جوان آنلاین: سامانه خودنویس، ابتکاری راهبردی برای ساماندهی بازار مسکن، در سال ۱۴۰۳ با ثبت بیش از ۸/۱ میلیون قرارداد و صرفه‌جویی ۵ هزار میلیارد تومانی در هزینه‌های مردم، به یکی از موفق‌ترین طرح‌های دولت و مجلس در حوزه املاک تبدیل شده است. این سامانه که با هدف حذف واسطه‌ها، کاهش هزینه‌های معاملات و افزایش شفافیت طراحی شده، با ثبت‌نام بیش از ۶میلیون کاربر منحصر‌به‌فرد، نشان‌دهنده استقبال گسترده مردم از روند‌های هوشمند و سیستمی است.
سامانه خودنویس به‌عنوان بخشی از تلاش‌های مجلس برای مدیریت بازار مسکن و کاهش بوروکراسی‌های موجود راه‌اندازی شد. این پلتفرم با فراهم کردن امکان ثبت رایگان قرارداد‌های اجاره و خریدوفروش از سوی خود افراد، انحصار سنتی مشاوران املاک را شکسته و هزینه‌های اضافی مانند حق دلالی، کمیسیون‌های مختلف و هزینه نمایش ملک را حذف کرده است. به گفته کارشناسان، این سامانه نه‌تنها به کاهش قیمت‌گذاری کاذب در بازار مسکن کمک کرده، بلکه با ایجاد شفافیت در معاملات، از فرار مالیاتی و سوءاستفاده‌های احتمالی جلوگیری کرده است.
در گذشته، ثبت قرارداد‌های ملکی مستلزم مراجعه به مشاوران املاک بود که گاهی به دلیل انحصار این حوزه، هزینه‌های گزافی به طرفین معامله تحمیل می‌شد. سامانه خودنویس با ارائه بستری آنلاین و ۲۴ ساعته، این فرایند را ساده‌تر و سریع‌تر کرده است. کاربران می‌توانند بدون نیاز به واسطه، قرارداد‌های خود را ثبت و کد رهگیری رایگان دریافت کنند. این امکان به‌ویژه در شرایطی که سرعت و سهولت انجام کار‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است، مورد استقبال گسترده قرار گرفته است.
آمار خیره‌کننده عملکرد در سال ۱۴۰۳
عملکرد سامانه خودنویس در سال ۱۴۰۳ نشان‌دهنده موفقیت چشمگیر آن در جلب اعتماد عمومی و بهبود فرایند‌های معاملات مسکن است. بر اساس گزارش‌ها، بیش از ۸/۱ میلیون قرارداد در این سامانه ثبت شده که این رقم، گواهی بر پذیرش عمومی و کارایی بالای این پلتفرم است. علاوه بر این ثبت‌نام بیش از ۶ میلیون کاربر منحصر‌به‌فرد، نشان‌دهنده نفوذ گسترده سامانه در میان اقشار مختلف جامعه است.
صرفه‌جویی ۵ هزارمیلیارد تومانی در هزینه‌های مردم، یکی از برجسته‌ترین دستاورد‌های سامانه خودنویس در سال گذشته بوده است. این صرفه‌جویی ناشی از حذف هزینه‌های مرتبط با دلالی و واسطه‌گری است که پیش‌تر به خانوار‌ها تحمیل می‌شد. به گفته مقامات، این موفقیت نه‌تنها بار مالی خانواده‌ها را کاهش داده، بلکه به ایجاد بازاری شفاف‌تر و عادلانه‌تر کمک کرده است.
حمایت قضایی و اعتبار قانونی قراردادها
یکی از نقاط قوت سامانه خودنویس، حمایت کامل قوه قضائیه از قرارداد‌های ثبت‌شده در این پلتفرم است. بر اساس اعلام مقامات قضایی، تمام قرارداد‌های منعقدشده در سامانه خودنویس از وجاهت قانونی برخوردار بوده و در محاکم قضایی معتبر هستند. این قراردادها همچنین به‌صورت رایگان کد رهگیری دریافت می‌کنند که به‌عنوان سندی رسمی، امنیت حقوقی معاملات را تضمین می‌کند. این ویژگی، اعتماد کاربران به سامانه را به‌طور قابل‌توجهی افزایش داده و نگرانی‌های مربوط به اعتبار اسناد را برطرف کرده است.
حذف دلالان و تحول در بازار مسکن
سامانه خودنویس با حذف واسطه‌ها و دلالان از معاملات مسکن، نقشی کلیدی در کاهش هزینه‌ها و بهبود شفافیت ایفا کرده است. پیش‌تر، دلالان با استفاده از انحصار اطلاعاتی و قیمت‌گذاری کاذب، بازار مسکن را تحت تأثیر قرار می‌دادند. سامانه خودنویس با ایجاد بستری برای ثبت مستقیم قراردادها، این انحصار را شکسته و امکان سوءاستفاده را به حداقل رسانده است.
احمد آریایی‌نژاد، نماینده ملایر در مجلس در این باره اظهار داشت: هر چقدر از سامانه‌های هوشمند به نفع مردم استفاده کنیم، منافع کشور بیش از پیش تأمین می‌شود. وقتی مردم می‌توانند خودشان بدون هزینه اضافی قراردادهایشان را ثبت کنند، دلیلی برای تحمیل هزینه‌های غیرضروری از سوی مشاوران املاک وجود ندارد.
