اردوهاي راهيان نور به همت دلسوزان عرصه دفاع مقدس، تقريباً در تمامي فصول سال جريان دارد. اين خود نشان از توجه عموم مردم به اين حركت فرهنگي و معنوي دارد كه ما را بر آن مي‌دارد تا هر از گاهي براي آشنايي با اين حركت‌ها و تأثير راهيان نور در بين جوانان و نسل سومي‌ها دفتر اين مجموعه عظيم و معنوي را ورقي بزنيم، در واقع راهيان نور تداوم دفاع مقدس است كه چندي پيش دشمنان با دلايل واهي و پوچ چون حادثه تصادف دانش‌آموزان بروجني كمر به تعطيلي و حذف اين حركت بسته بودند اما حقيقت اين است كه اگر بخواهيم هجمه‌هاي دشمن را در جنگ نرم پاسخي در خور بدهيم، بايد جوانانمان را با ارزش‌هاي دفاع مقدس آشنا نماييم، لذا از آنجا كه راهيان نورسنگري است مستحكم براي مقابله با هجمه‌هاي جنگ نرم دشمن كه بايد تداوم داشته باشد. براي آشنايي با اين حركت عظيم معنوي پاي صحبت نادر اديبي ستاد مركزي راهيان نور نشستيم كه خود وي به عنوان يك جانباز ورزمنده اولين حضورش در دفاع مقدس به سال ۱۳۶۰و سوسنگرد بازمي‌گردد.
براي شروع از تاريخچه راهيان نور و حضور در كربلاهاي ايران برايمان بگوييد.مدت‌زمان زيادي است كه راهيان نور كار خودش را آغاز كرده و سابقه حركت‌هاي راهيان نور به دوران دفاع مقدس و مناطق عملياتي بازمي‌گردد. ما در دوران دفاع مقدس، يعني از سال ۱۳۶۴ به نوعي كاروان‌هاي راهيان نور را داشتيم. خانواده شهيدان در جبهه‌ها حضور پيدا كرده و به رزمندگان سر‌كشي مي‌كردند. در كنار خانواده شهدا ائمه بزرگوار جمعه و مسئولان هم بودند. هرچند به خطوط اول و خط مقدم نمي‌رفتند اما بيشتر در مناطق آزاد شده‌اي چون فتح‌المبين و خرمشهر و... حضور پيدا مي‌كردند.
مدتي بعد راهيان نور شكل و روند جدي پيدا كرد. با توجهي كه امام خامنه‌اي به اين امر داشتند، تمام تلاشمان بر هرچه بهتر برگزار شدن اين فريضه بود. حضرت آقا هر چند سال يكبار به سفرهاي استاني مي‌روند، البته به جز مشهد كه سالي يكبار براي زيارت به آنجا مي‌روند. كمتر نقطه يا استاني را پيدا مي‌كنيد كه آقا چند بار آنجا حضور يابند اما در مناطق عملياتي و يادمان‌ها حضرت آقا چند باري حضور داشتند و بركت حضور ايشان باعث رونق اين مناطق شده است. ايشان در يكي از سال‌هاي حضورشان در راهيان نور اين حركت را نوعي قدرشناسي ملت ايران دانستند و فرمودند: «اجتماع عظيمي كه در اين منطقه برجسته تاريخي تشكيل شده نشانه بزرگي از قدرشناسي ملت ايران است. از اطراف كشور، مردان، زنان، پيران و جوانان كه به اين نقطه و ديگر نقاطي كه در تاريخ جنگ تحميلي نقاط برجسته و فراموشي نشدني بوده‌اند شتافته‌اند و در حقيقت ياد آن جوانان، رزمندگان، دلاوران و مؤمناني را كه كشور و تاريخ و ملت ما همواره مديون آنهاست، گرامي داشته‌اند.»
