کد خبر: 1159287
تاریخ انتشار: ۰۴ خرداد ۱۴۰۲ - ۰۴:۲۰
گلایه کارشناسان از بی‌هویتی بصری شهری
برخلاف سابقه طولانی استفاده از خط و زبان فارسی در معماری اسلامی در قالب کتیبه‌ها، در معماری امروز با حذف خط فارسی بر بی‌هویت شدن معماری افزوده شده است.
هادی عسگری

در بیست‌ویکمین نشست از سلسله نشست‌های زبان‌شناخت با موضوع «ارائه و بررسی کتیبه‌های فارسی در آناتولی و فرارود» از حذف کتیبه‌های فارسی از معماری گلایه شد. در این برنامه مهدی صالحی، کارشناس فرهنگی بر لزوم ریشه‌دار بودن و اصیل بودن هویت بصری شهر‌ها تأکید کرد و گفت: «با بازیابی و بازخوانی سنت است که می‌توان توقع شکل‌گیری اتفاقی را داشت، درحالی‌که هویت بصری ما ملهم از بعضی شرکت‌های خارجی مانند گوگل است. باید تدبیری کرد و چندین مجموعه راه انداخت تا این هویت‌های بصری ریشه‌دار را بسازند.»
صالحی با رویکردی انتقادی خاطرنشان کرد: «خط و زبان فارسی از معماری اسلامی حذف شده و در بنا‌های معماری دوره ما، خط فارسی محو است و اثری از شعر و ادبیاتمان نیست و فقط نقش‌ونگار‌ها باقی مانده است. کار به جایی رسیده که بنر‌هایی مقطعی و تولیدی می‌گذارند تا این خلأ را پر کنند.»
وی ادامه داد: «این نشانه خیلی هولناکی است که در بنا‌هایی که در سمرقند می‌سازند شعر و ادبیات ما را می‌آورند، اما در اینجا اثری از شعر و ادبیات نیست. دست‌کم مرکز معماری حوزه هنری و دانشگاه سوره باید فکری برای استفاده از خطوط و ادب فارسی در بنا‌ها کنند.»
در این نشست، محمدرضا محمدی‌نجات پژوهشگر و مستندساز، کتیبه‌هایی به زبان فارسی را معرفی کرد که در سفرهایش به آناتولی و فرارود با آن‌ها مواجه شده است. او گفت: «قدیمی‌ترین آثاری که در حوزه آناتولی با آن‌ها مواجه شده‌ام، سنگ‌قبر‌هایی در قبرستان شهر «اخلاط» است که محل دفن کشتگان جنگ معروف «ملاذگرد» است.»
محمدی‌نجات ادامه داد: «این سنگ قبر‌ها بر قبر سربازان و افرادی است که در آن جنگ کشته شده‌اند و پر از نقوش ایرانی و بعضی نیز با اشعار فارسی است.» وی مستندنگاری این سنگ‌قبر‌ها را بسیار ضروری و ارزشمند عنوان کرد و در ادامه با اشاره به قدیمی‌ترین کتیبه‌ای که در شهر قونیه و مربوط به دورۀ سلجوقی است، گفت: «این کتیبه دل‌نوشته‌ای از یک معمار قدیمی ایرانی است و بار‌ها در موزه‌های کشور‌های مختلف دست‌به‌دست شده است.»
محمدی‌نجات سپس به عظمت معماری دوره تیموری اشاره و بیان کرد: «مسجد بی‌بی‌خانم از جمله آثار مهم معماری این شهر است. خطوط، چه در کتیبه‌های کاشیکاری شده و چه کتیبه‌های سنگی، صبغه‌ای کاملاً ایرانی دارند. اهالی شهر سبز بادیه‌نشین و صحراگرد بودند و هنر و هنرمند چندانی نداشتند؛ بنابراین رنگ‌ها، کاشی‌ها و مقرنس‌های این بنا‌ها ایرانی است و معمارانی از شهر‌های اصفهان، کرمان و تبریز آن‌ها را ساخته‌اند.»

نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار