باران‌های چند روز اخیر و کاهش محسوس دمای هوا که باعث شد در برخی استان‌ها بارش‌ها به صورت برف صورت گیرد مشکلات و گرفتاری‌های زیادی برای شهروندان و به خصوص عشایر به وجود آورده است. با اینکه از چند هفته قبل سازمان هواشناسی از فعال شدن پدیده «ال نینو» و احتمال بارش‌های رگباری و پرفشار خبر داده بود، اما گویی هنوز بسیاری از مسئولان این موضوع را جدی نگرفته و آن را نپذیرفته‌اند. بر اساس گزارش‌های هواشناسی، طی روز‌های آینده و به خصوص از ماه آخر تابستان، اکثر استان‌های ایران شاهد بارش‌های بسیار خوب و مداومی خواهند بود که اگر از هم اکنون برای مهار و مدیریت روان آب‌ها برنامه‌ریزی نشود حتماً سیلاب‌های مخربی به راه می‌افتد.
بارش‌ها خبری خوبی برای زمین تشنه هستند، اما انگار هنوز مسئولان نمی‌خواهند این واقعیت را باور کنند که روزی در این سرزمین باران خوبی می‌باریده و حالا باید از کمی از داستان خشکسالی‌ها فاصله گرفته و خود را برای روز‌های سرسبز ایران آماده کنند. البته به شرطی که کما‌فی‌السابق با هر بارش چند میلی‌متری غافلگیر نشوند.
طی روز‌های اخیر و بارش حدود ۹۰ میلی‌متر باران در بندرترکمن، این شهر ساحلی غرب گلستان را با آبگرفتگی روبه‌رو کرده و باعث بروز مشکلاتی برای شهروندان شده است.
بر اثر بارندگی‌ها بخش‌های زیادی از بندر ترکن که همیشه ابری و سواحلش همدم بارش‌ها هستند چنان دچار آبگرفتگی شد که برای چند ساعت تمام رفت و آمد‌ها را مختل کرد.
داده‌های اعلام شده از ایستگاه باران سنجی در این شهر‌بندری، بیانگر ثبت بیش از ۹۰ میلی‌متر باران فقط در چند ساعت است.
همچنین حاشیه محور مواصلاتی بندرترکمن و بندرگز از محور روستای قره سو مملو از آب شده و رانندگان با دشواری از این منطقه عبور می‌کردند.
ارتفاع آب در مناطق شرقی بندرترکمن از نیم متر فراتر رفته و حیاط برخی از خانه‌های ساکنان این نقطه دچار آبگرفتگی شده است.
درست است که امان محمد کمالی، مدیرکل هواشناسی گلستان اعلام کرده سامانه بارشی و پرفشار، کم‌کم از مناطق شرقی این استان خارج می‌شود، اما حداقل سازمان هواشناسی در کل کشور خوب می‌داند با فعال شدن پدیده «ال نینو» احتمال بارش‌های رگباری و پر فشار در هر ساعات و روزی وجود دارد.
امدادرسانی هوایی
بارش‌ها در استان اردبیل چنان شرایطی را به وجود آورد که فرمانداری مشگین‌شهر اعلام کرد مناطق صعب‌العبور این شهرستان به امداد هوایی نیاز دارد.
وقتی به یکباره دمای هوا کاهش یافت و اردبیل همیشه سرد، با بارش‌هایی از نوع برف مواجه شد، معاون هماهنگی امور عمرانی فرماندار مشگین‌شهر اعلام کرد: «عشایر و روستاییان مناطق سخت‌گذر و صعب‌العبور با توجه به بارش برف و باران نیازمند امداد هوایی هستند.»
ابراهیم کرامت با اشاره به آماده باش کامل نیرو‌های امدادی افزود: «بارش باران و ناپایداری‌های جوی به ویژه در شهرستان‌های مشگین‌شهر، انگوت، اصلاندوز، سرعین، نیر، اردبیل، کوثر و خلخال تشدید شده و اعضای ستاد بحران شهرستان مشگین شهر برای امدادرسانی به عشایر گرفتار در برف و رفع بحران پیش آمده تلاش می‌کنند.»
