به گزارش پایگاه اطلاع رسانی معاون اول رئیس‌جمهور، دکتر مخبر عصر چهار شنبه در بدو ورود به مسکو در گفتگو با خبرنگاران گفت: توسعه و ارتقای همکاری با کشور‌های همسایه از راهبرد‌های جدی دولت است و در این میان کشور روسیه از جایگاه خاصی برخوردار است و با سفر‌های متقابل رؤسای جمهور دو کشور، پایه‌گذاری خوبی در تعمیق روابط صورت گرفت. وی با بیان اینکه دریای خزر و کشور‌های حاشیه این دریا به لحاظ سیاسی، اقتصادی، امنیتی و محیط زیست دارای اهمیت فراوان هستند، تصریح کرد: ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و همسایگی با پانزده کشور و همچنین همجواری با دریای خزر در شمال و خلیج فارس در جنوب، جایگاه ویژه‌ای به لحاظ ترانزیت دارد.
پیشنهاد تشکیل منطقه آزاد کشور‌های ساحلی خزر
معاون اول رئیس‌جمهور، اما در مهم‌ترین بخش برنامه دو روزه خود در سفر به مسکو، طی سخنانی در دومین مجمع اقتصادی خزر، ضمن ارائه چندین پیشنهاد، خواستار تشکیل منطقه آزاد مشترک کشور‌های ساحلی خزر شد. در این اجلاس که با حضور میخاییل میشوستین نخست‌وزیر فدراسیون روسیه، اسداف نخست‌وزیر جمهوری آذربایجان، اسماعیل‌اف نخست‌وزیر جمهوری قزاقستان و مرادف معاون نخست‌وزیر ترکمنستان برگزار شد، معاون اول رئیس‌جمهور کشورمان گفت:جمهوری اسلامی ایران به لحاظ جغرافیائی و دارابودن منابع و ذخایر بالقوه و بالفعل انرژی و معدنی، از ظرفیت‌های بسیار مناسبی برای صدور و سوآپ نفت و گاز و فرآورده‌های نفتی به بازار‌های مختلف منطقه و جهان برخوردار است. در این زمینه در سال گذشته، خوشبختانه تجربه خوبِ از سرگیری سوآپ نفت و گاز از طریق ایران با برخی کشور‌های ساحلی را داشته ایم. این قبیل همکاری‌ها با دیگر کشور‌های ساحلی نیز قابل گسترش است. برای توسعه همکاری‌ها در این بخش، پیشنهاد می‌کنیم «کمیته همکاری نفت و گاز و فرآورده‌های نفتیِ کشور‌های حاشیه دریای خزر» تشکیل شود. همچنین ایجاد شبکه یکپارچه برق و یکسان‌سازی فرکانس‌های برق کشور‌های ساحلی و تسریع در اتصال شبکه‌های برق ایران به شبکه‌های برق کشور‌های ساحلی دریای خزر، و انجام تبادلات فصلی حامل‌های انرژی ضروری است. در این خصوص تشکیل «کمیته توسعه همکاری در زمینه‌های برق، آب و تجهیزات مربوطه میان کشور‌های ساحلی دریای خزر» از دیگر پیشنهادات ما می‌باشد. مخبر تصریح کرد: دریای خزر میراث مشترک ماست و وظیفه داریم این دریا را برای آیندگان حفظ کنیم. بایستی بین توسعه اقتصادی و حفاظت محیط زیست خزر تعادل برقرار گردد. جمهوری اسلامی ایران ضمن پیشنهاد ارتقای همکاری کشور‌های حوزه دریای خزر در زمینه امنیت غذایی، آمادگی دارد در تهیه و نقشه راه و طرح تفصیلی این ابتکار عمل تشریک مساعی نماید. وی همچنین اضافه کرد: جمهوری اسلامی ایران به‌رغم همه فشار‌ها و تحریم‌های گسترده ۴۰ساله موفق شده است در سرمایه‌گذاری در بخش گاز، نفت، برق و ایجاد شهر‌های پتروشیمی در ساحل دریا، انتقال آب از دریا و ایجاد شبکه راه آهن پرسرعت، کاهش تورم و مثبت شدن تراز تجاری پس از سال‌ها گام‌های بلندی بردارد و با سرمایه‌گذاری در بخش ترانزیت با ایجاد ۲۰۰کیلومتر راه آهن می‌تواند کشور‌های حاشیه دریای خزر را از یک طرف به اروپا و از طرف دیگر به مدیترانه متصل کند. اگر بتوانیم رشت را به آستارا و خرمشهر را به بصره با ۲۰۰ کیلومتر راه آهن متصل کنیم می‌توانیم به اروپا و مدیترانه وصل شویم.
