
جواد محرمي
يك عكاس خبري قصد دارد درباره واقعه تروريستي مجلس شوراي اسلامي كه منجر به شهادت تني چند از همميهنانمان شد يك مستند بسازد. او براي مستندش نام «شرح يك عكس» را انتخاب كرده است؛ عكسي كه از همان ابتداي وقوع ماجرا در رسانهها و فضاي مجازي دست به دست ميشد و بيش از تصاوير ديگر ديده ميشد، چراكه يك كودك خردسال موضوع اصلي آن عكس بود.
ساتيار امامي در اينباره به «جوان» گفت: اتفاقي در كشور ما افتاد و ذهن همه هموطنانمان را درگير خود كرد، واقعيت اين است كه برخلاف خواست تروريستها ما در جنگ رسانهاي نتيجه را برديم، هرچند از دست دادن هموطنانمان داغ بر دلمان گذاشت اما به طور كلي اين واقعه تلخ منجر به اين شد كه خطر گروههاي تروريستي را بيش از پيش درك كنيم و نوعي همبستگي در ميان ملت بيش از پيش ايجاد شود. مقاومتي را شاهد بوديم كه در سطح خيابانهاي تهران اتفاق افتاد و اين براي نسل جديد ما تجربه تازهاي بود، چون نسل جوان ما ناامني در پايتخت در برابر اقدامات تروريستي كور را تجربه نكرده بود.
اين عكاس و مستندساز میگوید: دغدغه من عكاسي و فضاي تصوير در اينگونه بحرانها است.
از طرفي نيز، داستان عماد بهطور حتم داستان جذابي از يك تصوير گرفته شده است. اگر در آن روز، آن تصوير گرفته نميشد و اميد وهابزاده عكاس خبرگزاري فارس آن لحظه را جاودان نميكرد، ما نه عماد را ميشناختيم و نه با مشكلات اين كودك آشنا ميشديم.
اين عكاس خبري ميگويد: ثبت اين تصوير سختيهايي داشته و به دليل كار من در حوزه عكاسي، با اين سختيها و دشواريها آشنا هستم و ميدانم كه همين سختيها است كه عكس را تأثيرگذار ميكند، به همين خاطر سعي كردم كه اين دو مسئله را با هم پيگيري كنم و به نوعي ميشود گفت كه داستان عماد بهانهاي است كه ما روي شرايط عكاسي در ايران و شرايط كار عكاسي در بحرانها متمركز شويم.
امامي در پاسخ به اين سؤال كه آيا اين مستند اولين مستند حرفهاي اوست، بيان كرد: مستند «شرح يك عكس» اولين مستند من در حوزه عكاسي است، اگرچه در حال كار روي مستند ديگري به نام «عاشورا در آشوراده» به تهیهکنندگی حامد شکیبانیا ، نيز هستم كه به يك مراسم آييني در شمال كشور ميپردازد.
وي در خصوص نامگذاري مستندش به «شرح يك عكس» گفت: از آنجايي كه همه ماجرايي كه ما در حال پرداختن به آن هستيم، با ثبت يك عكس شروع ميشود و آن عكس هم تصوير معروفي است كه از عماد گرفته شده، به همين خاطر نام فعلي اين مستند را «شرح يك عكس» گذاشتيم، البته نامهاي ديگري مانند «اميد عماد» نيز به نظرمان رسيد ولي درباره نام نهايي اين مستند هنوز تصميم قطعي نگرفتهايم.
تصویر عماد نماد انسانیت و امنیت بود
اين مستندساز با بيان اينكه مستندش يك قسمتي است، افزود: داستان عكاسي ما در ايران خيلي جاي كار دارد و اميدوارم آن طور كه شايسته است به آن پرداخته شود، براي مثال در زمان دفاع مقدس، ما عكاسان زيادي داشتيم كه شايد معروف هم نبودند اما آثارشان ماندگار و ثبت شده است.
