نویسنده: محمد صادقي
مشکلات مالي صداوسيما باعث شده برنامه‌سازان تلويزيوني به جاي تمرکز روي محتواي برنامه به فکر جذب اسپانسر براي تأمين مالي توليد برنامه باشند. اين موضوع حتي گلايه تهيه‌کنندگان سازمان صداوسيما را در پي داشته است، به نحوي که يکي از تهيه‌کنندگان برنامه‌هاي اجتماعي تلويزيون معتقد است برنامه‌سازان بيشتر از محتواي برنامه به فکر جذب اسپانسر هستند.
مرتضي يعقوبي، تهيه‌کننده برنامه «کام شيرين» شبکه2 سيما که از جمله برنامه‌هاي موفق اين شبکه است در گفت‌و‌گو با «جوان» با اشاره به دغدغه‌هاي اخير برنامه‌سازي تلويزيون مي‌گويد: در گذشته برنامه‌سازان بيشتر فقط به فکر تهيه برنامه و توليد محتوا بودند، ولي با توجه به مسائل مالي که گريبانگير سازمان سيما شده تهيه‌کننده‌ها بايستي همانند بازارياباني به فکر اسپانسر و تعامل با برندهاي مختلف باشند. وي ادامه مي‌دهد: متأسفانه آنقدر اين مسئله همه‌گير شده که در برنامه‌سازي شعور مخاطب ناديده گرفته مي‌شود و به هر بهانه‌اي از او خواسته مي‌شود کالاهايي را خريداري کند.
آيا بخش خبر هم مجبور به جذب اسپانسر مي‌شود؟!
تهيه‌کننده برنامه «کام شيرين» با مقايسه تلويزيون‌هاي دولتي کشورهاي عربي تصريح مي‌کند: محدودترين تايم‌ها و معدودترين برنامه‌هاي اين شبکه‌ها براي تبليغات و بازرگاني است، زيرا همگي به فکر ايجاد انگيزش «سبک عربي» زندگي کردن و بيان فرهنگ اصيل خودشان هستند، اما همه شبکه‌هاي تلويزيوني ما رو به پيام‌هاي بازرگاني آورده‌اند، در صورتي که بايستي شبکه‌هاي سراسري محدودترين تايمش پيام بازرگاني باشد و همه تبليغات در شبکه خاصي که بدين منظور ساخته شده، ديده شود. خيلي هم شلوغش نكنيم! فقط مي‌تواند اين يك زنگ خطر باشد، چراكه اگر با اين رويه پيش برود فكر كنم بخش خبر هم مجبور شود بابت برنامه‌هاي خود اسپانسر جور كند، دغدغه من اين است كه در برنامه‌هاي تخصصي جاي هيچ تبليغات بازرگاني وجود ندارد.
وي از اينکه در اين بحران مالي سازمان که گريبانگير عوامل برنامه نيز شده و اکثر تهيه‌کننده‌ها به سمت کارهاي اقتصادي روي آورده‌اند، اظهار تأسف مي‌کند و مي‌گويد: همه به بهانه شعار سال و مطرح کردن بحث «اقتصاد مقاومتي» از هر تبليغي در برنامه استفاده مي‌کنند تا خرج عوامل برنامه در بيايد.
يعقوبي با بيان اينکه حقوقش همان برآورد تلويزيون است، مي‌افزايد: من هم مثل ديگران فشار اقتصادي را بر زندگي‌ام تحمل مي‌کنم، اما حاضر نيستم به ضرر برنامه و مخاطبم رفتار کنم. آنقدر براي به دست آمدن اين فرم اجرا زحمت کشيده‌ايم که مخاطب ما را پذيرفته است. من نمي‌توانم در جايي که کالبدشکافي عميقي در زندگي داريم، زماني که دکتر نامور، کارشناس سلامت برنامه در حال بيان رابطه يک پدر و فرزند است، ذهن مخاطب را درگير خريد کالايي کنم! من دوست ندارم وارد اين آشفته‌بازار بشوم و مخاطبم از اعتمادي که به من به عنوان مرجع کرده، پشيمان شود.
صداوسيما به سمت اصلاح مالي تلويزيون برود
تهيه‌کننده برنامه «کام شيرين» با درخواست اينکه دستگاه‌هاي مرتبط با سازمان صداوسيما نواقصي را که در ساز و کار مالي تلويزيون است پيدا و مديريت کنند، تأکيد مي‌کند: در اين راستا اگر نياز به اصلاح است، اصلاح و بازپروري كنند و با نظارت پول را به دست برنامه‌ساز برسانند تا صرف تجهيزات و کارهاي متفرقه نشود چون بهترين اولويت تلويزيون تهيه برنامه‌هاي تخصصي و رفع عطش روي آنتن است.
يعقوبي همچنين از وزارتخانه‌هاي صنعتي و اتاق اصناف به عنوان نهادهايي که مي‌توانند حامي کالاي ايراني در صداوسيما باشند، نام مي‌برد و مي‌گويد: اگر قرار است به صنعتي مجوز فعاليت بدهند، بايستي براي آن يکسري مسئوليت‌هاي اجتماعي تعريف کرد. در راستاي فرهنگ‌سازي مردم و تشويق آنها براي استفاده از محصولات و کالاهاي ايراني صنايع بايستي سهمي از سود براي صداوسيما قائل شد تا برنامه‌هايي در راستاي سبک زندگي که همانا يکي از آنها استفاده از کالاي ايراني است، تهيه شود. آن وقت من به عنوان برنامه‌ساز با زدن مثال‌هايي از کشورهايي همچون کره که از محصولات داخلي خود استفاده مي‌کند به مخاطبم مي‌گويم: ما هم مي‌توانيم با استفاده از محصولات داخلي خود با علم اينکه گاهي گران و بي‌کيفيت است، کشورهاي جهان را تحريم کنيم! چنانچه همگي از محصولات ايراني استفاده کرده و اعتراض خود را در همين برنامه‌ها به گوش سازندگان محصولات کشورمان برسانيم، نه تنها به چرخ صنعت داخلي کمک كرده‌ايم بلکه کارخانه‌ها را مجاب به عرضه كالاي داراي کيفيت مطلوب کرده‌ايم.
تهيه‌کننده برنامه تلويزيوني «کام شيرين» با بيان اينکه برنامه‌سازان تلويزيون مي‌توانند با تلنگر زدن به مسئوليت‌هاي اجتماعي گام‌هايي در راستاي پرورش افکار عمومي بردارند، مي‌افزايد: اين خواسته محقق نمي‌شود مگر با يک دلسوزي جهادي! همه مديران، تهيه‌کنندگان و برنامه‌سازان بايستي براي تهيه برنامه‌هاي تخصصي و پرمخاطب تلاش کنند. بايد آدم‌هاي فداکاري پاي کار بايستند تا مشکلات سازمان صداوسيما برطرف شود و من تهيه‌کننده بتوانم برنامه‌اي براي مقابله با شبکه‌هاي ماهواره‌اي فارسي زبان توليد کنم. بايستي مخاطب به من اعتماد کند تا ديگر پاي صحبت‌هاي مغرضانه آن رسانه‌ها ننشيند.
