حوريه ملکي
طي روزهاي اخير نایب رئیس شورای اسلامی شهر قم، از کند بودن روند سرمایهگذاری برای تکمیل حلقههای مدیریت پسماند در قم انتقاد کرده. موضوعي که حرف امروز و ديروز قم نيست و حالا بايد مسئله زباله هاي قم را به چشم يه معضل بزرگ براي اين شهر ديد. کلاف سر در گمي که سالهاست مسئولان شهري را به خودش مشغول کرده و هنوز نتوانسته اند چاره اي براي آن بيابند. گواه اين ادعا همين بس که اواخر سال 94 بود که استاندار قم درخواست کرده بود مشکلات سایت پسماند قم به صورت کارشناسی پیگیری و بررسی شود و حالا 3 سال از آن ماجرا مي گذرد و هنوز کارشناسان در حال پيگيري و بررسي هستند.
***
درست يکسال پيش اعلام شد که سطل های مخصوص جمع آوری زباله موجود در معابر شهر قم، وضع مناسبی ندارند و زباله ها به جای اینکه درون کيسه زباله قرار بگیرند، به صورت فله ای مستقیماً در سطل ها ریخته می شوند و این امر موجب می شود که شیرابه زباله ها در سطل، کوچه و خیابان جاری شده و باعث آلودگی و تعفن سطل ها، ماشین حمل زباله و محیط شهری شوند.
در همان زمان معاون امور عمرانی استانداری قم هم با تأکید بر وضعیت بحرانی سایت دفن زباله البرز گفته بود: سایت البرز وضعیت مناسبی نداشته بنابراین باید تلاش شود تا هزینههای دفن پسماندهای پزشکی از مطبها گرفتهشده و وضعیت سایت البرز را وخیمتر از وضعیت فعلی نکند.
*سطل هاي زباله زخم هاي پوست شهر
با توجه به جمعیت بسیار زیاد شهر قم، معضل سطل های زباله در سطح شهر به یک مشکل عمده برای شهروندان تبدیل شده است که البته در برخی موارد مشاهده مي شود این معضل و نارضایتی به دنبال بی توجهی برخی همشهریان و مسافران و زائران صورت می گیرد.
کمبود سطل های زباله در سطح شهر باعث بروز مشکلاتی از قبیل انبار شدن زباله های بسیار در یک سطل می شود که نارضایتی شهروندان در اعتراض به شهرداری را به دنبال دارد و البته باید در نظر داشت که در ایجاد این آلودگی شهری علاوه بر کوتاهی برخی مسئولین شهرداری در افزایش سطل های زباله و جمع آوری به موقع پسماندها ، نقش شهروندان در به وجود آوردن این آلودگی نباید نادیده گرفته شود، نقشی که نشانه بی مسئولیتی و غفلت متولیان از آموزش های فرهنگ شهرنشینی است.
سطل های مخصوص جمع آوری زباله موجود در معابر شهر، وضع مناسبی ندارند و زباله ها به جای اینکه درون کيسه زباله قرار بگیرند و به سطل ها منتقل شوند، به صورت فله ای مستقیماً در سطل ها ریخته می شوند و این امر موجب می شود که شیرابه زباله ها در سطل، کوچه و خیابان جاری شده و باعث آلودگی و تعفن سطل ها، ماشین حمل زباله و محیط شهری شوند.
کارشناسان شهری معتقدند که در تولید زباله و ایجاد آلودگی محیطی، شهروندان با کمبودهای فرهنگی به خصوص فرهنگ مصرف و آموزش های شهرنشینی مواجه هستند.
* وضعیت سازمان پسماند مناسب نيست
چند روز پيش بود که حسن بختیاری، نایب رئیس شورای اسلامی شهر قم با اشاره به محقق نشدن کمکهای شهرداری به سازمان پسماند گفت: وضعیت سازمان پسماند از نظر درآمدهایی که خودش کسب میکند قابل قبول است اما با این روند نمیتوانیم امیدوارم باشیم که زیرساختهای لازم برای تحقق محیط زیست سالم رخ دهد.
وی افزود: لازمه این بحث این است که نگاه شهرداری به عنوان حامی اصلی سازمان مقداری تغییر کند و دوستان در مجموعه شهرداری کمک بیشتری به سازمان داشته باشند.
این عضو شورای اسلامی شهر قم ادامه داد: دو سه سال است که چند پروژه در مجموعه اقدامات سازمان و شهرداری گذاشته میشود اما به دلایل مختلف این اتفاق نمیافتد و این نشان میدهد که ما باید مقداری سهم خودمان در این مسیر را تقویت کنیم.
بعد از اين اظهر نظرها محسن رنجبر، معاون برنامهریزی شهرداری قم در پاسخ به صحبتهای بختیاری گفت: در بودجه شهرداری ردیفهای متعددی در زیرساختهای مربوط به پسماند داریم که عدد هم دارد؛ مثلاً ایستگاههای جمع آوری پسماند در حال پیگیری از سوی بودجه شهرداری است.
وی با اشاره به اینکه سه ایستگاه انتقال برای پسماند در سطح شهر شکل گرفته است، گفت: مقداری شهرداریهای مناطق برای در اختیار گذاشتن زمینی در این زمینه مقاومت دارند.
معاون شهردار قم افزود: در بحث تبدیل زباله به کمپوست و انرژی دستگاههایی آماده شده که تغییر نرخ ارز مقداری برای ما مشکل ایجاد کرده است.