این مسئول به مشکلات پیش آمده در سطح شهر نیز گریزی زد و گفت: «بر اثر بارش شدید باران و برف در ارتفاعات راه‌های دسترسی به این عشایر مسدود شده و عشایر در تأمین علوفه‌های دام با بحران جدی روبه‌رو شده‌اند. با توجه شرایط نامساعد جدی و عدم کمک‌رسانی به عشایر، خطر تلف شدن بیش از ۲ هزار رأس دام عشایر دور از انتظار نیست.»
بحران در سرزمین عشایر
همیشه بخش‌های شمال، شمال غرب و غرب ایران به عنوان مناطق پربارش مد نظر بوده‌اند و تا همین چند سال پیش هم ساکنان این مناطق می‌دانستند در هر ماه و فصلی احتمال بارش‌های یکباره و بی‌خبر وجود دارد.
اما انگار خشکسالی‌ها و کاهش نزولات آسمانی باعث شده تا مسئولان به خواب زمستانی بروند و باور نداشته باشند که هنوز در فصل بهار قرار داریم و علاوه بر فعال شدن پدیده‌ای به نام «ال نینو» هنوز باید باران ببارد.
در آذربایجان‌شرقی و در هریس بارش ۵۵ میلی‌متری باران این شهرستان را رکوردار بارش در استان کرد.
به گفته مسئول روابط عمومی هواشناسی آذربایجان‌شرقی، در اسکو ۱۷، اهر ۱۵، بستان آباد ۳۳، شرق تبریز ۲۳، خسروشاه ۱۷، سراب ۳۱، سهند ۲۹، شبستر ۱۵، کلیبر ۲۴، مرند ۸، میانه ۲۱، هوراند ۱۶، جلفا ۵، ورزقان ۱۸، هشترود ۱۲ میلی‌متر بارندگی رخ داده است.
بارش برف در پنجاه و ششمین روز از فصل بهار عشایر در ییلاقات سراب را هم غافلگیر کرد.
عشایر که به دلیل خشکسالی کوچ بهاره خود به سمت شهرستان سراب را پیش از موعد مقرر یعنی قبل از ۱۵ خرداد آغاز کرده بودند با بارش برف و مشکلات زیادی روبه‌رو شدند.
هم‌اکنون بسیاری از راه‌های دسترسی به این عشایر مسدود شده و عشایر در تأمین علوفه‌های دام با بحران جدی روبه‌رو هستند.
عشایر در روستا‌های شاللو، قره‌قیه، صومعه و چله خانه در اراضی ییلاقی شهرستان سراب با برف و کولاک مواجه و محصور ماندند.
امدادگران هلال‌احمر آذربایجان‌شرقی با حضور در این روستا‌ها به یاری عشایر منطقه شتافتند.
اداره کل منابع طبیعی آذربایجان‌شرقی پیش از این در مورد ورود پیش از موعد عشایر به مراتع هشدار داده بود. هواشناسی آذربایجان‌شرقی میزان بارش در شهرستان سراب را ۳۱ میلی‌متر اعلام کرده است.
به گفته فرماندار اهر ۲۰۰ رأس دام عشایر اهر با بارش برف و برودت هوا تلف شد.
ابوالفضل غنی‌زاده ادامه داد: «با توجه به اطلاع‌رسانی قبلی مبنی‌بر بارش برف و برودت هوا، اما کوچ زود هنگام انجام و موجب شد تا ۶۰ خانوار عشایری در شهرستان اهر بر اثر بارش برف متحمل خسارت شوند، هرچند عشایر به دلیل خشکسالی و نبود علوفه در قشلاقات تصمیم به کوچ زود هنگام به ییلاقات کرده بودند که با بارش برف و برودت هوا غافلگیر شدند.»
بروز طوفان و ایجاد گرد و عبار در استان‌های دیگر از جمله کردشتان، ایلام، کرمانشاه، اصفهان و حتی تهران مشکلات زیادی برای شهروندان به وجود آورد. اما شاید این هشداری باشد برای مسئولان که در آماده باش برای ماه‌های آینده باشند.