درباره آخرين آمار و اطلاعات حضور علاقه‌مندان در مناطق عملياتي دفاع مقدس برايمان بگوييد.ما از ۴۰۰ هزار نفر زائر در سال ۱۳۸۸- ۱۳۸۷، به يك ميليون و۴۰۰ هزار نفر رسيده‌ايم و اين تعداد درسال ۱۳۸۹- ۱۳۸۸به يك ميليون و ۸۶۰ هزار نفر و در سال ۱۳۹۰- ۱۳۸۹ به ۲ ميليون و۹۳۴هزار نفر رسيده است. اين آمار در سال ۱۳۹۰- ۱۳۹۱ به ۳ ميليون و۹۳۷هزار يعني حدود ۴ميليون نفر رسيده است. سال ۱۳۹۱ نيز سالي بود كه يادمان‌هاي دفاع مقدس گسترش يافته و ايلام، كرمانشاه، كردستان و آذربايجان غربي به مناطق راهيان نور افزوده شد. خود اين ارقام نشانگر علاقه‌مندي مردم به معارف دفاع مقدس و شهداست كه توانسته به خوبي جاي خود را در ميان مردم پيدا كند. توجه مردم به عمق و اثربخشي فرهنگي راهيان نور بيشتر شده و اين خود كمك بزرگي است كه مردم بايد با فرهنگ و معارف انقلاب و دفاع مقدس آشنا شوند. بحمدالله اكنون مي‌توان گفت سفر به مناطق عملياتي و راهيان نور در ليست مسافرت‌هاي بيش از ۴ ميليون نفر از مردم كشورمان قرار گرفته و اين ارقام همچنان رو به رشد است. راهيان نوري كه از جنوب شروع و به سمت غرب و شمال غرب هم كشيده شده و در حال توسعه است.
با توجه به قرار داشتن در ايام ماه فروردين از لحظات سال نو در مناطق عملياتي بگوييد، اين لحظات در بين زائران چگونه سپري مي‌شود؟پنج روز اول فروردين در برخي نقاط يادماني دفاع مقدس، شاهد حضور بيشترين زائر هستيم. در تحويل سال ۱۳۹۱، ۶۰ هزار زائر در راهيان نور حضور داشتند. اين آمار خوبي است براي مردمي كه تمايل دارند در بهترين لحظات زندگيشان در كنار فرزندان خودشان باشند. هنگام تحويل سال، مراسمات ويژه‌اي داريم، لحظه تحويل سال از تلويزيون‌هاي مستقر پخش مي‌شود و سفره هفت‌سين خاص دفاع مقدس با توجه به همان تجهيزات دفاع مقدسي چيده مي‌شود و همراه با زمزمه دعاهاي زيارت عاشورا در مشهد شهداي شلمچه يا در مزار شهداي هويزه، دوكوهه يا نقاط ديگر با همان حال و هواي معنوي، زائران سال نو را تحويل مي‌كنند. اين حضور در لحظه تحويل سال نو در مشهد شهداي ايران‌زمين نشانگر عمق ويژه توجه و نگاه مردم به شهدا و حوادث عظيم دفاع مقدس است كه با يك عشق خاصي به دنبال وقايع و شخصيت‌ها هستند.
گذشته از ايام سال نو، پيك كاري راهيان نور در چه ماه‌هايي از سال است؟در حال حاضر راهيان نور مرتبط با نوروز نيست، در طول سال اين سفرها برگزار مي‌شود و بحمدالله از استقبال خوبي هم بر خوردار است. راهيان نور از اواخر اسفند و اوايل فروردين عبور كرده و در طول سال امكان‌پذير شده است. شايد در شرايطي محدوديت جوي داشته باشيم. اگر هوا گرم باشد، باز زيارتگاه‌هاي ما در خوزستان امكان پذيرش دارند. در غرب و شمالغرب و... امكانات‌مان هميشگي است. فرآيند سالانه برنامه‌ريزي راهيان نور ما از اوايل ارديبهشت تا آخر فروردين سال بعد است، لذا اين سفرها در طول سال جريان دارد. از مهرماه كه دوره عملي دانش‌آموزان شروع مي‌شود، ما چند سالي است با هماهنگي آموزش و پرورش، همراه برادران سپاه، بسيج دانش‌آموزان را به راهيان نور آورده‌ايم و آنها در اين فرآيند حضور دارند. هدف ما هم اين است كه اين عزيزان را هر چه بهتر با فرهنگ دفاع مقدس آشنا كنيم اما پيك خاص سفرها مربوط به اسفند ماه و فروردين است كه زائران و مردم و خانواده‌ها با كاروان‌ها يا با خودروهاي‌هاي شخصي خودشان در اين مناطق حضور پيدا مي‌كنند. گرچه اين مناطق شايد چون مناطق و اماكن ديگر و مسافرت‌هاي ديگر خانواده‌ها امكانات رفاهي ويژه نداشته باشد اما خوشبختانه سفر به راهيان نور در سبد مسافرت‌هاي مردم قرار گرفته است. در حال حاضر شما كمترين استاني را مي‌توانيد پيدا كنيد كه مردم خودشان براي مسافرت مانند راهيان نور هزينه نمايند. اين سفر هزينه كمتري نسبت به ساير سفرها دارد و امكانات بسيار خوب با خدمات رفاهي مناسب فراهم شده تا مردم به راحتي از اين فضاي معنوي بهره‌مند شوند و دغدغه‌اي براي اسكان و تغذيه نداشته باشند اما ما همچنان در تلاش هستيم تا توسعه لازم را ايجاد كنيم و آمادگي پذيرش را افزايش دهيم.
