۱ -طبق آنچه متخصصان علم پزشکی بیان میدارند، کروناویروسها (نام علمی: Coronaviruses)، خانواده بزرگی از ویروسها و زیرمجموعه کروناویریده هستند که از ویروس سرماخوردگی معمولی تا عامل بیماریهای شدیدتری همچون سارس، مرس و کووید۱۹ را شامل میشود. کروناویروسها در سال ۱۹۶۵ کشف شدند و مطالعه روی آنها بهطور مداوم تا اواسط دهه ۱۹۸۰ ادامه داشت. این ویروس به طور طبیعی در پستانداران و پرندگان شیوع مییابد، با این حال تاکنون هفت کروناویروس انسانی کشف شدهاست که آخرین نوع آنها، در دسامبر ۲۰۱۹ در شهر ووهان چین با همهگیری در انسان شیوع پیدا کرد.
۲- حقیقت این است که کرونا ترس ندارد و به لحاظ شناختی جزو ویروسهای کشنده ناشناس نیست بلکه متخصصان آن را شناخته و قابل پیشگیری و اگر چه درمان دارویی ندارد، اما قابل درمان فرآیندی میدانند، اما موج ایجاد ترس بیشتر از خود کرونا در مردم اضطراب ایجاد کرده است.
واقعیت این است که نحوه واکنش به انتشار خود ویروس با انتشار اخبار ویروس دو چیز متفاوت است که متأسفانه جامعه قبل از شناخت خود ویروس به اخبار جنجالی آن بیشتر توجه میکنند، به گونهای که بیشتر مردم بهجای توجه به جنبههای پیشگیرانه آن به جنبههای روانی آن و اصولاً کمتر به شناخت ویروس و چگونگی پیشگیری آن توجه دارند.
هنگامی که ویروسی بهوجود میآید و افرادی را هم به کام مرگ میکشد، اگر با عقلانیت با آن رفتار نشود و جنجال رسانهای شدید غیرحرفهای در پی آن شکل بگیرد، طبیعتاً افراد واکنشهای روانی متفاوتی از خود نشان میدهند و این مسئله به مانند یک محرک بیرونی عمل میکند، به نحوی که ترس مهمترین ابزار پاسخ به این نوع محرک است. ترس در مواردی میتواند به رفتارهایی مانند فرار از جامعه و قرنطینه خود تشخیصی بینجامد.
امروزه هم میبینیم چند روز پس از ایجاد موج کرونا اضطراب زیادی را مردم تجربه میکنند و حتی تغییرات عاطفی و رفتاری (مانند دوری گزیدن از همدیگر) که ممکن است، باعث مسائل و مشکلات خانوادگی و اجتماعی شوند و سلامت روانی افراد را به خطر بیندازند در حال شکلگیری است.
۳- جالب این است که اضطراب موج کرونا امروز بیشتر از خود کروناست چراکه بلاگرها و یوتیوبرهایی که کمترین اطلاعی از ماهیت علمی این بحران ندارند برای افزایش بازدید خود و تأثیر بر افکار عمومی، اخبار و اطلاعات و تصاویر جعلی و گمراهکنندهای منتشر میکنند که هیچ نسبتی با واقعیت ندارد؛ برخی از سلاح بیولوژیک صحبت میکنند و آزمایشگاههای مخفی زیرزمینی که چنین ویروسهایی در آنجا تولید میشود و برخی دیگر، شیوع کرونا را یک سناریوی از پیش تعیینشده میدانند که به عنوان مثال قبلاً در سال ۲۰۱۱ در فیلم شیوع Contagion نمایش داده شده بود، اما واقعیت این است که داستان این فیلم پیشبینی نیست بلکه پسبینی است. اشاره این فیلم به فجایع قبلی نظیر کروناویروس عامل شیوع سارس در ۲۰۰۳ است که در آن زمان بیشتر از ۷۰۰ قربانی گرفت. کرونا یک ویروس نیست که همین یک ماه پیش تازه کشف شده باشد، ضمن اینکه وقوع چنین فجایعی در علم قابل مدلسازی و به صورت تقریبی قابل پیشبینی است.
۴- امروزه متأسفانه، چون خبرهای منفی در جامعه ما با سرعت بیشتری منتشر میشود، تحقیقات نشان داده انسانهایی که تمایل دارند خبرها را با ماجراهای روحی و روانی پیگیری کنند، بیشتر روی منفیها تمرکز میکنند. برای همین است که اینگونه جوامع به حوادث منفی بیشتر توجه میکنند تا حوادث مثبت و حتی بیشتر مایلند براساس اطلاعات منفی تصمیم بگیرند تا طبق اطلاعات مثبت. بحران کرونا در ۳۱کشور جهان رخ داده، اما هیچ یک از این کشورها اضطراب اجتماعی کرونا را بر ویروس کرونا مقدم نکردند بلکه مردم را در یک فضای آرام به خود ویروس توجه داده و به دنبال مدیریت آن هستند.