وحید حاجی‌پور
همزمان با تصميم شركت ملي نفت براي خرد كردن پروژه توسعه ميدان فرزادB ، چند پيشنهاد به شركت ملي نفت براي توسعه ارائه شده كه تا كنون با موافقت NIOC همراه نبوده است.
تعلل و وقت‌كشي وزارت نفت در توسعه ميدان فرزادB هنوز هم ادامه دارد و شركت ملي نفت با وجود علاقه‌مندي به توسعه آن توسط هندي‌ها – با اصلاح قيمت گاز – براي نشان دادن اراده خود در مقابل خواسته هند از خرد كردن اين پروژه گفته است و مي‌خواهد اين ميدان را به شيوه‌اي جزيره‌اي توسعه دهد.
به گفته مديرعامل شركت ملي نفت ايران، يك مدل جديد براي توسعه اين ميدان به عنوان مدل EPC طراحي شده و پكيج‌هاي كوچك‌تر براي توسعه اين ميدان به بازار ارائه مي‌شود تا سرمايه‌گذاران با سرمايه‌گذاري كمتر اين ميدان را توسعه دهند.
علي كاردر در مورد اينكه آيا شركت‌هاي ايراني براي توسعه اين ميدان اظهار تمايل كرده‌اند يا خير نيز توضيح داد شركت‌هاي ايراني اظهار تمايل كرده‌اند اما گفته‌اند اين ميدان را در قالب قرارداد EPCF توسعه دهند اما شركت ملي نفت مخالفت و اعلام كرده است قرارداد يا بايد به صورت بیع باشد يا در قالب قراردادهاي جديد نفتي.
به گفته وي امكان دارد ميدان فرزاد Bبه شركت ايراني داده شود اما مشخص نيست به عمل برسد. به طور كلي راه‌هاي موازي براي توسعه اين ميدان آغاز شده است و چنانچه در همكاري با هند نتيجه‌اي حاصل نشد مي‌توانيم به شركت ايراني بدهيم اما اينكه به عمل برسد يا خير نمي‌دانيم. راه‌هاي موازي را آغاز كرديم و منتظر نشستيم كه دستمان خالي نباشد.
مهم‌ترين شرط شركت ملي نفت براي توسعه فرزاد Bتأمين مالي پروژه يا فاينانس است كه بر اساس آخرين آمار و اطلاعات موجود، يكي از شركت‌هاي ايراني پيشنهاد جالبي را براي توسعه اين ميدان ارائه داده است. اين پيشنهاد چندي پيش در جلسه شفاهي مسئولان اين شركت و غلامرضا منوچهري مطرح شد كه گويا مورد استقبال معاون توسعه قرار نگرفت. منوچهري موافقت شركت ملي نفت با سپردن توسعه فرزاد Bرا به همكاري شركت ايراني با يك شركت خارجي منوط كرده است با اين تبصره كه راهبري كار با شركت خارجي باشد مانند قراردادهاي جديد نفتي. گويا اين شركت ايراني در حال رايزني با يك شركت بزرگ روسي است كه خود يكي از علاقه‌مندان به فرزاد Bاست گرچه اين علاقه‌مندي تنها به صورت شفاهي عنوان شده است. نكته مهم در اين پيشنهاد قبول تأمين مالي از سوي شركت ايراني است كه مورد تأكيد وزارت نفت نيز قرار دارد.
بر اين اساس، اين شركت به دنبال استفاده از گاز جهت توليد همزمان آب و برق در سواحل مكران و ميناب است و توانسته است براي طرح خود موافقت ابتدايي را از وزارت نيرو دريافت كند و تفاهمنامه ابتدايي نيز امضا شده است. اين شركت اعلام كرده است در صورت موافقت اوليه وزارت نفت حاضر به تكميل و ارائه پيشنهاد مطابق با خريد گاز توليدي براي توليد همزمان آب و برق است.
گفتني است طرح قرارداد طرح توليد همزمان آب و برق به صورت BOT طراحي شده است و از جذابيت‌هاي خوبي نيز برخوردار است ولي تا امروز شركت ملي نفت برنامه‌اي براي توسعه فرزاد Bاعلام نكرده است. همچنين شركت پتروپارس نيز از علاقه‌مندي خود براي توسعه اين ميدان گفته است كه در كنار هندي‌ها و شركت گازپروم روسيه از ديگر مشتريان فرزاد B است ولي كماكان همه چيز متوقف است.
اين شرايط در حالي به قوت خود باقي مانده است كه عربستان سعودي با قدرت هر چه تمام در حال حفاري و توليد از دو ميدان مشترك فرزاد A و B است. در اواخر كار دولت دهم، وزارت نفت دكل حفاري را راهي مرز ايران و عربستان كرد تا كار حفاري در اين ميادين را آغاز كند ولي پس از روي كار آمدن دولت یازدهم، وزير نفت رسماً دستور داد تا اين دكل به عقب بازگردد و عمليات حفاري در اين منطقه را كاملاً متوقف كرد. در چنين شرايطي بود كه عربستان از فرصت استفاده كرده و با استقرار چندين دكل حفاري روي اين ميدان،حفاري را آغاز كرد و با وجود هشدار كارشناسان به وزارت نفت براي آغاز هر چه سريع‌تر فعاليت توسعه‌اي در اين ميدان، اما هيچ اتفاقي نيفتاد.
مسئولان وزارت نفت تنها به ادامه مذاكرات مي‌پردازند و مشخص نيست چه زماني تكليف اين ميدان مشترك پراهميت مشخص مي‌شود؟! به عنوان نمونه، اميرحسين زماني‌نيا، معاون وزير نفت در ادامه در مورد علاقه هندي‌ها به مشاركت در توسعه ميدان گازي فرزاد Bنيز توضيح داد: مذاكرات با هندي‌ها در مورد ميدان گازي
فرزادB همچنان ادامه دارد اما هنوز به نتيجه قطعي نرسيده است. گاز پروم هنوز مطالعات خود را در مورد ميدان گازي فرزاد B نهايي نكرده است.
چهار سال بلاتكليفي درباره يكي از حياتي‌ترين ميادين مشترك ايران در دولت يازدهم باز هم ادامه دارد و رياض با سرعت هر چه تمام‌تر در حال خالي كردن مخازن گازي است كه بخش مهمي از آن متعلق به ايران است.