خادمين و راويان راهيان نور چطور سازماندهي مي‌شوند؟در بحث خادمين راهيان نور هم بايد بگويم كه اين فرآيند با سازماندهي شبكه مركزي خادمين صورت مي‌گيرد كه بسيار سازماندهي با بركتي است. شبكه مركزي خادمين در خدمت و كنترل سازمان بسيج است كه مجموعه‌اي به نام كوله‌بار كار سازماندهي را بر عهده دارد. با توجه به سياستگذاري كميته خادمين در ستاد مركزي راهيان نور كه وظيفه هدايت مجموعه خادمين رابر عهده دارد، چند هزار نفر از بين مردم و جوانان طلبه، دانشجو و... در سايت كوله‌بار ثبت‌نام و از بين آنها ۴ هزار نفراز خادمان انتخاب شده و آموزش مي‌بينند، سپس در يادمان‌ها مستقر و براي خدمت‌رساني به زائران مهيا مي‌شوند. ثبت‌نام با كوله‌بار بر اثر نيازمندي يادمان‌هاست و بعد از گزينش و آموزش در يادمان‌ها حضور پيدا مي‌كنند. در بحث روايتگري هم كه ۱۳ هزار و ۵۰۰ راوي دفاع مقدس و جوان داريم كه در سه سطح هستند. در سطح ۳ داخل خودرو و قطار بر اساس آموزش و دوره‌هايي از روي كتاب مقتل‌خواني مي‌كنند. حقايق دفاع را به مخاطب آن طور كه بايد به مخاطبان منتقل مي‌كنند. بخش دوم راويان مستقر در زيارتگاه است كه عموماً از رزمندگان دفاع مقدس هستند ولي به صورت تخصصي در يك زيارتگاه يا دو زيارتگاه برنامه دارند. سطح بعدي راويان از فرماندهان دفاع مقدس هستند كه اشراف كامل روي روايت دارند. حضور خادمان و استقبال جوانان يكي از بركات راهيان نور است. از آنجايي كه عشق آنها به شهدا زياد است، در اين مسير تربيت و عمق مفاهيم دفاع مقدس و انقلاب را درك مي‌كنند، لذا كادر مديريتي مناسبي تربيت مي‌شوند كه آينده كشور در دست آنها قرار مي‌گيرد، يعني مسئولان آينده كشورمان از جواناني خواهند بود كه اگر چه جنگ و پس از آن را آنطور كه بايد نديده‌اند اما در همين مكتب رشد يافته و تربيت شده، ديد و نگاه معنوي و وابستگي به فرهنگ انقلاب اسلامي و دفاع مقدس پيدا كرده‌اند. كاروان‌هايي كه به راهيان نور مي‌آيند يا سازمان نهاد هستند يا بخشي هم به شكلي خود‌جوش كه خودشان با خودروهاي شخصي مي‌آيند. در خوزستان اين امكان وجود دارد كه خودروهاي شخصي معرفي و در بحث اسكان، تغذيه و اهداي بسته‌هاي فرهنگي و دريافت خدمات سازماندهي شوند. اگر خدايي نكرده حادثه‌اي پيش بيايد همه موارد با وسواس و حساسيت خاصي پيگيري مي‌شود. بيمارستان‌هاي خوزستان آماده‌اند تا با مراجعه زائران خدمات‌رساني نمايند و به هر طريق در خدمت مردم باشند تا دغدغه‌اي براي حضور زائران وجود نداشته باشد. بيمه لحظه‌اي هم براي همه حاضران در راهيان نور وجود دارد.