امامي با اشاره به نداشتنتهيهكننده براي ساخت اين اثر در خصوص نحوه كارگرداني آن عنوان كرد: اين كار مانند ساير كارهاي من در حوزه عكاسي است، با اين تفاوت كه من فيلمبرداري اين اثر را انجام ميدهم و اسم اين كار را كارگرداني نميگذارم، بلكه بيشتر يك دغدغه شخصي است و اميدوارم كه به نتيجه خوبي برسد.
وي درباره مراحل ساخت اين مستند توضيح داد: اين مستند از روز بعد از انتشار عكس عماد كليد خورد و تاكنون هم ادامه دارد، بخشهايي از اين مستند ساخته شده و مراحلي از آن هم مانند مصاحبه با وزير بهداشت درباره وضعيت عماد و اتفاقاتي كه با اين عكس به وجود آمد، هنوز باقي مانده است و به نظرم اين بخش از مستند هم بسيار حائز اهميت است، زيرا وزير بهداشت، در رابطه با پيگيري مشكلات عماد دستوري داد و با توجه به آن تصويري كه منتشر شده، دستور وي صادر شده است و براي من بسيار مهم است كه اين سؤال از وي پرسيده شود كه تصوير مذكور چقدر در آشنايي وي با عماد و صدور دستور تأثير داشته است. پدر عماد به رئيسجمهور و وزير بهداشت نامه نوشته بود و درخواستش را مطرح كرده بود اما چرا زماني كه اين تصوير منتشر شد، اين پيگيريها صورت گرفت؟ و آيا اگر اين تصوير منتشر نميشد، باز هم اين اتفاقات خوب رخ ميداد و اين دستورها صادر ميشد؟
امامي عنوان كرد: در اين مستند مصاحبه با شاهدان عيني بسيار مهم است، ما به دنبال آن دو فرد و نيروي نظامي هستيم كه در تصوير، در حال كمك به عماد هستند و مصاحبه با اين افراد براي ما اولويت دارد، اينكه شرح اتفاق را از زبان آنها بشنويم بسيار شنيدني و مفيد خواهد بود، اما متأسفانه هنوز نتوانستهام اين افراد را پيدا كنم و ارتباطي با آنها بگيرم.
وي درباره روند ساخت مستند و زمان آماده شدن آن گفت: اگر قرار باشد قصه عماد هم به شكل كامل پيگيري شود، قطعاً زمان بيشتري بايد براي ساخت اين مستند صرف شود زيرا درمان عماد بسيار طولاني خواهد بود و داستان او، داستان كوتاهي نيست. اگرچه ممكن است كه به دليل وقت اندكي كه براي ساخت اين مستند داريم، داستان عماد به طور كامل پيگيري نشود و ممكن است ما از عماد عبور كنيم در نهايت با بررسي حوزه عكس و تصويري كه گرفته شده است، كار مستند را به پايان ببريم.
امامي با تأكيد بر برقراري ارتباط با دو نيروي نظامي كه در نجات عماد دست داشتند، گفت: زماني كه چنين حوادثي در جهان رخ ميدهد، تصاوير زيادي از اين اتفاقات منتشر ميشود و ما معمولاً نيروهاي نظامي را ميبينيم كه اسلحه به دست در حال ايجاد يا برقراري امنيت هستند اما زماني كه تصويري منتشر ميشود كه در آن يك نيروي نظامي كار بسيار مهم نجات را انجام ميدهد، آن هم نجات جان يك كودك؛ اين تصوير فضايش بسيار متفاوت خواهد بود و به همين دليل مصاحبه با دو فرد مورد نظر در تصوير بسيار برايمان حائز اهميت است و اميدوارم افرادي كه به اين دو عزيز دسترسي دارند بتوانند آنها را به ما معرفي نمايند. تصوير عماد و آن لحظه جاودان شده از روز حادثه، نماد امنيت و انسانيت بوده است.
اين عكاس و فعال فرهنگي كشورمان در پايان گفت: قصه عماد به اين تصوير و مستند ختم نميشود، داستان او و امثال او ادامه دارد و حتي ممكن است اين قصه و امثال آن، پايان تلخي نيز داشته باشند و ما فقط از دريچه دوربين خودمان به اين قصه ميپردازيم و اميدواريم پايان شيريني براي عماد و خانوادهاش رقم بزند.