وی افزود: سامانه خودنویس با حذف واسطه‌گری و سوداگری، به شفافیت بازار مسکن کمک و مشاوران املاک را به ارائه خدمات باکیفیت‌تر تشویق می‌کند. این سامانه نه‌تنها هزینه‌های خانوار‌ها را کاهش داده، بلکه با ایجاد رقابت سالم، کیفیت خدمات مشاوران را بهبود بخشیده است.
مزایای سامانه خودنویس برای مردم و حاکمیت
سامانه خودنویس از جنبه‌های متعددی به نفع مردم و حاکمیت بوده است. اولین و مهم‌ترین مزیت آن، کاهش هزینه‌های معاملات مسکن است. حذف هزینه‌هایی مانند حق دلالی و کمیسیون‌های مشاوران املاک، فشار مالی بر خانوار‌ها را به‌طور قابل توجهی کاهش داده است. این موضوع به‌ویژه در شرایطی که قیمت مسکن در بسیاری از مناطق کشور نامتعادل شده، اهمیت دوچندانی پیدا کرده است.
دومین مزیت سامانه، افزایش شفافیت در بازار مسکن است. با ثبت تمامی قراردادها در یک پلتفرم واحد، امکان رصد و نظارت بر معاملات افزایش یافته و از فرار مالیاتی و سایر تخلفات جلوگیری شده است. این شفافیت، به دولت امکان می‌دهد تا داده‌های دقیق‌تری از عرضه و تقاضای مسکن جمع‌آوری و سیاستگذاری‌های مؤثرتری در این حوزه اعمال کند.
سومین مزیت، سهولت و سرعت انجام کارهاست. سامانه خودنویس با ارائه خدمات آنلاین و ۲۴ ساعته، فرایند ثبت قرارداد را سریع‌تر و ساده‌تر کرده است. این ویژگی، رضایت کاربران را به دنبال داشته و به تحقق اهداف دولت الکترونیک کمک کرده است.
نقش سامانه در بهبود خدمات مشاوران املاک
برخلاف تصور برخی که معتقدند سامانه خودنویس به ضرر مشاوران املاک است، این سامانه با ایجاد رقابت سالم، کیفیت خدمات این گروه را بهبود بخشیده است. آریایی‌نژاد در این باره توضیح داد: ما معتقد نیستیم که مشاوران املاک باید بیکار شوند، بلکه باید به وظیفه اصلی خود، یعنی ارائه مشاوره صحیح به مردم بازگردند. سامانه خودنویس با حذف فعالیت‌های واسطه‌گری، مشاوران را تشویق می‌کند تا خدمات باکیفیت‌تری ارائه دهند.
وی افزود: مشاورانی که فعالیت سالم و حرفه‌ای دارند، از سامانه خودنویس ضرر نمی‌کنند. تنها کسانی متضرر می‌شوند که به دلالی و سوداگری مشغول‌اند. این سامانه با ایجاد بستری شفاف و رقابتی به نفع همه فعالان سالم بازار مسکن است.
لزوم توسعه سامانه خودنویس در دولت چهاردهم
کارشناسان و نمایندگان مجلس تأکید دارند توسعه سامانه خودنویس باید در اولویت برنامه‌های دولت چهاردهم قرار گیرد. این سامانه نه‌تنها به شفافیت بازار مسکن کمک می‌کند، بلکه با ارائه داده‌های دقیق از معاملات، به دولت امکان می‌دهد تا عرضه و تقاضای مسکن را بهتر مدیریت کند. تقویت این پلتفرم می‌تواند به تکمیل بانک اطلاعاتی مسکن منجر شود و سیاستگذاری‌های کلان در این حوزه را تسهیل کند.
آریایی‌نژاد در این خصوص گفت: دولت چهاردهم باید گسترش فعالیت سامانه خودنویس را در رأس برنامه‌های وزارت راه و شهرسازی قرار دهد. این سامانه باید به‌گونه‌ای توسعه یابد که قرارداد‌های خریدوفروش نیز در آن ثبت شوند. این اقدام، شفافیت بیشتری در بازار مسکن ایجاد کرده و به حذف کامل واسطه‌ها کمک می‌کند.
وی ادامه داد: سامانه خودنویس نتایج مثبتی برای مردم و کشور داشته و باید دامنه فعالیت آن گسترش یابد. این پلتفرم با پشتوانه قانونی مجلس، بستری امن و قابل‌اعتماد برای معاملات مسکن فراهم کرده و می‌تواند به‌عنوان الگویی برای سایر حوزه‌ها مورد استفاده قرار گیرد.
چشم‌انداز آینده سامانه خودنویس
با توجه به موفقیت سامانه خودنویس در سال ۱۴۰۳، انتظار می‌رود این پلتفرم در سال‌های آینده نقش پررنگ‌تری در بازار مسکن ایفا کند. تقویت زیرساخت‌های فنی، افزایش دسترسی کاربران و گسترش دامنه خدمات سامانه از جمله اقداماتی است که می‌تواند به تحقق این هدف کمک کند. همچنین همکاری نهاد‌های مختلف، از جمله قوه قضائیه و وزارت راه و شهرسازی، برای ارتقای این سامانه ضروری است.
در پایان، سامانه خودنویس نه‌تنها به‌عنوان ابزاری برای کاهش هزینه‌ها و افزایش شفافیت در بازار مسکن مطرح است، بلکه به‌عنوان نمادی از حرکت به‌سوی دولت الکترونیک و اقتصاد پویا شناخته می‌شود. با تداوم حمایت‌های قانونی و توسعه این پلتفرم می‌توان امیدوار بود که بازار مسکن ایران به سمت شفافیت و عدالت بیشتری حرکت کند.
