آمار ترک تحصيل دانش آموزان نواحي حاشيه اي رو به افزايش است

دانش آموزان، دل کندن از كلاس را مشق مي کنند

مهرماه امسال براي دانش آموزان برخي شهرهاي حاشيه اي حال و هواي هميشگي را نخواهد داشت و از جنب و جوش براي شنيدن زنگ مدرسه در اين نواحي حاشيه نشين خبري نخواهد بود. دانش آموزان اين مناطق روزهاي تابستان را با غم خداحافظي هميشگي با درس و مدرسه سپري مي کنند. حسرتي که جبر حاکم بر زندگي دردلشان نشانده و آنها را ناچار به ترک تحصيل کرده و به سوي آينده اي نامعلوم سوقشان مي دهد...

نبود مدرسه و فضاي آموزشي مناسب در برخي شهرهاي حاشيه اي استانهاي از جمله کهگيلويه و بويراحمد، خوزستان، سيستان و بلوچستان و فارس ادامه تحصيل را براي بسياري از دانش آموزان به ويژه دخترها ناممکن کرده است. به رغم اينکه سالهاست که مردم و حتي برخی مسئولان از وضعیت دردناک و سختی که بر دانش آموزان نواحي محروم شهرهاي حاشيه اي تحميل شده گله می کنند اما هر سال وضعيت از سال قبل بدتر مي شود و اميد به داشتن آينده اي روشن براي دانش آموزان اين منطقه را کمرنگ تر مي کند.

/////

مهرماه امسال براي دانش آموزان مناطق مادوان، مرهيان و بلهزار شهر ياسوج، حال و هواي سالهاي قبل را نخواهد داشت. دختران اين مناطق در غم ترک تحصيل و خانه نشيني شب و روزهاي خود را سپري مي کنند.

از زماني که جمعيت مناطق مدوان، بلهزار و مهريان به 5 هزار نفر نمي رسيد تا به امروز که بيش از 35هزار نفر در اين نواحي زندگي مي کنند، کمبود فضاي آموزشي تحصيل دانش آموزان ساکن اين مناطق را با چالش جدي روبرو کرده است. زماني که اين مناطق، عنوان روستا داشتند، دانش آموزان در مدرسه هاي کپري دور هم مي نشستند و از تلاش همان يک معلم که همزمان چند پايه را تدريس مي کرد، بهره مي بردند اما با نشستن نام شهر بر منطقه شان مدارس کپري جمع شدند اما مکان آموزشي بهترين جايگزين آن نشد.

تا آنجا که بالاخره نبود مدرسه در اين مناطق و زياد بودن مسافت تا مراکز آموزشي شهر ياسوج بسياري از دانش آموزان به ويژه دخترها را ناچار به ترک تحصيل اجباري کرد. اين در حالي است که مسئولان اموزش و پرورش استان معرفي اين دانش آموزان در مدارس غيرانتفاعي شهر ياسوج با هزينه آموزش و پرورش را به عنوان راه حل رفع مشکل تحصيل دانش آموزان به ويژه دختران مطرح کرده اند. راهکاري که نمي تواند نگراني خانواده هاي اين دختران از طي کردن روزانه مسافت چند ساعته و خطرات جاده اي و آسيبهاي اجتماعي احتمالي را پوشش دهد.

اينجاست که لزوم انجام اقدامات جدي براي ساخت فضاهاي آموزشي مورد نياز آن هم با توجه به تعداد زياد داشن اموزان اين منطقه ضروري به نظر مي رسد اما متاسفانه گويا بهانه هميشگي کمبود اعتبار دست و پاي سازمان آموزش و پرورش را بسته است. هادی زارع پورمدیرکل آموزش و پرورش کهگیلویه و بویراحمد ساخت مدرسه در منطقه مادوان را منوط بر همکاري شهرداري و شوراي اسلامي شهر مادوان در تامين زمين دانسته و مي گويد: در صورت تأمین زمین اعتبارت مورد نیاز برای ساخت فضاهای آموزشی در منطقه مادوان از سوی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان تأمین می‌شود!

اما عليرغم گذشت چندين سال از شهر شدن منطقه مذکور نه تنها از تلاش شهرداري براي رفع اين مشکل خبري نيست بلکه اين کمبود سالهاست از ديد خيران مدرسه ساز هم دور مانده است.

