سرویس بین الملل جوان آنلاین: دوحه قطر، از روز شنبه شاهد نشستی نیمه رسمی است که در آن رهبران خاورمیانه و دنیا درباره «چالشهای حیاتی روز جهان» به بحث مینشینند. امریکاییها استیو منوچین وزیر خزانه داری امریکا را به این نشست اعزام کردهاند، کسی که مجری اصلی اعمال تحریمها علیه ایران است. منوچین را در این سفر ایوانکا ترامپ، دختر ترامپ همراهی میکند و سوای این دو، «لیندسی گراهام» سناتور ارشد جمهوریخواه و حامی تغییر نظام در ایران نیز در این نشست شرکت میکند. از ایران، محمدجواد ظریف، وزیر خارجه به نشست قطر رفته تا ضمن رایزنی با رهبران منطقه درباره طرح صلح هرمز، در آستانه سفر حسن روحانی به ژاپن، از شدت و حدت تحریمها علیه ایران بکاهد. ظریف عصر شنبه با فالح الفیاض، مشاور امنیت ملی عراق ملاقات کرد و بعد از این ملاقات، دیروز در حاشیه نشست دوحه، با «گروه الدرز» سازمان ملل متحد شامل دبیرکل کنونی سازمان ملل و مقامهای پیشین این سازمان ملاقات کرد و در این ملاقات، طرح صلح هرمز را با آنها در میان گذاشت. ظریف دیروز هم با شیخ عبدالله بن ناصر آل ثانی، نخستوزیر و وزیر کشور دولت قطر در حاشیه نشست «فروم دوحه» ملاقات کرد. ظریف غروب دیروز هم در سخنرانی خود با بیان اینکه منطقه خلیج فارس بین ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ یکچهارم تسلیحات جهان را وارد کرده، تأکید کرده که اغلب کشورهای منطقه به لطف دلارهای نفتی تصور میکنند همه چیز خریدنی است. او گفت که جنگ افزار و حتی سیاست خارجی برای برخی کشورها با پول خریدنی است، اما آیا امنیت منطقهای را هم میتوان خرید؟ ثبات منطقهای را هم میتوان خرید؟
آنکارا: تحریم مشکلی را حل نمیکند
نشست دوحه که با موضوع «تجدید مدیریت در دنیای چندقطبی» برگزار شده، بالقوه از ظرفیت اعتبارزدایی سیاستهای امریکا برخوردار است. ماهاتیر محمد، نخستوزیر مالزی روز شنبه با انتقاد از تحریمهای یکجانبه امریکا تأکید کرد که از تحریمهای این کشور علیه ایران حمایت نمیکند. او تأکید کرد که مالزی و دیگر کشورها به دلیل تحریمها علیه ایران «بازار بزرگی» را از دست دادهاند. دیروز هم مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه در پاسخ سؤالات آیمن محیالدین، مجری نشست دوحه مبنی بر اینکه رویکرد آنکارا نسبت به اقدام امریکا برای اعمال تحریم علیه ترکیه به دلیل خرید اس ۴۰۰ از روسیه چه خواهد بود، گفت: «هیچ مشکلی با تحریم و تهدید حل نمیشود. مقامات امریکا نیز باید این را درک کنند.» او درباره موضع آنکارا در قبال تحریم امریکا علیه ایران نیز خاطرنشان کرد که هم آنکارا و هم برخی کشورهای اروپایی با آن مخالف هستند و مردم ایران بیش از همه از آن متأثر میشوند.