به نظر شما حضور در مناطق عملياتي چه تأثيري بر نگرش جوانان وسبك زندگي ديني‌شان دارد؟حضور در اين مناطق قطعاً اثرگذاري خود را در سبك زندگي مردم خواهد داشت. سبك زندگي كه در دوران دفاع مقدس شاهد آن بوديم، برگرفته از زندگي پيامبر و اهل‌بيت(ع) است. در طول جنگ اقوام مختلف در يك چادر زندگي مي‌كردند، مي‌جنگيدند، براي هم جان مي‌دادند اما كوچك‌ترين در‌گيري در بين آنها ديده نمي‌شد. با حضور در اين مناطق مي‌آموزيم كه بايد با نگاه به زندگي ائمه زندگي خود را ساخته و ادامه بدهيم. منطقه عملياتي راهيان نور جايي است براي قياس با يك جريان ناب زلال و پيشرفته اسلامي كه در دوران جنگ اتفاق افتاده و بي‌شك اثرات خود را مي‌گذارد. ذات مردم ايران به دنبال خلوص و پاكي است. مردم شيعه هميشه فضايي را جست‌وجو مي‌كنند كه بهترين‌ها را پيدا كنند. نگاه كرده و عبرت بگيرند. مردم در مسير سفر به شخصيت‌ها و دلبستگي‌هايشان و جدا شدن از اينها مي‌انديشند و تحولي كه در مردم ايجاد مي‌شود، نمي‌شود قيمتي بر آن گذاشت، شايد با نگاه به فرهنگ دفاع مقدس به تحولي برسند كه در كمتر جايي اين تحول در آنها ايجاد شود.
از نمونه‌هاي عيني تأثير راهيان نور روي جوانان با توجه به عشق و ارادت آنها به فرهنگ دفاع مقدس و انقلاب برايمان بگوييد.عشق و ارادت مردم ما به فرهنگ انقلاب در حال گسترش است كه بحق امام خامنه‌اي دفاع مقدس را يك گنج ياد كردند. ثمره گرانبهايي در دست است. دفاع مقدسي كه مي‌توان تاريخ را با آن تغذيه كرد. حضور ويژه مردم و انس گرفتن با شهدايي كه نديده‌اند، در طول نوروز به قدري زياد مي‌شود كه به گمان براي عزيز‌ترين و نزديك‌ترين بستگانشان مي‌گريند و از آنها حوائج خود را مي‌گيرند. دشمنان قسم‌خورده ما به دنبال انتقام‌گيري از دفاع مقدس هستند. به همين بهانه به دفاع مقدس، هجمه وارد مي‌كنند. بهترين راه براي اينكه در مقابل دشمنان بايستيم و در جنگ نرم پيروز شويم، بايد جوانانمان را با ارزش‌هاي دفاع مقدس آشنا نماييم. از طرفي راهيان نور و شهدا تأثير خودشان را روي جوانان دارد. حضور تعداد زيادي از مردم كه هر ساله هم به تعداد آنها افزوده مي‌شود، خود نشان از تأثير اين سفرها بر جوانان دارد. جوان و نوجواني كه بار اول در اين سفر حضور پيدا مي‌كند و در مرتبه بعدي خانواده خود را به همراه مي‌آورد تا آنها نيز از حظ اين سفر معنوي بهره‌مند شوند. بسياري از جوانان با حضور در اين نقطه راه و مسير زندگيشان تغيير يافته است. اين جوانان خود سفيران توانمندي در انتقال و ابلاغ فرهنگ شهادت و دفاع مقدس و جهاد هستند. دلنوشته‌هايي كه از عزيزان زائر به دستمان مي‌رسد نمونه ديگري از تأثير كربلاهاي ايران روي مردم است. به هر شكل بازخوردها و تأثيرات اين سفرها با افزايش حضور مردم در بحث راهيان نور به خوبي درك مي‌شود و ما همه تلاش خود را براي ارائه معارف دفاع مقدس انجام مي‌دهيم.
