فعاليت کشتارگاهها به شيوه سنتي و بدون تجهيزات صنعتي و سيستم فاضلاب مناسب به دردي بزرگ براي محيط زيست تبديل شده است. چرا که چندي پيش رها شدن پساب يک واحد مرغداري در آستانه اشرفیه منجر به تلف شدن ماهيان منطقه شد. البته همانطور که واضح است وسعت آسيبها به مرگ چند هزار قطعه ماهي ختم نميشود و مشکلات غيرقابل جبرانتري براي آب و خاک کشور رقم ميخورد. چرا که به گفته عباس عباسی، مدیرکل دفتر نظارت بر بهداشت عمومی و مواد غذایی سازمان دامپزشکی از 243 مورد کشتارگاه صنعتی طیور، در حال حاضر تنها 32 مورد توانسته است استانداردهای بینالمللی با کد IR را کسب کند. با اينکه همين آمار از وجود فاجعهاي بزرگ در صنعت طيور کشور خبر ميدهد، اما نبودن آمار دقيقي از وضعيت کشتارگاههاي دام از وجود بحراني بزرگتر حکايت دارد. چرا که پساب توليدي در کشتارگاههاي دام به مراتب بيشتر از کشتارگاههاي طيور است.
حالا با اين شرايط باز هم مسئولان دست روي دست ميگذارند تا عرصه بر محيط زيست کشور تنگتر شود. مثال واضح اين معضل هم ادامه فعاليت کشتارگاه سنتی دام بخش نشتا شهرستان تنکابن است که با بیش از نیم قرن قدمت در زمینی به مساحت بیش از 3 هکتار در منطقه خشکه داران فعالیت می کند و روزانه به طور تقریبی 25 گاو و 150 گوسفند در آن کشتار می شود. با اين حال هنوز اين واحد رنگ خوش صنعتي شدن را به خود نديده است. اين در حاليست که به گفته هومن حاجی پور، کارشناس دامپزشکی امنیت غذایی، هزینه ساخت یک کشتارگاه صنعتی حدود 10 میلیارد تومان است که خيلي زود با افزايش فعاليت، اين رقم با عنوان سود بر ميگردد و محيط زيست نيز آلوده نميشود.
تعطيلي به جاي صنعتي شدن
با اينکه متولي اصلي در رابطه با اين معضل سازمان دامپزشکي کشور است، اما تکرار فجايع رهاسازي فاضلاب کشتارگاهها در شهر به شهر و استان به استان کشور تکرار ميشود. همين چند وقت پيش بود که علاوه بر رهاسازي پساب کشتارگاه طيور در شمال کشور، به فاصله چند روز فاضلاب کشتارگاه در روستای جهانآباد لرستان نيز در محيط زيست رها سازي شد. معضلي که رئیس اداره محیط زیست بروجرد فعاليت سنتي کشتارگاه را دليل آن ميداند. مصطفی مصطفی وند در اين باره ميگويد:«پساب کشتارگاه بروجرد در زمینهای کشاورزی و رودخانههای اطراف روستای جهان آباد رها ميشود. اين درحاليست که کشتارگاه باید مجهز به سیستم تصفیه پساب باشد.» حالا با اين شرايط دور از انتظار نيست که آب و خاک محدوده کشتارگاهها آلوده شود و بيماريهاي ميکروبي خطرناک را در بين مردم گسترش دهد. هزينهاي که مسئولان امروز براي صنعتي کردن کشتارگاهها نميپردازند، فردا بايد چند برابر آن را براي درمان بپردازند. البته در اين بين چند کشتارگاهي هم به جاي صنعتي شدن، مهر تعطيلي بر سرشان کوبيده شد. تعطيلي کشتارگاه سنتی دام شهرستان اردل در استان چهارمحال و بختياري نمونهاي است که مسئولان به جاي صنعتي شدن، بيکاري مردم را انتخاب کردند.