هنوز یک ماه از شروع سال تحصیلی نگذشته است و خانوادههایی که فکر میکردند اگر از شلوغیهای خرید لوازمالتحریر، نوشت افزار، کیف و کفش شهریور ماه عبور کنند، میتوانند این اقلام را به قیمت مناسبتری خریداری کنند، همچنان پشت دیوار گرانیها متوقف ماندهاند. از استانهای مختلف خبر میرسد وضع بازار لوازمالتحریر، کیف و کفش دانشآموزان اصلاً مساعد نیست و از یک طرف قیمتهای بالا، خریداران را نقره داغ کرده و از طرف دیگر فروشندگان شاهدند که والدین به هر نحو ممکن درصدد کاستن از خریدها و تهیه لوازم مهم و ضروری هستند.
مدارس باز شد و چند هفتهای از شروع کلاسها میگذرد، اما هنوز هم فروشگاههای نوشت افزار، کیف و کفش و پوشاک میزبان خانوادههایی هستند که قبل از هر چیز به بررسی قیمتها برای خرید اجناسی با کیفیت بهتر و قیمت مناسبتر میپردازند.
نکتهای که بسیار به چشم میخورد، خانوادههایی با وضعیت اقتصادی ضعیف هستند که با شنیدن قیمتها، چهره در هم کشیده و در عین حال نمیدانند چطور با دست خالی به منزل مراجعت کنند، قیمتهایی که این روزها برای اکثر قریب به اتفاق جامعه ایرانی سنگین و تأمین اجناس دلهره آور است.
امید به آرام شدن بازار
اینجا بازار زنجان است و هنوز بعد از تعطیل شدن مدارس، گروهی از خانوادهها دست دانشآموزانشان را میگیرند و به این نقطه میآیند تا سفارشات معلمان و کم و کسریهای قبل را برای فرزندانشان تهیه کنند. گرانی نوشت افزار و پوشاک دانشآموزان به حدی رسیده که برای خرید اجناس درجه ۲ و ۳ باید حدود ۲میلیون تومان هزینه کرد.
یکی از والدین که به همراه دو فرزند خود به مغازهای برای خرید برخی لوازم آمده است میگوید: «کارگر ساختمان و روزمزد هستم و فرزند کوچکم به کلاس اول رفته است. دوست دارم از همین الان به درس و مشق علاقهمند باشد، اما، چون در شهریور ماه نمیتوانستم همه لوازم مورد نیازشان را بخرم، بخشی از آنها را نگه داشتم اواخر مهر بخرم. اما قیمتها آنقدر بالاست که باز هم نمیتوانم خرید کاملی داشته باشم.»
وی به سفارش معلمها اشاره کرده و ادامه میدهد: «انگار بعضی از معلمها در این مملکت زندگی نمیکنند و برای کلاس چیزهایی میگویند که خرید آنها سخت است. مثلاً یک دانشآموز دوره ابتدایی چرا باید هم آبرنگ، هم مداد رنگی و هم گواش داشته باشد؟ مگر کلاس نقاشی اسم نوشته یا هفتهای نیم ساعت کلاس هنری چقدر لوازم نیاز دارد؟»
روزگار سخت چند دانشآموزیها
در شیراز، شهر شعر و هنر هم والدین در تأمین اقلام و لوازم مورد نیاز فرزندان دانشآموز خود تحت فشار هستند.
خانمی که برای خرید لباس فرم پسرش مراجعه کرده است میگوید: «مدرسه بدون توجه به وضعیت اقتصادی والدین، هزینههایی سنگینتر از توان خانوادهها را به والدین تحمیل کرده است، هزینه کلاسهای متنوع فوق برنامه و لباسهای فرمی که قیمت آن با مدارس دیگری که وی میشناخت تفاوت داشت.»
وی از هزینه خرید کیف و کفش فرزندش به ستوه آمده و معتقد است، هزینهها حتی برای خانوادهای که از وضعیت رفاهی متوسطی برخوردار هستند هم سنگین است.
