آهنگ و سبک درست در مدح اهل بیت (ع)
آهنگ و سبک در مداحی: توجه به موسیقی اصیل ایرانی را ما در قدیم از زبان موسیقیدان‌های معروف شنیده بودیم که می‌گفتند موسیقی اصیل ایرانی نوحه‌خوان و شبیه‌خوان‌ها حفظ کرده‌اند؛ موافق‌خوان مخالف‌خوان، علی‌اکبرخوان، قاسم‌خوان. هر کدام یک دستگاهی را به این‌ها می‌دادند که باید در آن دستگاه بخوانند. این موجب شد که موسیقی نانوشته ایرانی - که نه نُت داشت، نه نوشته داشت و نه چیز دیگری داشت - بتواند برسد به دست کسانی که این‌ها را با نُت و شیوه‌های جدید بتوانند ثبت و ضبط کنند. (۱۴ /۴ /۸۶)
پرهیز از تقلید غلط: چه خواننده جلسه مداحی، ناگهان بیاید آهنگ‌های اروپایی را - آن هم به شکل غلط و نابلد بنا کند خواندن؛ سبک‌هایی که فرض کنید حالا فلان خواننده غربی یا مقلد عربِ آن غربی یک‌وقتی خوانده، ما این را از او یاد بگیریم و بنا کنیم خواندن! که قبل از انقلاب هم متأسفانه همین کار‌ها را کردند. (۱۴ /۴ /۸۶) حالا مثلاً مداح یا خواننده ما بیاید در رادیو و تلویزیون به تقلید - آن هم غلط - آهنگ غربی یا آهنگ مجالس لهو را در مجلس ایمان و در مجلس معنویت تکرار کند، این درست نیست؛ این غلط است. (۱۴ /۴ /۸۶)
من شنیده‌ام در مواردی از آهنگ‌های نامناسب استفاده می‌شود. مثلاً فلان خواننده طاغوتی یا غیرطاغوتی شعر عشقیِ چرندی را با آهنگی خوانده؛ حالا ما بیاییم در مجلس امام حسین و برای عشاق امام حسین، آیات والای معرفت را در این آهنگ بریزیم و بنا کنیم آن را خواندن؛ این خیلی بد است. (۵ /۵ /۱۳۸۴) هر شعری، هر تصنیفی، هر ترانه و آهنگی که خوانده شد، قابل تقلید نیست. چیز‌هایی هست که خودش فی نفسه حرام است. (۱۳ /۳ /۸۹)
آهنگ خوب به معنای تقلید از آهنگ موسیقی‌های لهویِ مضل
عن سبیل اللَّه نیست؛ این را توجه داشته باشید. بعضی از آهنگ‌ها، آهنگ‌های بدی است، آهنگ‌های غلطی است، آهنگ‌های لهوی است؛ این را نباید به وادی حرفه مداحی و خواندن مداحی کشاند. (۳/۳ /۱۳۹۰)
عدم استفاده از آهنگ بد: نوآوری، درست؛ اما نه این‌جور. این مربوط به آهنگ است. البته صدای خوب را می‌توان با آهنگ بد خراب کرد؛ صدای متوسط را می‌توان با آهنگ خوب آرایش داد. خود آهنگ یک مسئله است. (۱۴ /۴ /۸۶)
آهنگ خاص: هر آهنگ و آوازی به درد شما نمی‌خورد. آهنگ و آواز خاصی به درد شما می‌خورد، آن هم با شیوه بیان خاص مداحی. (۱۳ /۳ /۸۹)
ساخت آهنگ خوب: خودتان آهنگ بسازید. این همه ذوق و این همه هنر وجود دارد. یقیناً در جمع علاقه‌مندان به این جریان کسانی هستند که می‌توانند آهنگ‌های خوبِ مخصوص مداحی بسازند؛ آهنگ عزا، آهنگ شادی. (۵/۵ /۱۳۸۴)
استفاده از آهنگ شاد برای اعیاد: این را هم عرض بکنم که آهنگ شادی از آهنگ عزا جداست. الان معمول شده که برای روز‌های عید جلساتی تشکیل می‌دهند. بنده مخالف این کار نیستم؛ بد هم نیست که دست می‌زنند. البته اگر از رادیو بشنویم - که بنده خودم گاهی از رادیو شنیده‌ام - و شعر را درست گوش نکنیم، خیال می‌کنیم دارند سینه می‌زنند! هم لحن، سینه‌زنی است؛ هم آن دستی که می‌زنند، مثل زدن روی سینه است. این چه شادیی شد؟! (۵/۵ /۱۳۸۴)
