جوان آنلاین: ارومیه از جمله شهر‌های باستانی با آثار تاریخی زیاد به شمار می‌آید. مطالعه ویژه بافت تاریخی ارومیه به‌عنوان اولین شهر در سطح کشور انجام شده که در آن ۱۱ هزار پلاک تاریخی موجود تعیین تکلیف شده‌اند و طبق این طرح قرار است معابر زیر چهار متر به زیر ۷درصد کاهش یابد، به گونه‌ای که امکان تردد دستگاه‌های خدمات‌رسان از جمله آتش‌نشانی و اورژانس در معابر بافت تاریخی فراهم شود. بر همین اساس لزوم توجه مدیران شهری به موضوع احیای بافت تاریخی ارومیه مورد تأکید است، اما نکته مهم اینکه مسجد جامع ارومیه اثری تاریخی یادگار قرن هفتم هجری در آستانه ثبت جهانی قرار دارد و اقدامات مرمتی و حفاظتی برای آماده‌سازی آن در دست اجراست تا هر چه زودتر این کار انجام شود.
«حفاظت از خانه‌ها و بنا‌های تاریخی ارومیه را یک رسالت همگانی است و ما در حد وسع‌مان تمام تلاش‌مان را کرده‌ایم، احیا و مرمت مدرسه ۲۲ بهمن، مدرسه هدایت، ساختمان صدا و سیمای سابق، خانه انصاری، خانه گردشگری، قلعه بدلبو، موزه باستان‌شناسی و بنا‌های مختلف دیگر مؤید این نکته است و این اقدامات باعث شده فضای موزه‌ای استان به ۵/۲ برابر افزایش پیدا کند.»
اینها بخشی از صحبت‌های مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان غربی است. با اشاره به اینکه مسجد جامع ارومیه که سند هزار ساله هویت مسلمانی این شهر است در حال حاضر یک فرصتی تاریخی برای ثبت جهانی دارد، می‌گوید: «باید از این فرصت نهایت استفاده را کرد و مشکلات بر سر راه این اتفاق تاریخی برای شهر ارومیه را برطرف کرد، چراکه در جلسات قبلی مدیران حوزه علمیه آمادگی خود را برای تعامل مثبت اعلام کرده‌اند.»
مرتضی صغری، مهم‌ترین چالش در این خصوص را زمان بسیار کم برای این توافقات و اجرایی کردن آن دانسته و ادامه می‌دهد: «در چند روز آینده اولین گروه از ارزیابان وزارتخانه به استان سفر خواهند کرد. تاکنون دو فاز مرمتی در مسجد جامع ارومیه انجام داده‌ایم که در یک فاز ساماندهی اطراف مسجد جامع ارومیه انجام شده و در فاز دوم گنبدخانه مسجد جامع از بیرون و داخل مرمت اساسی شده و در حال حاضر تزئینات مسجد در حال مرمت است و نیز پوشش چوبی الحاقی اطراف ستون‌ها برچیده شده و تمام اقدامات برای تکمیل حجرات آماده شده پایان یافته و در دو فاز بیش از ۱۷ میلیارد تومان هزینه انجام شده است.» وی با بیان اینکه ثبت جهانی مسجد جامع یک فرصت بی‌نظیر برای جهانی شدن ارومیه است، تصریح می‌کند: «وجود هزار و ۸۳۵ اثر ثبت ملی و پنج اثر ثبت جهانی ظرفیت گردشگری بزرگی برای آذربایجان غربی است.»
ورود به لیست مقاصد گردشگری
گنبدخانه مسجد جامع ارومیه قدمت ۸۰۰ سال و مسجد جامع نیز بیش از هزار سال قدمت دارد، محراب مسجد جامع بزرگ‌ترین محراب گچ‌بری دنیا بوده و یکی از غنی‌ترین محراب‌ها بوده که برای این منظور جزو پنج مسجد برتر کشور است.
به گفته رئیس دانشکده معماری، شهرسازی و هنر دانشگاه ارومیه در افق ۱۰ ساله گردشگری ارومیه فرصتی برای جهانی شدن این شهر به اندازه ثبت جهانی مسجد جامع وجود ندارد و ثبت این مسجد، ارومیه را در مسیر مقاصد گردشگری خارجی قرار خواهد داد.
مظفر عباس‌زاده با بیان اینکه امروزه به دلیل محدودیت در تعداد آثار ثبت جهانی در یونسکو، آثار تاریخی به صورت پرونده‌های چند مجموعه‌ای به ثبت می‌رسند، توضیح می‌دهد: «اگر مسجد جامع ارومیه در پرونده جهانی مساجد تاریخی ایران به ثبت نرسد دیگر این فرصت تکرار نخواهد شد.»
مشاور پروژه ثبت جهانی مسجد جامع ارومیه تصریح می‌کند: «با ثبت جهانی یک بنا، اسم آن در لیست مقاصد گردشگری جهان قرار داده شده و همین امر باعث می‌شود گردشگران به‌صورت موضعی از این مکان‌ها بازدید‌کنند، برای مثال در حال حاضر به دلیل وجود قره کلیسا در شمال استان و تخت سلیمان تکاب در جنوب استان مسافران از مسیر ارومیه برای بازدید از این مقاصد عبور نمی‌کنند و تنها بازدید موضعی از این مکان‌ها دارند، اما ثبت جهانی مسجد جامع این سه ضلع گردشگری آذربایجان غربی را به یکدیگر مرتبط کرده و ارومیه نیز در مسیر مقاصد گردشگری جهانی قرار خواهد گرفت.»
