پایان تعلل ۲۰ ساله توسعه میدان پارس‌جنوبی با تکیه بر توان ایرانییک‌کارشناس حوزه سیاستگذاری اقتصادی معتقد است تلاش دولت سیزدهم برای استفاده از توان داخلی برای توسعه ظرفیت تولید گاز کشور اخیراً با بهره‌برداری از فاز ۱۱ پارس‌جنوبی به عنوان مهم‌ترین و پیچیده‌ترین لایه گازی کشور روی دریا شکل گرفته است. این تلاش با تکیه بر توان همه‌جانبه ایران، نشان‌دهنده توانمندی و اهمیت کشور در صنعت نفت و گاز بوده و بهره‌برداری موفقیت‌آمیز از فاز ۱۱ پارس‌جنوبی یک دستاورد قابل توجه برای دولت ایران است که توانست پس از ۲۰ سال تأخیر به ناتوانی در استخراج گاز از فاز ۱۱ پایان دهد.
ایران به داشتن ذخایر بزرگ نفت و گاز معروف است که فرصت‌های زیادی را برای توسعه کشور باز کرده است. با این حال، کشورمان به رغم برخورداری از چنین منابع عظیمی، از فقدان مدیریت مناسب و توان داخلی برای توسعه ظرفیت تولید گاز خود رنج برده است. این امر باعث شده است کشورمان برای بهره‌برداری از منابع طبیعی خود به شدت به پیمانکاران خارجی متکی باشد. این رویکرد در گذشته ایران را در وضعیت نامناسبی قرار داده بود، اما در سال‌های اخیر دولت تلاش چشمگیری برای استفاده از توان داخلی برای توسعه ظرفیت تولید گاز کشور انجام داده است.
یکی از اقدامات کلیدی برای دستیابی به این هدف، استفاده از توان داخلی برای توسعه ظرفیت تولید گاز کشور و استخراج عملیاتی گاز از میادین مشترک است. در گذشته، ایران برای انجام این کار به پیمانکاران خارجی بسیار متکی بود که این امر منجر به عقب‌افتادن این کشور به دلیل کمبود توان داخلی شد. با این حال، دولت ایران در سال‌های اخیر گام‌های مهمی در توسعه لایه‌های پیچیده گازی کشور بدون کمک پیمانکاران خارجی برداشته است. این رویکرد توانمندی‌های صنعت نفت و گاز ایران را به نمایش گذاشته است که پیام مهم اقتصادی و منطقه‌ای برای کشور‌های همسایه دارد.
اهمیت رویکرد کلیدی ایران در توسعه ظرفیت تولید گاز طبیعی و افزایش تجارت گاز طبیعی ایران با همسایگان و حل مشکل ناترازی داخلی با تکیه بر توانمندی داخلی در جهت بهره‌برداری از پیچیده‌ترین فاز گازی مشترک بین ایران و قطر مورد توجه کارشناسان این حوزه قرار گرفته است.
نادیا محرابی، کارشناس حوزه سیاستگذاری در گفتگو با «جوان» در رابطه با توانمندی ایران در توسعه فاز ۱۱ پارس‌جنوبی بدون اتکا به پیمانکاران خارجی و با استفاده حداکثری از ظرفیت داخل کشور گفت: توانایی نخبگان ایرانی در توسعه پیچیده‌ترین لایه گازی کشور بدون پیمانکاران خارجی نشان داده است ایران توانایی خودکفایی در توسعه ظرفیت تولید گاز خود را دارد. این رویکرد الگوی سایر کشور‌های منطقه نیز بوده و نشان می‌دهد خوداتکایی و توان داخلی می‌تواند به پیشرفت چشمگیری در صنعت نفت و گاز منجر شود، اما با وجود تلاش دولت برای استفاده از توان داخلی برای توسعه ظرفیت تولید گاز کشور، منابع مالی مناسب نیز مورد نیاز است. علاوه بر بودجه دولت که منبع اولیه توسعه ظرفیت گاز کشور از طریق شرکت ملی نفت و گاز ایران است، زمینه سرمایه‌گذاری مشترک صنایع در راستای خودکفایی گاز و برق وجود دارد. علاوه بر این، دولت می‌تواند از منابع صندوق توسعه ملی برای توسعه میادین مشترک گازی و صادرات منابع عظیم گازی ایران استفاده کند.
وی در ادامه با اشاره به گستردگی بازار‌های در دسترس ایران و اهمیت توسعه ظرفیت تولید گاز کشور در جهت بازطراحی تجارت انرژی ایران بر مبنای خنثی‌سازی حداکثری تحریم‌ها گفت: با استفاده از توان داخلی برای توسعه ظرفیت تولید گاز کشور، ایران می‌تواند به خودکفایی و بهره‌وری بیشتری دست یابد که تأثیر بسزایی در اقتصاد کشور خواهد داشت. بهره‌برداری از منابع طبیعی گسترده به ایجاد شغل، افزایش فعالیت‌های اقتصادی و کاهش وابستگی به پیمانکاران خارجی منجر خواهد شد.
محرابی اظهار داشت: تلاش‌های دولت برای سرمایه‌گذاری در بهره‌برداری و صادرات منابع عظیم گازی ایران، گستردگی این کشور را در بازار جهانی انرژی افزایش می‌دهد و این امکان را به آن می‌دهد به یک بازیگر تأثیرگذار تبدیل شود. در حالی که توسعه ظرفیت تولید گاز کشور با چالش‌هایی همراه است، استفاده از توان داخلی و منابع مالی می‌تواند به رفع این موانع کمک کند. سرمایه‌گذاری‌های مشترک صنایع در جهت تأمین گاز و برق خود می‌تواند به ایجاد بازار رقابتی‌تر کمک کند که به افزایش نوآوری، کاهش هزینه‌ها و بهره‌وری بیشتر منجر می‌شود. علاوه بر این، استفاده از منابع صندوق توسعه ملی می‌تواند بودجه لازم را برای توسعه میادین مشترک گازی برای صادرات منابع عظیم گازی ایران در اختیار دولت قرار دهد.
