نامتعارف در كشورمان موضوعي است كه يكي از اصلي‌ترين سرنخ‌هاي آن در دست پزشكان است؛ ماجرايي كه سريال طنز در حاشيه نيز تلاش دارد آن را به گونه‌اي به تصوير بكشد، هرچند اين سريال با حاشيه‌سازي‌هاي شديد برخي پزشكان و به طور ويژه رئيس سازمان نظام پزشكي مواجه شده است اما اين سازمان و حتي وزارت بهداشت در برابر اتفاقاتي نظير دخالت پزشكان غيرمتخصص در امر جراحي زيبايي نتوانسته‌اند حتي رضايت انجمن جراحان پلاستيك را جلب كنند، به طوري كه امامي، رئيس انجمن جراحان زيبايي با انتقاد از بي‌توجهي مسئولان به ورود افراد غيرمتخصص به حوزه جراحي بيني تصريح مي‌كند: «بارها به مسئولان از معاونت درمان وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشكي اعلام كرده‌ايم كه بايد ورود افراد غيرمتخصص به اين حوزه متوقف شود و تا زماني كه معاونت درمان و سازمان نظام پزشكي مشتركاً اقدامي اجرايي و عملي را پياده و پيگيري نكنند، هيچ‌گونه اتفاقي در اين عرصه نخواهد افتاد».
در كنار اين اظهارات دكتر ابوالحسن امامي با آمار قابل تأمل افرادي مواجهيم كه در راهروهاي سازمان نظام پزشكي و دادسراي جرائم پزشكي به واسطه نارضايتي از نتيجه اعمال جراحي زيبايي‌شان سرگردانند.
جراحي زيبايي در ايران بيش از اندازه است
برخي پزشكان از انواع و اقسام راهكارها براي ترغيب افراد به انجام جراحي‌هاي زيبايي استفاده مي‌كنند و به‌رغم ممنوعيت تبليغات پزشكي با انواع تبليغات در اين حوزه در فضاي مجازي مواجهيم و حتي براي زمان‌هايي نظير عيد نوروز ارائه تخفيف و شرايط ويژه براي انجام انواع اعمال جراحي و اقدامات زيبايي را شاهد هستيم. شايد همين امر موجب شده است تا بنا به تأكيد رئيس انجمن جراحان پلاستيك در كشورهاي غربي هم به اندازه ايران براي جراحي زيبايي تقاضا وجود نداشته باشد و ايران پايتخت جراحي بيني شود. معاون درمان وزارت بهداشت هم مي‌پذيرد كه در جامعه ما اعمال جراحي زيبايي بيش از آن چيزي كه بايد، انجام مي‌شود و اين امري محسوس است.
به گفته دكتر محمد آقاجاني در حوزه اعمال زيبايي و جراحي‌هاي پلاستيك با رويكردهاي اغراق‌آميز و گرايش‌هاي غيرطبيعي مواجه هستيم؛ امري كه به طور يقين مسئله‌اي فرهنگي است و براي تغيير آن متوليان امر آموزش عمومي و فرهنگي در كشور بايد در اين زمينه كار بيشتري انجام دهند. بنا به تأكيد وي اعمال جراحي پلاستيك براي موارد و شرايطي كاربرد دارد كه در طب پيش‌بيني شده اما در كشور ما گرايش به اين نوع جراحي‌ها بيش از اندازه و گاهي غيرضروري است. به باور محمد آقاجاني اين گرايش بيشتر به حوزه خارج از حوزه سلامت مربوط بوده و فرهنگ عمومي جامعه روي اين بخش از پزشكي كشور سايه انداخته است. وي معتقد است فرهنگ عمومي جامعه بايد مورد بازنگري قرار گيرد و در كنار آن بايد عوارض اين اعمال براي مردم تشريح و نشان داده شود كه اگر اين اعمال به صورت غيرضروري انجام گيرد، چه عوارضي را بعد از انجام عمل مي‌تواند به دنبال داشته باشد.
پاي دلالان تجهيزات پزشكي در ميان جراحي زيبايي
دكترسيدابوالحسن امامي، رئيس انجمن جراحان پلاستيك وضعيت نابسامان تقاضا و انجام اعمال زيبايي را ناشي از ورود افراد غيرمتخصص به اين حوزه مي‌داند و مي‌افزايد: برخي شركت‌ها دستگاهي را وارد كشور و با تبليغات وسيع براي دستگاه موردنظر بازاريابي مي‌كنند. به گفته وي اين شركت‌ها به پزشكان متفرقه و فاقد تخصص لازم، طي دوره‌هاي چهارساعته مدركي اعطا مي‌كنند، در حالي كه متخصصان جراحي پلاستيك براي انجام اينگونه جراحي‌هاي زيبايي سه سال دوره مي‌بينند. رئيس انجمن جراحان پلاستيك با اشاره به مسائل اقتصادي حاكم بر جامعه پزشكي تصريح كرد: نبود نظارت ارگان‌هاي كنترل‌كننده فرصتي را ايجاد مي‌كند تا افراد غيرمتخصص اقدام به جراحي‌هاي زيبايي كنند و متأسفانه در اين زمينه فرد بيمار دچار عارضه شده و پزشك نيز مسئول عارضه است اما در اين ميان شركت تنها سود خود را مي‌برد.
تخلف بودن يا نبودن جراحي‌هاي نامتعارف؟!
به باور معاون درمان در مورد تخلف بودن با نبودن اعمال نامتعارف جراحي زيبايي به سادگي نمي‌توان قضاوت كرد. اگرچه براي رسيدگي به اين موضوعات بايد مصداق و مورد جراحي را در هيئت انتظامي نظام پزشكي مطرح كرده و در آنجا به اين جنبه‌هاي حرفه‌اي رسيدگي كرد. آقاجاني مي‌افزايد:ما در اين زمينه منشور اخلاق پزشكي و قوانين حاكم بر خدمات پزشكي را داريم كه مرجع رسيدگي به اين موضوعات نيز نظام پزشكي است. بنا به تأكيد اين مقام مسئول در وزارت بهداشت نيز بايد مشخص شود كه آيا بهتر نيست به جاي زيبايي‌هاي مصنوعي به زيبايي‌هاي طبيعي روي بياوريم؟ آيا اين توجه بسيار زياد به جنبه‌هاي تجملي به فرهنگ ملي ما آسيب نمي‌رساند؟
