نظر اسلام
۱. قرآن کریم:
و انسان را [نسبت]به پدر و مادرش به احسان سفارش کردیم، مادرش با تحمل رنج به او باردار شد و با تحمل رنج او را به دنیا آورد و باربرداشتن و از شیرگرفتن او ۳۰ ماه است تا آنگاه که به رشد کامل خود برسد و به ۴۰ سال برسد، مىگوید پروردگارا بر دلم بیفکن تا نعمتى را که به من و به پدر و مادرم ارزانى داشتهاى سپاس گویم و کار شایستهاى انجام دهم که آن را خوش دارى و فرزندانم را برایم شایسته گردان، در حقیقت من به درگاه تو توبه آوردم و از فرمانپذیرانم».
۲. قرآن کریم:
و انسان را درباره پدر و مادرش سفارش کردیم، مادرش به او باردار شد، سستى روى سستى و از شیر باز گرفتنش در دو سال است [آرى به او سفارش کردیم]که شکرگزار من و پدر و مادرت باش که بازگشت [همه]به سوى من است».
۳. پیامبر اکرم (ص):
بهشت زیر پاهای مادران است.
۴. پیامبر اکرم (ص):
زمانی که در نماز نافله بودی، اگر پدرت تو را خواند نمازت را قطع نکن، ولی اگر مادرت تو را صدا کرد، نمازت را قطع کن.
۵. امام خمینی (ره):
«دامن مادر بزرگترین مدرسهای است که بچه در آنجا تربیت میشود. آنچه بچه از مادر میشنود، غیر از آن چیزی است که از معلم میشنود. بچه از مادر بهتر میشنود تا از معلم. در دامن مادر بهتر تربیت میشود تا در جوار پدر، تا در جوار معلم.»
۶. مقام معظم رهبری (دام عزه):
«بهترین روش تربیت فرزند انسان، این است که در آغوش مادر و با استفاده از مهر و محبت او پرورش پیدا کند. زنانى که فرزند خود را از چنین موهبت الهى محروم مىکنند، اشتباه مىکنند؛ هم به ضرر فرزندشان، هم به ضرر خودشان و هم به ضرر جامعه اقدام کردهاند.»
نظر فمنیسم
۱. ویرجینیاوولف:
«قانونگذاری در مورد حقوق مادری و زایمان در واقع تقویتکننده تصاویر سنتی از نقشهای جنسیتی و مادری است. قوانین مربوط به زایمان به عنوان یک ابزار در قوانین اروپا و انگلیس به کار رفته تا اهمیت مسئولیت زنان را در زمان حاملگی نشان دهد و بر این قضیه تأکید کند که وظیفه اصلی آنها بچهآوری و مراقبت از آنهاست، لذا این گونه قوانین برقرارکننده تساوی بین زنان و مردان نیستند، چون در مورد مسئولیت مردان در قبال کودکان، حرفی یا قانونی گذاشته نمیشود.»
۲. شولامیث فایرستون:
«هر نوع و شکلی از سرکوب ناعادلانه است و باید روشهایی را برای حذف آنها پیدا کرد، بنابراین باید در پی تبیین موانعی بود که زنان را محدود میکند. خشونتهای جنسی، محدودیتهای زنان در مقایسه با مردان، بچهداری و پرورش بچه بعضی از این موانع هستند. غالبترین و رایجترین موانع به واسطه بیولوژی تولیدمثل ایجاد میشود. زنان به لحاظ بیولوژی تولیدمثل ضعیفتر از مردان هستند، بنابراین مردان همواره بر جامعه مسلط شده و از این ضعف بیولوژیکی سوءاستفاده و تقسیم کار مبتنی بر جنسیت را خلق کردهاند، در نتیجه زنان به خانهداری و بچهداری محدود شدهاند و مردان در فضای بیرون از خانه مشغول هستند، بنابراین بیولوژی تولیدمثل زن موجب عدمتساوی توزیع قدرت در خانواده بیولوژیکی میشود. علاوه بر این، بیولوژی تولید مثل زنان موجب میشود آنها به لحاظ روانی نیز ضعیفتر شوند، بنابراین مردان جامعهای را خلق میکنند که زنان در آن مفعولانه عمل میکنند و به واسطه مردان کنترل میشوند.»
۳. دورتی دینرشتاین:
«بزرگتر شدن کودکان با نوعی احساس بیگانگی برای مادران همراه است، زیرا کودکان رفتهرفته در مقابل مادران خود قد علم میکنند و آنان را نه به عنوان اشخاص، بلکه به عنوان اشیایی در نظر میگیرند که به دلیل هر کم و زیادی، مقصر و گناهکار هستند.»
۴. جینا کورا:
«این نظام مردسالاری است که زنان را به سوی تکنولوژی ژنتیکی سوق میدهد و مانع انتخاب خالص و شفاف در مورد تولیدنسل برای آنها میشود. اینگونه تکنولوژیها میتوانند به عنوان ابزاری در دست مردان قرار گیرند و زنان حتی قبل از اینکه متولد شوند، از پیش قربانی میشوند.»
۵. اندرسون:
«هویتهای جنسیتی به صورت اجتماعی بنا و در طول تاریخ منجر به تفاوتها و عدم تساویها شدهاند، بنابراین ساخت اجتماعی جنسیت عامل سرکوب زنان بوده است. تحلیل پروسهای که به واسطه آن جنسیت به نحو اجتماعی ساخت مییابد، در تبیین مادری نیز اثرگذار بوده است، بنابراین در بسیاری از نوشتههای فمنیستی مشاهده میشود که سرکوب زنان به جهاتی به موضوع مادری ربط داده میشود و بیولوژی تولیدمثل به عنوان رایجترین مانع بر سر راه پیشرفت زنان معرفی و به زنان توصیه میشود تولیدمثل خود را تحت کنترل درآورند.»
منابع در دفتر روزنامه موجود است.