زنگ شروع ليگ برتر واليبال ايران از امروز چهارشنبه 28 مهرماه با حضور 12 تيم در شهرهاي مختلف در حالي زده مي‌شود كه با توجه به درخشش فوق‌العاده واليبال كشورمان در پنج سال گذشته و حضور ايران در جمع قدرت‌هاي واليبال دنيا، اين مسابقات از اهميت بالايي برخوردار است. هر چند برخي بي‌اخلاقي‌ها و درگيري‌هايي كه روي سكوها به وجود آمد، چهره اين مسابقات را خدشه‌دار كرد اما با تمام اين تفاسير به نظر مي‌رسد همچنان ليگ واليبال يكي از مهم‌ترين رقابت‌هايي است كه از دل آن ستاره‌هاي تيم ملي بيرون مي‌آيد و براي آينده پشتوانه‌سازي مي‌كند. به بهانه آغاز سي‌امين دوره ليگ برتر واليبال كه امسال با نام شهداي منا برگزار مي‌شود، در گفت‌وگويي با مير مصطفي شجاعي، سرمربي سابق باريچ اسانس كاشان و مربي اسبق تيم ملي، به بررسي نقش و تأثير ليگ واليبال در پيشرفت اين ورزش توپي در سطح جهان پرداخته‌ايم.
فصل جديد ليگ برتر واليبال از امروز آغاز مي‌شود، درباره تأثيري كه ليگ مي‌تواند در توسعه و پيشرفت واليبال كشورمان داشته باشد، صحبت مي‌كنيد؟ليگ‌ها در كشورهاي مختلف ويترين واليبال آن كشور هستند و به نوعي چكيده و برترين‌هاي واليبال در اين مسابقات در قالب باشگاه‌هاي مختلف به ميدان مي‌روند. در كشورمان نيز ليگ واليبال خروجي بازيكناني است كه ليگ‌هاي رده‌هاي پايه از نوجوانان گرفته تا جوانان و همچنين دسته يك به سطح اول مسابقات باشگاهي در كشورمان يعني ليگ برتر راه پيدا كرده‌اند و به همين خاطر با توجه به داشتن چنين ليگي، دست مربيان تيم ملي براي انتخاب بازيكن باز است و بهترين‌ها به تيم ملي تزريق مي‌شوند و اين جنبه‌ها سبب شده تا ليگ برتر واليبال از اهميت ويژه‌اي برخوردار شود.
با توجه به جهش خيره‌كننده واليبال در سال‌هاي اخير به نظر مي‌رسد، ليگ كشورمان هم پيشرفت محسوسي نسبت به گذشته داشته است؟به هر حال ليگ واليبال در پنج يا شش سال اخير به شكل حرفه‌اي‌تري برگزار مي‌شود و اين مسئله سبب شده تا پاي بازيكنان بزرگ واليبال دنيا هم به ايران باز شود و در ليگ امسال بازيكني مانند تراويسا، كاپيتان سابق تيم ملي ايتاليا و چندين چهره مطرح حضور دارند، با اين حال معتقدم كه برگزاري ليگ به خصوص در سال گذشته با اشكالاتي همراه بود كه اين موضوع تأثيرش را در روند نتيجه‌گيري تيم ملي هم نشان داد و اين حاكي از تأثير مستقيم ليگ و تيم ملي بر يكديگر دارند. در ليگ گذشته متأسفانه بد‌اخلاقي‌هاي زيادي را شاهد بوديم و اين موضوع به خصوص در فينال برجسته شد و دو تيم پيكان و بانك سرمايه كه اكثر ملي‌پوشان كشورمان را در اختيار دارند، ديدارهاي اول و دومشان روي سكوها و داخل زمين با تنش‌هاي زيادي همراه بود و نتيجه اين شد كه فدراسيون بازي سوم فينال را برگزار نكرد و اين كار غلطي بود كه در هيچ جاي دنيا سابقه ندارد.