وی با اشاره به تلاش برای جذب سرمایهگذار در احداث زبالهسوز و هاضم ادامه داد: وقتی به سمت سرمایهگذاری بخش خصوصی میرویم حرف و حدیثهایی راه میافتد که این کیست و از کجا آمده. همینها احتیاط را آنقدر بالا میبرد که مجریان از نهایت کار میترسند و کار انجام نمیدهد.
رنجبر با اشاره به اینکه در سرمایهگذاری همه اجزای مدیریت شهری باید به یکدیگر کمک کنند، خاطرنشان کرد: اگر قبل از تغییر نرخ ارز گذاری در بحث زبالهسوز سرمایهگذاری کرده بودیم فوق العاده به نفع شهر قم بود.
وی ادامه داد: ۷۵۰ تن زباله در شهر قم دفن میشود که میشود از آن برای تولید کمپوست یا انرژی استفاده کرد.
*اولويت اول قم رفع آلاينده هاست
اواخر سال گذشته معاون امور عمرانی استانداری قم با تأکید بر وضعیت بحرانی سایت دفن زباله البرز گفت: سایت البرز وضعیت مناسبی نداشته بنابراین باید تلاش شود تا هزینههای دفن پسماندهای پزشکی از مطلبها گرفتهشده و وضعیت سایت البرز را وخیمتر از وضعیت فعلی نکند.
محسن بهشتی با اشاره به معضل پسماندهای پزشکی در استان قم افزود: باید تدبیری اندیشیده شده تا مطبهای سطح شهر ملزم به دفن اصولی و منطقی پسماندهای پزشکی شده و از این طریق حجم آلایندگیهای بیشتری را وارد محیط نکنند.
وي با تأکید بر وضعیت بحرانی سایت دفن زباله البرز گفت: سایت البرز امروز وضعیت مناسبی نداشته بنابراین باید تلاش شود تا هزینههای دفن پسماندهای پزشکی از مطلبها گرفتهشده و وضعیت سایت البرز را وخیمتر از وضعیت فعلی نکند.
بهشتی ادامه داد: ارقام و مبالغی که از مطلب و پزشکان استان در مسئله دفن پسماندهای پزشکی گرفته میشود بسیار اندک و ناچیز بوده است، چراکه این پسماندها مشکلات و معضلات زیستمحیطی فراوانی برای شهر قم ایجادمی کند.
وی با تأکید بر ضرورت مدیریت پسماند در استان قم با روشهای اصلی و منطقی، خاطرنشان کرد: باید هزینه اصلی تولید پسماندهای صنعتی و پزشکی از تولیدکنندگان اصلی آن دریافت شود، شیوه دفن زباله به همان شیوههای سابق انجام میشود و تحولی در این زمینه ایجاد نشده است.
معاون امور عمرانی استانداری قم تصریح کرد: کمیتهای فنی برای پیشبرد مدیریت درست پسماند در استان باید تشکیل شود تا ضوابط و شرایط دفن پسماند بهدرستی سنجیده شود، اقداماتی که در حال حاضر درزمینهٔ پسماند رخ میدهد آثار زیانبار خود را در سالهای آینده خود را نشان میدهد.
بهشتی با اشاره بهضرورت اندیشیده شدن منابع مالی در اجرای پروژههای مدیریت پسماند تأکید کرد: تعریف کار در مسئله پسماند بدون تعریف منابع قطعاً ابتر و ناقص میماند، بنابراین باید کارشناسیهای لازم درزمینهٔ مدیریت پسماند در استان انجام شود، درزمینهٔ پسماندهای پزشکی کار روی زمینمانده و بعد از گذشت سالها هنوز اتفاق ویژهای در این زمینه اتفاق نیفتاده است.
وی تصریح کرد: ایجاد اشتغال در استان قم باوجود آثار زیستمحیطی قابلقبول نیست و محیطزیست نباید مجوزی در ورود یا راهاندازی طرحهایی در استان را بدهد که به بهانه ایجاد اشتغال سبب بروز برخی مشکلات و معضلاتی درزمینهٔ محیطزیست شود.
معاون امور عمرانی استانداری قم ادامه داد: اولویت و هدف نخست سازمان محیطزیست استان باید مسئله محیطزیست و مبارزه و مقابله با هرگونه آلایندگی در این زمینه باشد و مسئله اشتغال و اموری ازایندست در اولویتهای بعدی این سازمان قرار داشته باشد.
* قم در انتظار تولید کود کمپوست
حالا معاون خدمات شهری شهردار قم با بیان اینکه قطعاً در حوزه مدیریت پسماند نیاز به سرمایهگذاری در زیرساخت داریم، معتقد است: در شهر قم این موضوع بسیار ضعیف بود و به جز یک سرمایهگذاری کوچک چیزی در این زمینه نداشتیم که آن هم به دلیل مشکلات فنی راه نیفتاده است.
سید امیر سامع با اشاره به اقداماتی که در سالهای اخیر در بحث پسماند صورت گرفته، مي گويد: در تفکیک از مبدأ از یک درصد به بالای ۱۰ درصد رسیدیم. در منطقه هشت بالای ۲۰ درصد تفکیک انجام میدهیم که در کشور رکورد محسوب میشود.
معاون شهردار قم به عملکرد تفریغ بودجه ۹۶ سازمان پسماند اشاره کرده و ادامه مي دهد: در منابع پایدار حوزه پسماند به همه درآمدها رسیدیم و تحقق ۱۰۰ درصدی داشتیم.
وی با اشاره به اینکه خط دوم کارخانه تفکیک در مقصد در حال ساخت است و به زودی نصب میشود ، مي گويد: بعد از این تلاشها برای اولین بار در شهر قم تولید کود کمپوست را خواهیم داشت.