مادر دیگری که به گفته خودش فقط همسرش کار میکند و دارای سه دانشآموز است، میگوید: «خانوادههای مستأجر چه کار میکنند؟ یک کیف کوله پشتی مدرسه بالای یک میلیون تومان است و کفش با قیمت ۴۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان فقط چند هفته در پای بچهها دوام میآورد. اقساط سرویس ایاب و ذهاب فرزندان و سایر مخارجی که بعد از این در طول سال تحصیلی بر عهده خانواده است، مشکل دیگری است که باید از الان در مورد آنها فکر کنیم.»
وضعیت بازار نشان میدهد قیمتها سرسام آور است. بهخصوص برای خانوادههایی که چند دانشآموز دارند و هر کدام از آنها به چندین دفتر و لوازم دیگر نیاز دارند. مثلاً قیمت دفتر ۶۰ برگ با جلد مقوایی ۲۸ هزار تومان، مداد مشکی ۴ هزار و ۴۰۰ تومان و یک عدد پاک کن ۱۴ هزار تومان است. این درحالی است که دفترهایی با کیفیت بهتر حتی به قیمت ۶۰ تا ۸۰ هزارتومان به فروش میرسد و دفاتر تعاونی در همه لوازم التحریرها موجود نیست و مستلزم طی مسیری طولانی در سطح شهر است.
این در حالی است که رئیس اتحادیه صنف کتاب و نوشت افزار معتقد است قیمت اقلام مورد نیاز دانشآموزان در سال تحصیلی جدید تنها ۲۵ تا ۳۰ درصد افزایش داشته است.
محمدعلی زعفرانی میگوید: «هم اکنون بیش از ۴۰۰ واحد صنفی در شیراز در زمینه کتاب و نوشت افزار فعالیت میکنند، اما در ایام کرونا حدود ۱۲۰ واحد صنفی به علت حضوری نبودن مدارس و پایین بودن تقاضا تعطیل شدند.»
افزایش ۱۰۰ درصدی قیمتها در بجنورد
گرانی لوازمالتحریر در شهرهای مختلف خراسان شمالی با نداری گروهی از والدین پیوند خورده و شرایط سختی را برای آنها که دانشآموز دارند رقم زده است.
در همین رابطه رئیس اتحادیه لوازم التحریران بجنورد با بیان اینکه با بازگشایی مدارس هیچ گونه کمبودی در ارتباط با لوازم التحریر وجود ندارد، اما قیمتهای آن بسیار بالا و این افزایش قیمت برای خانوادهها مشکل ساز شده است، میگوید: «بیشترین افزایش قیمت برای لوازم التحریر در ارتباط با دفتر است که آن نیز به دلیل بالا رفتن قیمت کاغذ است.»
بهروز خواجوی ادامه میدهد: «دفتری که طی سال گذشته قیمت آن ۱۰ هزار تومان بوده در حال حاضر به ۱۷ هزار تومان رسیده است. از سوی دیگر قیمت آنها نیز ثابت نیست و هر بار نسبت به بار قبلی قیمت آن افزایش مییابد.»
خواجوی تصریح میکند: «در این میان خانوادههایی هستند که از لحاظ وضعیت اقتصادی در شرایط خوبی نیستند و زمانیکه برای خرید مراجعه میکنند و با قیمت بالای لوازم التحریر مواجه میشوند یا چیزی نمیخرند یا مقدار خرید را نصف میکنند.»
به گفته این مسئول، قیمت لوازم التحریر در بجنورد ۸۰ تا ۱۰۰ درصد افزایش یافته است.
رئیس اتحادیه لوازم التحریران بجنورد با اشاره به اینکه در مرکز خراسان شمالی ۵۸ فروشگاه در حوزه لوازم التحریر فعالیت دارند، میگوید: «در ایام اوجگیری کرونا و تعطیلی مدارس حدود شش مغازه تعطیل شدند که مجدداً تعدادی از آنها بعد از بهبود وضعیت به عرصه فعالیت کاریشان برگشتند.»