حمید داودآبادی در نشست نقد و بررسی کتاب «برادر احمد» از سلسله نشست‌های هفته دفاع مقدس که در خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد درباره سیر نگارش کتاب «برادر احمد» عنوان کرد: ۲۷ سال قبل محمدعلی صمدی در سنین نوجوانی با شور و حالی که نسبت به حاج احمد متوسلیان داشت، نزد من آمد و پس از مدتی این شور و هیجان به شعور تبدیل شد و به دنبال این بود که بفهمد حاج احمد واقعی چگونه بوده، از این‌رو تصمیم گرفتیم خاطرات افراد مختلف اعم از دوستان و همرزمان حاج احمد متوسلیان را جمع‌آوری کنیم.
وی این پروژه را یک کار بی‌نظیر تاریخ شفاهی دانست و افزود: به بهانه حاج احمد متوسلیان، به نوعی تاریخ شفاهی کردستان نیز در این اثر مطرح می‌شود. خاطرات در شش جلسه با حضور افراد مختلف بیان و در همان جلسات راستی‌آزمایی می‌شد. خاطرات جمع‌آوری شده نشان‌دهنده حاج احمد واقعی است، نه حاج احمد افسانه‌ای، یعنی حاج احمد متوسلیان با همه خصوصیات انسانی‌اش. برخی دوست دارند سرداران جنگ را افسانه‌ای و دست‌نیافتنی نشان دهند، ولی فرماندهان و سرداران ما هم انسان‌هایی بودند که گاهی عصبانی می‌شدند یا خطا می‌کردند.
این راوی و نویسنده دفاع مقدس گفت: پس از جمع‌آوری و آماده‌سازی خاطرات، متأسفانه برخورد‌های منفی زیادی روی کار وجود داشت، بنابراین ۲۷ سال نوار‌ها دست نخورده باقی ماندند تا اینکه علی اکبری‌مزدآبادی پیشنهاد کرد نوار‌ها را پیاده و متن را به نگارش درآورد. معتقدم که این تأخیر لازم بود تا کتاب امروز منتشر شود. به این دلیل که در روزگار کنونی بسیاری نیازمند شناختن حاج احمد متوسلیان واقعی هستند با همان مضمون «أَشِدّاءُ عَلَى الکُفّارِ رُحَماءُ بَینَهُم». خیلی‌ها دوست داشتند حاج احمد یک اسطوره و مجسمه‌ای از یک قهرمان دست نیافتنی باشد، ولی ما این را نمی‌خواستیم.
کتاب «برادر احمد» نمونه ندارد
علی اکبری‌مزدآبادی نیز در این نشست درباره نگارش کتاب «برادر احمد» گفت: متن این کتاب ماحصل پیاده‌سازی خاطرات دوستان و همرزمان حاج احمد متوسلیان از دل ۲۹ نوار کاست ۶۰دقیقه‌ای است. این نوار‌ها در شش جلسه ضبط شده‌اند که در این جلسات در مجموع ۵۰ تا ۶۰ نفر حضور داشتند. در سه جلسه، محمدعلی صمدی در ابتدای ضبط، نفرات حاضر را معرفی کرده بود، ولی در سه نوار دیگر این کار انجام نشد. بنابراین در نهایت موفق به شناسایی پنج، شش نفر نشدیم و به ناچار خاطراتشان در کتاب با عنوان «یکی از حضار» ذکر شده است.
وی ادامه داد: حین کار، متعهد بودم که به صوت‌های جلسات وفادار باشم و چیزی از خودم اضافه نکنم. در آن جلسات جزئیاتی ذکر شد که شاید امروز همان افراد آن‌ها را مطرح نکنند. بنا بر این بود که در آن جلسات هر کس هرچه هست را بگوید، نه اینکه به ذکر خاطرات پاک و روزمره بپردازد. بنابراین تصمیم گرفتیم متن قبل از انتشار در اختیار هیچ‌کس قرار نگیرد. این کتاب نمونه ندارد، چراکه پس از جنگ تاکنون جلساتی مانند این جلسات سابقه نداشته است. جمع‌آوری همان آدم‌ها امروز کار بسیار سختی است و پس از گذشت چند دهه، چیزی هم از آن درنمی‌آمد.
این نویسنده و ناشر در پایان با اشاره به اینکه کتاب «برادر احمد» حاوی نکاتی است که مناسب همه اقشار جامعه است، بیان کرد: این اثر ۱۴ تیر ۱۴۰۲ در هزار نسخه به چاپ رسید و اکنون همه نسخه‌های آن به فروش رفته و چاپ دوم آن نیز در راه است.
