مراکز مثبت زندگی در ازای خدماتی که به مددجوها ارائه میدهند، به روش خرید خدمتی از سازمان بهزیستی بودجه دریافت میکنند. پرداخت نکردن حق و حقوق مددکاران و استفاده از مددکاران ناآشنا به کار موجبشده تا این مراکز که عمری چندماهه دارند، حواشی مختلفی ایجاد کنند؛ اکنون و پس از بالا گرفتن انتقادها، سازمان بهزیستی قول نظارت بر این مراکز را دادهاست.
سازمان بهزیستی با تأسیس مراکز مثبت زندگی، تلاش دارد تا مددجویان و افرادی که با این نهاد سر و کار دارند، بدون سردرگمی به مشکلاتشان رسیدگی شود. تا قبل از تأسیس این مراکز، به عنوان مثال یک معلول برای درخواست تجهیزات مورد نیاز خود باید یه یک بخش خاص از سازمان بهزیستی مراجعه حضوری میکرد.
۲ دهه تأخیر در خدماترسانی رو در رو
یک فرد مستمریبگیر برای قطع و وصل مستمری خود باید یه یک بخش خاص و یک زن سرپرست خانوار هم برای حل امور اداری خود باید به بخشی دیگر مراجعه میکرد. اکنون، اما مددجویان برای رسیدگی به درخواستهای خود میتوانند به نزدیکترین مرکز مثبت زندگی به محل سکونتشان مراجعه و مطالبات خود را مطرح کنند.
مراکز مثبت زندگی از سال ۱۳۸۰ طبق بند ۴ ماده ۲۶ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت باید راهاندازی میشد. این مراکز در نهایت با ۱۹ سال تأخیر در سال گذشته راهاندازی شدند.
این مراکز را خبرگزاریها به عنوان دفاتر پیشخوان بهزیستی هم معرفی کردهاند؛ چراکه فعالیت مراکز مثبت زندگی شبیه به دفاتر پیشخوان و پلیس + ۱۰ است. سازمان بهزیستی هم این مراکز را بهعنوان مراکزی شبیه دفاتر پیشخوان قبول کردهاست، منتها با این تفاوت که در دفاتر پیشخوان، خدمات تخصصی انجام نمیشود، ولی در مراکز مثبت زندگی خدمات تخصصی مددکاری صورت میگیرد. خدماتدهی مراکز مثبت زندگی به این شکل است که برای رسیدگی به درخواست مددجویان، کارشناسان و مددکاران به خانه مددجوها میروند و به صورت رو در رو نیازهای مددجویان بررسی و مراحل دریافت خدمت برای آنها انجام میشود. در نهایت هم درخواستهای ثبتشده این مراکز به نهادهای بالادستی در سازمان بهزیستی ارجاع میشود.
رسیدگی به مددجویان گمگشته
سرپرست معاونت تأمین و توسعه مراکز خدمات بهزیستی یا همان مراکز مثبت زندگی با بیان اینکه ۲هزارو۵۴۳ مرکز مثبت زندگی در سراسر کشور مشغول فعالیت است، به خبرگزاری فارس گفت: مراکز مثبت زندگی بهصورت محلهمحور طراحیشدهاست و به ازای هر ۴۵۰ مددجو در یک منطقه یا شهرستان یا روستا، یک مرکز مثبت زندگی وجود دارد. با این حساب معلولی که در روستای دورافتاده در شهر مرزی مثل ایلام یا در استانهایی مثل سیستان و بلوچستان زندگی میکرد و به دلیل شرایط خاص شاید هیچوقت نمیتوانست به سازمان بهزیستی استان خود مراجعه کند، میتواند به نزدیکترین مرکز مثبت زندگی محل سکونتش برود و مشکلات و درخواستهایش را با مسئولان این مراکز در میان بگذارد.
به گزارش خبرگزاری فارس، هادی بهداد در خصوص اینکه معلولان و سایر مددجویان چقدر در جریان وجود این مراکز در نزدیکترین محدوده محل زندگیشان هستند هم گفت: زمانی جامعه هدف شناخت کافی از مراکز پیدا میکند که بتواند خدمات مدنظرشان را بگیرد. ما بعد از پایان شیوع کرونا و انجام واکسیناسیون برنامههای اجتماعمحور را در مراکز مثبت زندگی شروع میکنیم. غربالگریها برای پیشگیری از معلولیت، برنامههای امیدآفرین و کارگاههای آموزشی و از این رهگذر، ارتباط چهره به چهره برقرار میشود، اما در حال حاضر در همین مدت، مددجویانی که مستمریبگیر هستند، پروندههایشان در مراکز مثبت زندگی توزیعشده است و مددجویان در حال مراجعه به خانههای مددجویان هستند.
حتماً جلوی تخلفات را خواهیم گرفت
اکنون عمر کوتاه مراکز مثبت زندگی با نارضایتی مددکاران مراکز از کارفرمایان بخش خصوصی همراه شدهاست تا آنجا که تعدادی از مددکاران با ایجاد کمپینی اعلام کردهاند که به رغم سختی کار بسیار زیاد مددکاران اجتماعی، شیوع بیماری کرونا و تماس مستقیم آنها با اقشار پرآسیب، به دلیل نبود نظارت درست، مؤسسان مراکز مثبت زندگی از پرداخت حقوق کارکنان طبق قانون کار سرباز میزنند و کارکنان این مراکز درخواست نظارت از مسئولان مربوطه بر این موضوع را دارند.
بهداد در این خصوص با اشاره به اینکه یکی از شرایط واگذاری مراکز به بخش غیردولتی پرداخت حقوحقوق کامل مددکاران بوده و هر مؤسسی که برخلاف این رویه عمل کند تخلف کرده، تصریح کرد: مددکاران میتوانند گزارشهای خود را از طریق سامانه دیدهبان ۱۴۸۲ به اطلاع مسئولان بهزیستی برسانند یا به مسئولان بهزیستی استان خودشان نامه بزنند و تخلف رخ داده را در مرکز مثبت زندگی گزارش دهند. بر اساس دستورالعمل سازمان بهزیستی، بهزودی کمیتههای نظارتی در استانها از معاونتهای تخصصی و بخشهای تصمیمگیر در سازمان تشکیل میشود. این کمیتهها کار نظارت بر مراکز مثبت زندگی را بر عهده دارند. از آنجا که کار نظارت بر این مؤسسات باید بهصورت یکپارچه و قانونمند انجام شود، شیوهنامه نظارتی واحد در سازمان بهزیستی کشور که پیش از این تدوینشده در دست اصلاح است و ما حتماً جلوی تخلفات و عدول از قانون را خواهیم گرفت.