. شوراهای شهر و روستا نقش مهمي در اداره مناطق مختلف کشور بر عهده دارند چرا كه اين نهاد به نوعی پارلمان شهری و روستایی به شمار می رود و امور اجتماعي شهر را انجام ميدهد. در واقع شوراها اداره امور شهر توسط شهرنشينان است. همچنين بايد گفت كه شوراها بايد از لحاظ سازماني عملكردي غيرسياسي داشته باشند و اگر خوب به مسووليتشان عمل كنند در پيشرفت جامعه، تكامل اجتماعي، توسعه سياسي و... تاثيرگذار خواهند بود. وجود شوراهای متخصص و کارآمدِ غيرسياسي باعث ميشود كه حوزه سياست در امور شهري محدودتر شود و به جاي آن حوزه اجتماعي كه كار اصلي اين شورا است، وسيعتر و پيشرفتهتر شود. از طرفي اين شورا جنبه محلي دارد و در آنجا بايد امور غيرسياسي و اجتماعي در نظر گرفته شود، نه اينكه امور شهري آغشته با امر سياست شود. اما چرا برای ورود به این نهاد غیر سیاسی ،بسیاری از سیاسیون به دنبال فتح الباب هستند و عرصه را برای ورود جوانان متخصص تنگ کرده اند؟
فرصتی برای زنان و جوانان متخصص و دلسوز
آنچه در این دوره بیش از گذشته محل بحث بوده، لزوم حضور جوانان و زنان در فهرست های نهایی و حضور در شورای شهر و روستاست. حضوری که از دید جوانان به عنوان حق مسلم آنان بیان میشود.شورای های اسلامی شهر و روستا می توانند نقش پارلمان محلی را ایفا نماید بنابراین باید به دست جوانان و زنان متخصص و دلسوز سپرده شود،اما لازمه این مهم آن است که نسل اوليها عرصه را براي حضور جوانان و زنان باز بگذارند .حضور جوانان در شورا می تواند سهم آنان را در امر توسعه و رشد كشور و مشاركتشان را در امور مديريت برنامهريزي، اجتماعي و فرهنگي ارتقا بخشد.آمار داوطلبان پنجمین دوره انتخابات شورای شهر و روستا نشان می دهد از لحاظ سنی ، سن ٣٠ تا ٣٥ بيشترين ثبتنامي بوده كه ٥١ هزار و ٩٩٢ نفر معادل 18درصد از کل آمار داوطلبان و زنان نیز با ثبت نام 17 هزار و ٨٨٥ نفری خود ٣/٦ درصد مجموع ثبت نام شدگان را به خود اختصاص داده اند که حکایت از استقبال بانوان و جوانان در این رقابت دارد.از سوی دیگر باید به خاطر داشته باشیم حضور جوانان در فهرست های انتخاباتی بدون پشتوانههای تجربی و تخصصی کافی نیز در نهایت به بی اعتمادی مردم و کاهش انگیزه خود جوانان خواهد انجامید. پس باید دید این جوانان در صورت برگزیده شدن می توانند پرچمدار توسعه پایدار شهرها باشند؟
تعهد در کنار تخصص
واقعیت این است که در دورههای قبلی ما شاهد حضور افرادی در شوراها بودهایم که کوچکترین ارتباطی با تخصصهای مورد نیاز شهر نداشتهاند.البته بر كسي پوشيده نيست كه در هر كاري تخصص لازم است اما تخصص در کنار تعهد معنا می یابد . تعهد به انتخاب و منافع مردم ،تعهد به شهر و میهن.هر چند ما گاهی برای انتخاب افراد، در دام تخصص افتادیم و بار دیگر بدون توجه به تعهد، متخصصان را به كار گرفتيم. بايد از خطاهامان درس بگيريم. تكيه بر تخصص، بدون توجه به تعهد نتايج خوبي در بر نداشته است. بهخصوص آنكه صرفا گرفتن مدرك در رشتهاي به معناي داشتن تخصص در آن موضوع نيست. امروز به كساني نياز داریم كه تخصص داشته باشند ولي از آن مهمتر، تخصص را برای خود حریمی نفوذ ناپذیر و پر تکلف ننمایند.افرادی را برگزینیم که به واقع اهلیت داشته باشند و رویای ساختن شهرشان را در سر بپرورانند. در تمام جوامع پیشرفته شوراهاي محلي با حضور مردمي كه دغدغه محل خود را دارند و آشناي مردمند، تشكيل ميشود. اين شوراها نه درآمدي براي اعضا دارند و نه برد سياسي خاص و نه سكويي براي پرتاب هستند. اينچنين است كه دغدغه آنها تنها به بهبود وضعيت شهر و شهرنشيني خلاصه ميشود و ديگر هيچ اما اگر قصد و نیت از ورود به شورا فتح قله های بعدی مانند صندلی سبز مجلس باشد هیچ تغييري حاصل نخواهد شد.
