نويسنده: محمدرضا سوري
بندر چابهار دراستان سيستان وبلوچستان
ازدير باز به عنوان يكي از مناطق مهم اقتصادي در منطقه مطرح بوده است ، اين بندر
نه تنها براي كشور از اهميت بالاي اقتصادي برخوردار است بلكه كشورهايي همچون هند
پاكستان نيز بسيارعلاقمند هستند تا از اين منطقه استراتژيك براي تبادل كالا با
كشورهاي آسيايه ميانه استفاده كنند.
هند اولين سرمايه گذار
از آنجا كه پاکستان مجوزی برای انتقال
کالای هندی به افغانستان از مسیر کشورش را صادر نمی‌کند و به تازگی اجازه داده تا
کمی از صادرات افغانستان از مسیرهای کشورش به هند منتقل شود، لذا اين محدوديت ها
موجب شد تا هند و ایران در سال 2003 میلادی تصمیم بگيرند تا توسعه بندر چابهار در
مرز ایران با پاکستان را عملی کنند.
اهميت بندر چابهار براي هند به اندازه اي
با اهميت بود كه دولت هند در فوریه سالجاری کمک 150 میلیون دلاری و تشکیل یک شرکت
برای رسیدگی به پروژه چابهار را ارائه کرد، چرا كه هندبه دليل برخي اختلافات با
پاكستان می‌خواهد تا بندر چابهار را به عنوان مقابله با بندر «گوادر»اين كشور در نزدیکی 72 کیلومتری با چابهار توسعه دهد .
چرا كه اين بندر توان جابجایی 2.5 میلیون
تن کالادر طول سال را دارد كه اين مهم براي كشوري چون هند از اهميت بالايي
برخوردار است .
افغانستان هم به چابهارمي رود
ازآنجا كه اقتصاد اكثرمردم افغانستان
برپايه كشاورزي وباغداري است ومردم اين كشور به شدت نياز به صادرات محصولات خود
دارند.
لذا اين موضوع سبب شده تا آنها براي فروش
توليدات كشاورزي خود بندر كراچي پاكستان را انتخاب كنند،اين درحالي بود كه مشكلات
موجود بين اين دوكشوربارها موجب توقف طولانی مدت اقلام صادراتی افغانستان از سوی
دولت پاکستان ودرنتيجه خرابی محصولات صادراتی افغانستان و زيان شديد توليدكنندگان
افغانستان شد.
اين مهم ،دركنارفاصله كوتاه وكم هزينه تر بندر
چابهار با مناطق مرکزی افغانستان به عنوان بهترین جایگزین بندر کراچی برای مسیر
ترانیزیت اموال تجارتی افغانستان انتخاب شد.
با توجه به علاقمندي دولت افغانستان دراين
زمينه ایران محدوده زمینی به وسعت ۲۵۰ جریب زمین را در بندر تجارتی چابهار به بمدت پنجاه سال در اختیار دولت افغانستان قرار داد تا صادرکنندگان
و تجار ملی افغانستان بتوانند تاسیسات زیربنائی، کارخانه‌ها برای اموال تجارتی
خویش ایجاد کنند.
همچنين بنا برتوافقنامه بسته شده میان دولت
افغانستان و ایران، اين كشور می‌تواند به منظور ایجاد تسهیلات بانکی در امر
مبادلات پولی و انتقالات پولی نمایندگی بانک ملی افغانستان را در بندر تجارتی آزاد
چابهار ایجاد نماید که ازاین طریق صادرات و واردات کالاهای تجارتی سرعت بیشتر
خواهد یافت.
اهميت گردشگري بندر چابهار
بندر چابهار به دلیل قرار گرفتن در کنار دریای
عمان جزء نوار ساحلی وجود آب و هوای گرم و
مرطوب هوای همیشه بهاری و معتدل ازجمله نكات مثبتي است كه مي تواند اين منطقه را
به قطب گردشگري وورزشي تبديل كند.
يكي از مدرسان حوزه مدیریت، بازاریابی و گردشگریدانشگاه
در اين خصوص مي گويد:« وجود سواحل ماسه‌ای و صخره‌ای، رشته ارتفاعات گلی
موسوم به کوه‌های مینیاتوری بویژه از سواحل بندر چابهار تا گواتر، طلوع و غروب دل‌انگیز
آفتاب، پرندگان دریا، انواع خرچنگها، لاک‌پشتها ازجمله عواملي است كه مي تواند
گردشگران را به سوي خود بكشاند.»
نادر احساني مي افزايد:« این بندر زیبا از نظر شرایط آب و هوایی همانند بندر میامی در فلوریدای آمریکا
بوده که در تمام فصول سال معتدل است، چابهار گرمترین منطقه کشور در زمستان و خنک‌ترین
بندر جنوبی ایران در تابستان نیز به شمار مي رود.»
وي ادامه مي دهد:« وجود ساحل صخره‌ای، جنگل حرا،
کوه‌های مینیاتوری(مریخی)، تالاب لیپار، جاذبه‌های منحصربفرد و بی‌نظیر سواحل
دریای عمان، فعالیتهای صیادی، بازار سنتی فجر، به همراه پدیده‌های جالب گل فشان و ... سبب شده تا بندر چابهار به يكي از مناطق مهم گردشگري
ايران تبديل شود.»
به گفته وي ، با توجه به داشتن شرایط مطبوع آب و
هوایی در بيشتر ماه‌های سال،مي توان بیشتر ورزش‌ها از جمله ورزشهای ساحلی و آبی ازجمله
والیبال ساحلی، فوتبال ساحلی، هندبال
ساحلی، شنا، غواصی ، قایقرانی، اسکی روی آب، جت اسکی، موج‌سواری و ماهیگیری تفریحی
را درآنجا اجراء كرد.
سرمایه‌گذاری براي تبديل شدن به نسل چهارمی
اهميت اقتصادي وتجاري بندرچابهارموجب شد تا
روزبه روزبر رونق اين بندر افزوده شود به طوري كه در حال حاضر اين بندردرحال تبديل
شدن به مهمترين مركزاقتصادي كشورهاي منطقه به طوري كه طبق برنامه ريزي هاي به عمل
آمده قرار است چابهار به بندری
نسل چهارمی برای حمل ونقل ترکیبی تبديل شود.
مدیرکل بنادرودریانوردی سیستان وبلوچستان
دراين خصوص مي گويد: «اهميت اقتصادي اين منطقه موجب شده تا برخي از كشورها دراين
منطقه اقدام به سرمايه گذاري كنند كه به عنوان مثال مي توان به قراردادهای 3هزار ميلياردي توسعه پس کرانه چابهار اشاره كرد .
بهروزآقایی مي افزايد :«اين درحالي است كه قراردادهای
در حال منتقد شدن نیز بیش از 261میلیارد تومان است و علاوه بر آن قرار است شرکت‌های
هندی نیز به میزان 85 میلیون دلار در بندر و 150 میلیون دلار به صورت فاینانس برای
توسعه محور شرق سرمایه گذاری كنند.»
