سیستان وبلوچستان از لحاظ طبقه‌بندی اقلیمی در ناحیه بیابانی و خشک قرار دارد، اما با اینکه از مزایای ویژه‌ای به خصوص موقعیت راهبردی بازرگانی و ترانزیتی برخوردار است، اما هنوز نتوانسته جایگاهی برای خود دست و پا کند. برخورداری از دارا بودن کشاورزی و باغبانی به ویژه در کشت میوه‌های استوایی و گرمسیری و همچنین جاذبه‌های فراوان تاریخی و طبیعی در کنار صنایع و معادن از دیگر توانایی و ظرفیت‌های فوق‌العاده این استان به شمار می‌آیند که اهرم‌های بسیار توانمندی در جهت توسعه و آبادانی هستند، اما متأسفانه تاکنون آن‌طور که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته و از آن‌ها استفاده نشده است. حالا و بعد از دیدار مقام معظم رهبری با سیستان و بلوچستانی‌ها، معاون اول رئیس‌جمهور اعلام کرده که دولت سیزدهم آماده اجرایی کردن مصوبات ۲۰ سال پیش سفر رهبری به این استان است.
کاهش بارش‌ها، خشکسالی و مدیریت نامناسب آب، عدم انباشت سرمایه و قاچاق در کنار برخی شکاف‌های قبیله‌ای، قومیتی و مذهبی موجب شده‌اند تا محرومیت و بیکاری در سیستان وبلوچستان افزایش یابد.
عدم مواجهه توسعه‌ای مناسب و سیاستگذاری و برنامه‌ریزی در رابطه با این مسائل طی سالیان گذشته باعث هم افزایی مشکلات شده که نتیجه آن بیکاری مزمن و فقر بین نسلی و در نتیجه ناامیدی در بین جوانان و بروز مهاجرت‌های گسترده در سیستان وبلوچستان است.
اما حقیقت این استان را باید در ۲۰ سال قبل جست‌وجو کرد. زمانی که مقام معظم رهبری به این منطقه سفر کرده بود.
وقتی در ۱۸ اسفند ۱۳۸۱ حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به سیستان وبلوچستان سفر کردند، جمعی از مسئولان نظام در حضور ایشان برای بررسی راه‌های تسریع محرومیت‌زدایی از این منطقه جلسه‌ای برگزار کردند. با اینکه در آن زمان از رئیس‌جمهور تا مسئولان کشوری و لشگری به همراه مدیران دستگاه‌های مختلف و استاندار و نمایندگان ولی فقیه در استان سیستان وبلوچستان در جلسه حضور داشتند، اما مشخص نیست چرا مصوبات آن اجرایی نشد تا حالا بعد از گذشت دو دهه مقام معظم رهبری شخصاً از این اتفاق گلایه کند.
ایشان در دیدار هفته گذشته با مردم سیستان‌و‌بلوچستان و خراسان‌جنوبی علاوه بر اشاره به برخی اقداماتی که در سیستان وبلوچستان انجام شده، یادآور شدند: «کار‌های زیادی هم پیش‌روی ما هست که باید انجام بگیرد. اگر آن مصوباتی که در اوائل دهه ۸۰، که بنده آمدم بلوچستان، تصمیم‌گیری شد اگر دولت‌ها آن مصوبات را عمل می‌کردند امروز چهره استان فرق می‌کرد. تنبلی شد، بی‌توجهی شد از طرف بعضی از دولت‌ها. امروز بحمدالله مشغولند، کار می‌کنند، تلاش می‌کنند. بنده امیدوارم و ان‌شاءالله که این امید به نتیجه برسد.»
یکی از مهم‌ترین اهداف جلسه‌ای که در سال ۸۱ برگزار شد تأمین آب شرب سالم و لزوم مقابله با خشکسالی در سیستان وبلوچستانی بود که در آن روز‌ها هنوز وارد بحران خشکسالی نشده بود.
در آن زمان هزارو ۴۰ میلیارد ریال بودجه برای بهبود شرایط استان اختصاص یافت تا در طول سه سال مصوبات را اجرا و طرح‌های محرومیت‌زدایی را به نتیجه برساند.
علاوه بر اینکه قرار بود بخشی از این بودجه صرف احداث کارخانه سیمان، اجرای طرح چاه نیمه‌چهارم و احداث کتابخانه مرکزی دانشگاه شود بلکه طرح آبیاری تحت فشار، ایجاد و اصلاح شبکه‌های آبرسانی و احداث زمین‌های ورزشی نیز باید عملیاتی می‌شد.
بهبود راه‌های استان، احداث بنادر صیادی، گازرسانی به مناطق محروم و احداث بازارچه‌های مرزی هم در دستور کار بود و فعال‌سازی معادن، ترانزیت دریایی، حمایت از صنایع دستی سیستان‌و‌بلوچستان و فعال شدن سازمان عمران می‌توانست روز‌های خوشی را برای ساکنان این منطقه رقم بزند.
به هر حال هر چه بود دولت‌ها یکی پس از دیگری سرکار آمدند و رفتند و بی‌تفاوت به مصوبات آن سفر هیچ کاری در این رابطه انجام ندادند تا سیستان و بلوچستان هر روز ضعیف و ضعیف‌تر شود.
با این تفاسیر حالا دولت سیزدهم اعلام کرده آماده است تا در عرض سه سال همان مصوبات را به مرحله اجرا برساند. در همین رابطه معاون اول رئیس‌جمهور با بیان اینکه باور و اهتمام جدی دولت مردمی اجرای کامل مصوبات سفر رهبر معظم انقلاب است تا بتواند کاستی‌ها و عقب‌ماندگی‌های استان سیستان وبلوچستان را تا حتی امکان جبران کند، گفته: «مشکلات این استان را یکی پس از دیگری رفع خواهیم کرد.»
محمد مخبر، سازمان برنامه و بودجه، استاندار سیستان و بلوچستان و معاونین خود را مکلف کرد در اسرع وقت و حداکثر تا پایان مهرماه طرح موجود را در زمانبندی سه ساله اصلاح و نهایی کنند به نحوی که همه ابعاد و جوانب این طرح نظیر ظرفیت‌های استان، منابع مالی و امکانات مورد نیاز در آن دیده شود و بتواند چهره این منطقه را هم در بعد زیرساخت‌ها و هم در بعد رفاه اجتماعی مردم دگرگون کند.