سخنی با نامزدهای محترم شوراها که همچنان در صحنه حضور دارتد:
به هر روی اگر علاقه مند به شهر و همشهریانمان هستیم و دلمان برای آبادانی زادگاهمان می تپد باید بپذیریم که این تعدد و کثرت داوطلبان باعث خرد شدن آراء و شکست متخصصینی خواهد شد که از تعداد اقوام کمتری بهره مند هستند. بنابرابن نباید در انتظار معجزه باشیم. به عقیده نگارنده باقی ماندن این تعداد کاندیدها در عرصه انتخابات باعث سردرگمی مردم برای انتخابی آگاهانه می شود و از طرفی کناره گیری افرادی که احساس میکنند اشخاصی توانمدتر از آنها در این میان حضور دارند نه تنها به نفع شهر و روستا و حفظ وحدت و همدلی مردم بوده بلکه خدمتی بس بزرگتر از باقیماندن در این رقابت است.
به یاد داشته باشبم نبض شهرهایمان کُند میزند،شهرهایمان زندگی می خواهند، دلمان کمی برایشان بسوزد. مدیریت شهری امری بسیار مهم است، تا آنجا که برخی بر این باورند کسانی که وارد شوراها میشوند میبایست توانمندیهای تخصصی بیشتری نسبت به نمایندگان مجلس داشته باشند. آنها عقیده دارند اگر اعضای شورای شهر توانمندیهای لازم را نداشته و براساس گرایشهای سیاسی یا صنفی وارد شورای شهر شوند، در مواقع مدیریت بحران، خودشان تبدیل به بحران مدیریت میشوند.وظیفه خطیر انتخاب شهردار بر عهده اعضای شوراها ست و انتخاب یک شهردار «اصلح و کارآمد»، نتیجه مستقیم گزینش بهینه اعضای شورایی است که نسبت به مسائل شهری، نهتنها حساس و آگاهاند، بلکه دانش و تخصص کافی را هم برای شناخت و ارائه راهحلهای اجرائی برای مشکلات شهری دارند در کشورهای توسعه یافته شوراها و شهرداریها نقش پررنگتری دارند. یکی از مواردی که کاندیدها در برنامه های خود باید به آن توجه کنند،موضوع شرکت های دانش بنیان و ایجاد اشتغال پایدار و پویا برای جوانان است.علم روز به روز در حال پیشرفت است و فناوری های جدید وارد عرصه زندگی بشریت می شوند.اما متاسفانه شاهدیم که در مدیریت شهری شیوه های سنتی همچنان اجرا می شوند و امید مدیران به فروش تراکم و اخذ عوارض است.اگر بودجه ای برای ایجاد شرکت های دانش بنیان برای جوانان و فارغ التحصیلان دانشگاهی اختصاص یابد ، از طریق این شرکت ها درآمدی پویا برای شهرداری ها حاصل می شود که بسیاری از مشکلات مردم حل شده و نهایتا بازدهی را برای شهرداری ها و نشاط را برای شهروندان به همراه جدید ترین تکنولوژی های روز به ارمغان خواهد آورد.
سخن پایانی:
بديهي است هر شهروندي در مقابل كشور و به ويژه محل زندگي خود مسوليتي دارد. شهروندان نبايد انتظار داشته باشند كه مسائل و مشكلات كشورها را فقط دولت ها حل نمايند لذا يكي از مسوليت ها و رسالت هاي شهروندان مشاركت در انتخابات كشور از جمله رياست جمهوري، مجلس، شوراي شهر و ... است. انتخاب افراد صالح و متخصص در مسوليت هاي كشور مي تواند عامل اصلي توسعه و پيشرفت كشور باشد. در اين راستا مشاركت حداكثري مورد انتظار همه قشرهاي جامعه است. بايد درخصوص اين عبارت كه گفته مي شود:"دولتها براي ما چه كاري انجام داده اند؟" باز انديشي شود و در مقابل اين سوال مطرح شود كه ما شهروندان براي كشور خود چه كرده ايم و چه مي توانيم بكنيم؟