يكي از تأثيرات راهيان نور درسي است كه جوانان از ايستادگي عليه دشمنان قسم خورده مي‌آموزند، نظر شما در اين رابطه چيست؟اتفاقات و حوادث سال‌هاي دفاع مقدس وجنگي كه مظلومانه و مقتدرانه رزمندگان ما با آن همه تحريم و فشار دشمنان تا بن دندان مسلح انجام دادند عبرتي براي جوانان است كه بياموزند چگونه مي‌توانند در مقابله با دشمنان اسلام و دين بايستند. در روزهاي جنگ در شرايطي كه حتي كشورهاي ديگر از دادن امكانات ساده‌اي چون سيم خاردار به ما كوتاهي مي‌كردند سربلند مانديم. در آن شرايط مردم وجوانان به ما نشان دادند مي‌توانند با قدرت بايستند. بحمدالله ما در شرايط بدر و خيبر نيستيم. ما با سلاح ايمان و مديريت امام و فرزندانش همچنان مي‌توانيم بر تهديدات و تحريم‌ها فائق آييم. ما در حال حاضر در شرايطي قرار داريم كه ملت، گردنه‌هاي سخت را كنار گذاشته و به مرحله پيشرفت كشور رسيده‌ايم. جوانان با نگاه به دفاع مقدس كمر دشمن را مي‌شكنند. جوانان و نسل سومي‌هاي ما با علم و امكانات بسياري از سدها را شكستند. ما اين پيشرفت را مرهون خون شهدا و بركت آنها هستيم. وقتي مردم و جوانان مناطق را مي‌بينند، هجوم دنيا را مي‌بينند و ايثار و از خودگذشتگي مردان آن روزها را مي‌بينند، درس شجاعت مي‌گيرند. قرار گرفتن در آن فضا، حضور و شنيدن روايات رزمندگان و شهدا دليلي مي‌شود تا زائران خود را مورد بررسي قرار داده و تنظيم مجدد انجام دهند.
گويي دشمن كه بهتر از بسياري از خودي‌ها ارزش كار دفاع مقدس و راهيان نور را مي‌شناسد، تمام همت خود را صرف به تعطيلي كشاندن اين حركت كرده است، براي مقابله با اين انديشه چه بايد كرد؟دشمنان ما متوجه اثرات عميق راهيان نور روي مردم شده‌اند و مي‌دانند كه اين حركت‌ها وفاداري مردم را به نظام زياد مي‌كند. در پي حادثه اخير دانش‌آموزان بروجني كه دل همه ما را نيز به درد آورد و باعث كشته شدن تعدادي از عزيزان‌مان در مسير راهيان نور شد، دشمنان، بسيار جريان‌سازي رسانه‌اي كردند تا كار را متوقف نمايند. آنها از روي جهل به اين جريان دامن زدند. حادثه‌اي بسيار تلخ بود كه به رغم در نظر گرفتن تدابير امنيتي براي دانش‌آموزان اتفاق افتاد. در حال حاضر هم راهيان نور دانش‌آموزي با همان دقت و شدت در بحث دانش‌آموزان در حال فعاليت است و حضور مردم، جوانان و نسل سومي‌ها نشان از علاقه مردم بر ادامه اين حركت‌ها دارد.
حرف آخر.امام خامنه‌اي تعبيري دارند كه شهادت، معامله انسان‌هاي زيرك است با خدا، كساني كه دنبال تعالي هستند، دنبال رسيدن به بهتريني كه خدا خلق كرده و آن همان شهادت است، مي‌روند. شهدا هوش كافي را داشتند و به نتيجه هم رسيدند اما كساني كه باقي ماندند، خودشان را محتاج به نگاه شهدا مي‌دانند. اميدواريم مسيري كه مي‌رويم مورد رضايت شهدا باشد و در حفظ دستاوردهايي كه خلق كردند كوتاهي نكنيم. ما بايد از اين پيروزي‌ها و دستاوردهاي شهدا پاسداري كنيم.