از تأثير ليگ روي نتايج تيم ملي صحبت كرديد، در اين باره توضيح بيشتري مي‌دهيد؟ يعني به اعتقاد شما نتايج ضعيف در زمان كواچ و لوزانو به ليگ بر‌مي‌گردد؟تأثيرگذار است. زماني كه ولاسكو در ايران بود، علاوه بر مهارت‌هاي فني، در بخش مديريتي هم قاطع بود و از اين نظر روي ليگ ايران تأثير گذاشت. مثلاً در زمان حضور ولاسكو در ايران گفته مي‌شد كه او به ملي‌پوشان تأكيد كرده اگر با بازيكن تيم مقابل يا داور پرخاش كنند، با آنها برخورد مي‌كند و به همين خاطر اكثر ملي‌پوشان سرشان به بازي‌شان گرم بود و حاشيه‌هايي مانند چند فصل گذشته و درگيري و بازيكن‌سالاري را شاهد نبوديم اما با آمدن كواچ و لوزانو اين حاشيه‌ها رشد كرد و با توجه به حواشي اخلاقي كه در ليگ گذشته داشتيم و همچنين عدم مديريت صحيح روي بازيكنان، نتايج تيم ملي هم افت كرد و تيم كشورمان به جز پيروزي مقابل مصر و كوبا در المپيك كه تيم‌هاي پايين‌تري از كشورمان هستند، مقابل ايتاليا و برزيل كه قبلاً آنها را شكست داده بوديم، نتيجه را واگذار كرد.
يعني به نظر شما ليگ واليبال بر خلاف قراردادهاي ميلياردي و رشد از نظر اقتصادي، از نظر فني و اخلاقي به سطح اول واليبال دنيا نرسيده است؟قطعاً همين طور است، به جز جنبه مالي، در ساير فاكتورهاي يك ليگ حرفه‌اي كه مسائل فني، اخلاقي و مديريتي را در بر‌مي‌گيرد، از سطح اول واليبال جهان عقب هستيم و جايي دربين 10 ليگ اول دنيا نداريم. متأسفانه ليگ واليبال ايران تنها از نظر اقتصادي و مالي رشد كرده و دستمزدها به حد حرفه‌اي رسيده است، نمود اين مسئله را هم در بي‌‌ميلي ملي‌پوشان واليبال براي بازي در ليگ‌هاي اروپايي و مطرح دنيا مي‌بينيد. با توجه به پولي كه به اين بازيكنان در ليگ ايران داده مي‌شود، آنها ديگر حاضر نيستند به كشورهاي ديگر بروند، هر چقدر هم بازي در ليگ‌هاي مطرح به پيشرفتشان كمك كند. هزينه 50 تا 60 ميلياردي در طول يك فصل باعث شده پاي بازيكنان بزرگي مانند تراويسا و نيكولف بلغار هم به ليگ ايران باز شود. اما وقتي پول تزريق مي‌شود و جنبه آن ايجاد نمي‌شود، شاهد اين هستيم كه بازيكن در باشگاه و تيم ملي به خودش جرئت مي‌دهد در تصميم‌گيري‌ها دخالت كند. اين در حالي است كه پول بايد به كمك واليبال بيايد، نه اينكه اين ورزش را از مسيرش خارج كند.
چرا ليگ واليبال در بخش فني و مديريتي همچنان با ليگ‌هاي اول دنيا فاصله دارد؟متأسفانه فدراسيون واليبال نگاهش را معطوف به تيم ملي و ليگ برتر كرده است و برنامه مدون و خاصي براي ليگ‌هاي دسته پايين‌تر كه يك بازيكن در اين مسابقات رشد مي‌كند و استخوان مي‌تركاند و به ليگ برتر مي‌رسد، ندارد. بايد كميته ارزيابي ليگ‌ها و شهرهاي واليبال‌خيز تشكيل شود و بر فعاليت باشگاه‌ها در بخش پايه نظارت جدي شود، فدراسيون بايد الزاماتي را در نظر بگيرد كه باشگاه‌هاي ليگ برتري در رده‌هاي پايه، از بهترين مربيان و بهترين امكانات استفاده كنند و تنها به صرف رفع تكليف تيم پايه تشكيل ندهند. مثلاً باشگاهي مانند بانك سرمايه كه چند ده ميليارد در ليگ برتر سرمايه‌گذاري مي‌كند، حداقل 500 ميليون در رده پايه هزينه كند. وقتي اين اتفاق نمي‌افتد مي‌بينيد كه با وجود داشتن چهار تيم در ليگ‌برتر در تهران، هيچ ملي‌پوش تهراني نداريم. اين به آماده‌خوري باشگاه‌هاي تهراني بر‌مي‌گردد كه حاضر به سرمايه‌گذاري در رده پايه نيستند اما بيشترين هزينه را در واليبال مي‌كنند. بايد فدراسيون در اين رابطه چاره‌انديشي كند. اين در حالي است كه در كشورهاي ديگر مانند تركيه، باشگاه‌ها با توجه به قوانين فدراسيون اين كشور، موظف به فعاليت حرفه‌اي در رده‌هاي پايه هستند و اين مسئله سبب شده تا تيم جوانان اين تيم نايب قهرمان جهان شود.