وظیفه مداحان در مورد وحدت و انسجام اسلامی
عدم تحریک عصبیت‌های مذهبی: یکی از چیز‌هایی که من به‌خصوص می‌خواهم تکیه کنم، مسئله «انسجام اسلامی» است که ما گفتیم. انسجام اسلامی یعنی عصبیت‌های بین‌المذاهبی مسلمان‌ها نباید تحریک شود. شما نباید کاری کنید که عصبیت آن مسلمانِ غیرشیعه علیه شما تحریک شود؛ او هم متقابلاً نباید کاری کند که غیرت و عصبیت شما را علیه خودش تحریک کند. آن‌ها همین را می‌خواهند. (۱۴ /۴ /۸۶)
کاری می‌کنند که عصبیت‌های شیعه و سنی را زنده کنند. به آن‌ها تفهیم کنند این‌ها شیعه‌اند؛ این‌ها صحابه را سب می‌کنند؛ این‌ها مقدسین شما را چنین و چنان می‌کنند. جدایی بیندازند؛ آن‌ها این را می‌خواهند. منادی وحدت شیعه و سنی، از اوّلی که این فکر‌ها پیدا شده، این چیز‌ها مورد نظرش بوده است. یک عده‌ای چرا نمی‌فهمند؟ (۱۴ /۴ /۸۶)
حفظ وحدت: وحدت را حفظ کنید. اگر دیدید در جامعه بین شما کسانی هستند که عکس این رفتار می‌کنند، آن‌ها را طردشان کنید؛ مخالفت خودتان را به آن‌ها ابراز و اعلام کنید؛ این‌ها ضرر می‌زنند؛ ضربه می‌زنند. ضربه‌ای به اسلام می‌زنند، ضربه‌ای به تشیع می‌زنند، ضربه‌ای به جامعه اسلامی می‌زنند. این از جمله مسائل بسیار مهم است.
(۱۴ /۴ /۸۶)
همدلی:تفرقه بین مؤمنین کارِ خدایی نیست، برای هدفِ خدایی انجام نمی‌گیرد؛ کار شیطانی است؛ کار شیطانی است. ایجاد بغضاء و کینه بین مؤمنین، فضای اختلاف را به وجود آوردن، این کار شیطان است، کار خدایی نیست. کار خدایی همدلی است. (۴/۴/۸۷)
اختلاف افکنی: شما اینجا یک شعری بخوانید، امروز هم که ویدئو و اینترنت و وسایل گوناگون انتقال پیام وجود دارد؛ عکس و تفصیلات آن برود در فلان نقطه، چهار تا آدم جاهلِ متعصب را تحریک کند، بیندازد به جان یک مشت زن و بچه بی‌گناه، خون این‌ها را بریزد. مراقب این چیز‌ها باشید. (۱۱ /۲ /۱۳۹۲)
اینکه بنده این همه اصرار می‌کنم، تأکید می‌کنم برای اینکه اختلافات مذهبی و طایفه‌ای را کمرنگ کنید، برای این است. کسی خیال نکند که اگر ما بخواهیم نعمت این عشقی که دل‌های مردم ما را بحمداللّه پر کرده و مالامال از محبت اهل‌بیت است، شکرگزاری کنیم و این عواطف را تحریک کنیم، راهش آن است؛ نه، اشتباه است. (۱۱ /۲ /۱۳۹۲)
اختلاف‌افکنی یا تحریک عصبیت‌های اختلاف‌افکن، مصلحت نیست؛ نه امروز مصلحت است، نه زمان امام صادق (ع) مصلحت بود؛ آن‌ها هم جلویش را گرفتند. بعضی از افراد سطحی‌نگر به این مسئله توجه ندارند. (۱۱ /۲ /۱۳۹۲)
درباره اسلام، درباره نظام، درباره انقلاب، وحدت نظر بین مردم هست؛ نگذاریم این وحدت نظر از بین برود. به اختلافات کمک نکنیم؛ اختلافات قومی، اختلافات مذهبی، تحریک احساسات یک گروهی علیه یک گروه دیگر. هر کس در زمینه خدشه به اتحاد ملت حرکتی انجام بدهد برای دشمن کار کرده، در نقشه دشمن کار کرده، در زمین دشمن بازی کرده؛ این را همه توجه داشته باشند! منبری باشد، مداح باشد، روحانی باشد، دانشگاهی باشد، نویسنده باشد، شاعر باشد.
هر کسی باشد. (۲۲/۱۰/۱۴۰۱)