استقبال از حضور شرکت‌های ایرانی در روسیه
معاون اول رئیس‌جمهور همچنین در حاشیه این اجلاس به‌طور جداگانه با نخست‌وزیر روسیه، نخست‌وزیر قزاقستان و نخست‌وزیر آذربایجان دیدار و درباره روابط دوجانبه اقتصادی و تجاری گفتگو و برگسترش همکاری‌ها تأکید کرد.
مخبر در دیدار با نخست‌وزیر روسیه با اشاره به برخی تحولات بین المللی گفت: جمهوری اسلامی با هرگونه جنگ مخالف است و عامل اصلی آن را حضور ناتو در منطقه می‌داند. وی با تأکید بر اینکه به دستور رئیس‌جمهوری اسلامی ایران، باید روند توسعه مناسبات با روسیه به سرعت دنبال شود، خاطرنشان کرد: توسعه روابط ایران و روسیه برای دشمنان دارای این پیام است که تحریم‌ها نمی‌تواند مانع از اجرای برنامه‌های ما باشد. میخائیل میشوستین نخست‌وزیر روسیه نیز در این دیدار توسعه و گسترش روابط دو کشور را بهترین پاسخ به تحریم‌های غیرقانونی علیه ایران و روسیه دانست و افزود: از حضور و فعالیت شرکت‌های ایرانی در روسیه استقبال می‌کنیم و زمینه فعالیت و همکاری مشترک برای شرکای ما در روسیه فراهم است.
محمد مخبر در دیدار علی‌خان اسماعیل‌اف نخست‌وزیر قزاقستان نیز از آمادگی ایران برای اعزام شرکت‌های فعال در حوزه معدن به قزاقستان خبر داد و افزود: تهران آماده همکاری با آستانه در حوزه بندر، سدسازی، احداث نیروگاه برق‌آبی، حوزه دانش بنیان و ارائه خدمات فنی و مهندسی است. نخست‌وزیر قزاقستان نیز در این دیدار با استقبال از پیشنهاد معاون اول رئیس‌جمهور کشورمان گفت: بستر‌های لازم و ظرفیت‌های دو کشور مهیای ارتقای سطح تبادلات تجاری ایران و قزاقستان و رسیدن به ۳ میلیارد دلار در سال است.
مرز‌های کشور‌های همسایه برای ایران خط قرمز است
معاون اول رئیس‌جمهور همچنین در حاشیه دومین مجمع اقتصادی خزر در دیدار علی اسداف نخست‌وزیر آذربایجان با اشاره به دستور رئیس‌جمهور کشورمان در خصوص توسعه همکاری‌های حوزه حمل و نقل با کشور آذربایجان تصریح کرد: ظرفیت‌های گسترده‌ای برای توسعه همکاری‌های دو کشور در بخش حمل و نقل وجود دارد و تهران مصمم به تقویت همکاری‌های خود با باکو است.
مخبر با بیان اینکه جمهوری اسلامی، کشور آذربایجان را برادر خود می‌داند و آماده است همکاری‌های فیمابین را در همه زمینه‌ها گسترش دهد، افزود: مرز‌های کشور‌های همسایه برای ایران خط قرمز است و تهدید این مرزها پذیرفته نیست.
نخست‌وزیر آذربایجان نیز در این دیدار با اشاره به برگزاری جشن ۳۰ سالگی روابط دیپلماتیک تهران- باکو در آذربایجان خاطرنشان کرد: مرز ایران و آذربایجان به مرز برادری تبدیل شده و رئیس‌جمهور آذربایجان حمایت تهران از مرز‌های این کشور را ارزشمند توصیف کرده است. نخست‌وزیر آذربایجان همچنین از حمایت ایران برای انتقال گاز ترکمنستان به آذربایجان از طریق ایران قدردانی و بر لزوم پیگیری جدی‌تر روند همکاری‌های فیمابین از سوی کمیسیون مشترک همکاری‌های دو کشور تأکید کرد.