دفاع از ۶۳۰۰ تحریم
آمار وزارت دارایی امریکا میگوید که واشنگتن تاکنون۶هزار و ۳۰۰ مورد تحریم ویژه اعمال کرده و همچنین علیه ۲۰ کشور نیز نوعی تحریم وضع کرده است. استیو منوچین در نشست دوحه تلاش کرد از سیاست تحریمهای امریکا دفاع کند، سیاستی که محمدجواد ظریف از آن تعبیر به «اعتیاد امریکا»میکند. منوچین در موضعگیری متفاوتی ادعا کرد که سیاست تحریمهای امریکا جواب داده و تأکید کرده که واشنگتن مسئولیت خود را چه در قبال کرهشمالی یا ایران یا هر نقطه دیگر دنیا جدی میگیرد. منوچین با بیان اینکه فشار حداکثری بر ایران در گام نخست، با هدف قطع تأمین مالی گروههای تروریستی در خاورمیانه انجام شده، گفت این سیاست توانسته کارایی خود را اثبات کند. منوچین مدعی شد که تحریمهای امریکا علیه ایران جایگزین جنگ است و البته از طرف دولت ترامپ اعلام آمادگی کرد که اگر ایران تمام شرایط امریکا را بپذیرد واشنگتن این تحریمها را لغو خواهد کرد. در حالی که ایران از تحریمهای امریکا از جمله تحریم مالی، تعبیر به «تروریسم اقتصادی» میکند، منوچین، استفاده از دلار به مثابه اسلحه را رد کرد و البته درباره احتمال تضعیف دلار با استفاده گسترده امریکا از تحریم علیه کشورها، بدون پرداختن به این موضوع گفت که تحریم جایگزین رویاروییهای نظامی است: «ما اگر در تحریمها مراقب نباشیم مردم به استفاده از ارزهای دیگر روی میآورند.» منوچین افزود: «دیگران اجباری به استفاده از دلار ندارند و ما حق داریم استفاده آنها از دلار را محدود کنیم. اما اگر مراقب نباشیم آنها سراغ ارزهای دیگر میروند.»
گراهام: طرح دوحزبی داریم برای برجام منطقهای
لیندسی گراهام، سناتور ارشد جمهوریخواه که همزمان با منوچین در نشست دوحه حاضر شده، به انتقاد از توافق هستهای با ایران پرداخت و گفت همراه با یک سناتور دموکرات در حال تدوین طرحی برای جایگزینی برجام با یک توافق منطقهای است. به گزارش فارس، لیندسی گراهام گفت: «من دارم با باب منندز [سناتور دموکرات]کار میکنم تا جایگزینی برای برجام بیابیم... از اینکه رئیسجمهور [دونالد]ترامپ از این توافق خارج شد خرسندم، چراکه آن یک توافق بد برای این منطقه بود. توافقی بد برای جهان بود. اما میخواهیم آن را با چه چیز جایگزین کنیم؟ دموکراتها و جمهوریخواهان شروع به فکر کردهاند که جایگزین چیست.» وی افزود: «اولین چیزی که میخواهم بگویم این است که بگذاریم افرادی که در این منطقه هستند هم نظر بدهند. از واشنگتن و اروپا برای درست کردن این منطقه نیایید، بلکه بگذارید افراد همین منطقه در حل مسئله به شکلی که برایشان قابل قبول است، مشارکت کنند. از کشورهای عربی گرفته، تا اسرائیل و تا ایرانیها.» گراهام ادامه داد: «فرضیه من این است. توافق بهتر چه میتواند باشد؟ شما میتوانید توان هستهای داشته باشید، اما بمب اتمی نه. منطقی نیست؟ توان هستهای چیز خوبی است، یک منبع پاک انرژی است و برای محیط زیست هم خوب است. من هیچ وقت با اینکه ایران برنامه توان هستهای داشته باشد مخالف نبودهام، من با اینکه ایرانیها غنیسازی کنند مخالف بودهام، چراکه به واسطه رفتارشان، من به آنها اعتماد ندارم. ۱۵ کشور دارای توان هستهای وجود دارد که خودشان غنیسازی نمیکنند.»گراهام درباره سلاح هستهای رژیم صهیونیستی هم گفت: «یکی از موضوعاتی که همه در منطقه به خوبی از آن اطلاع دارند، این است که اسرائیل توانایی [نظامی]اتمی دارد. آنها به این اذعان نمیکنند، اما همه ما این را میدانیم. به این فکر کنید. هیچ کس به دلیل اینکه اسرائیل [بمب اتم]دارد، احساس نکرده که لازم است به سمت بمب حرکت کند. اما اگر ایرانیها یکی داشته باشند، همه یکی خواهند داشت. هر چیزی که به ایرانیها بدهید، دوستان عرب ما هم همان را میخواهند. چه میشد اگر همه توان هستهای داشتند، بدون آنکه توانایی ساخت بمب اتم را داشته باشند؟» گراهام در ادامه در مورد اینکه آیا او از سیاست تغییر نظام در ایران حمایت میکند، بار دیگر تهران را به نقض حقوق بشر و حمایت از تروریسم متهم کرد و گفت: «من قطعاً دنبال تغییر نظام هستم، اما این سیاست ایالات متحده نیست.»