خوزستان، پيشرو در حاشيه نشيني و ترک تحصيل!

طبق گزارشات استان خوزستان رتبه دوم حاشيه نشيني در کشور را به خود اختصاص داده و سال به سال بر جمعيت حاشيه نشينان اين استان افزوده مي شود، با اين حال هيچ تمهيدي براي فراهم کردن شرايط زندگي و رفع کمبودها و نداري هاي از چهره اين نواحي حاشيه اي انديشيده نمي شود. در مناطقي که از ساده ترين و ابتدايي ترين امکانات زندگي چون آب و برق و گاز بي بهره اند، طبيعي است رسيدگي به وضعيت فضاهاي آموزشي و مدارس در اولويت قرار نخواهد گرفت. دراين شرايط چوب محروميت بيشتر به تن کودکان و نوجوانان مي خورد و آنها را از حق تحصيل محروم مي کند. طبق اظهارات مسئولان اموزش و پرورش اين استان، مدارس حاشیه شهرهای خوزستان به ویژه شهر اهواز در وضعیت نامناسبی به سر می برند و دانش آموزان در اتاق ها یا کپرهایی تاریک بدون هیچ گونه روشنایی مشغول تحصیل هستند! نبود سيستم سرمايشي و گرمايشي در کنار کمبود معلم و نيروي آموزشي نام اين استان را صدر جدول مناطقي نشانده که بيشترين ميزان ترک تحصيلي ها و کم سوادي را دارد. با اين حساب وقتي دراين مدارس حاشيه اي از حداقل ها خبري نيست شايد انجام اقدامات فرهنگي در اين مکان هاي آموزشي هم خواسته اي دور از ذهن به نظر برسد.

بروال، خماسی و منصوره تعدادی از نقاط حاشیه نشین استان است که در کنار چاه هاي نفت و سرمايه هاي میلیاردی جا گرفته اند اما دانش آموزان این مناطق از وضعیتی به مراتب اسفناک تر رنج می برند!

ناگفته نماند که مشکلات گفته شده تنها به مدارس نواحي حشايه اي ختم نمي شود و مناطق مختلف و مرکزي شهرهاي خوزستان هم از نبود فضاي آموزشي ومدرسه کافي رنج مي برد. تا آنجا که بنا به گفته

بنا به گفته معاون آموزش متوسطه اداره کل آموزش و پرورش خوزستان قدمت برخی مدارس استان به اندازه ای زیاد است که در لیست آثار باستانی قرار گرفته اند، این مدارس علاوه بر مناطق حاشیه ای حتی در مرکز شهر اهواز هم هستند؛ مدارسی که عمر مفید آن‌ها به پایان رسیده است و به دلیل عمر طولانی در فهرست آثار باستانی قرار گرفته‌اند که اداره میراث فرهنگی اجازه تعمیر آن‌ها را نمی‌دهد!

مدارس سيستان هم بهتر نشد!

نبود فضاي آموزشي مناسب در نواحي حاشيه اي و در پي آن کاهش انگيزه دانش آموزان و ترک تحصيل اجباري آنها مشکل يک استان و دو استان نيست! گاهي در برخي از اين نواحي حاشيه اي مدرسه هم ساخته مي شود اما نبود معلم، تجهيزات مناسب و حتي امکاناتي چون آب و برق عملا اين مکان هاي آموزشي را بلااستفاده مي گذارد. ظاهرا برخي مسئولان هنوز نپذيرفته اند رسيدن به نقطه مطلوب در بحث آموزش و ريشه کني بيسوادي نيازمند داشتن يک سيستم يکپارچه آموزشي است!

متاسفانه موضوع بي اعتباري مدارس حاشيه شهرها به قصه دردناک وتکراري در بسياري از شهرها از جمله زاهدان تبديل شده است. به عنوان نمونه برخي ازمدارس حاشيه شهر زاهدان از جمله منطقه قاسم آباد فاقد آب اشاميدني هستند. مسيرهاي منتهي به اين مدارس اغلب بدون آسفالت و پر از چاله و چوله است که در روزهاي باراني حوادثي را براي دانش آموزان رقم مي زند! انباشت زباله در زمين هاي خالي و خاکي دور وبر مدرسه هاي حاشيه اي، فضاي اطراف اين مکان هاي اموزشي را براي جولان حشرات موذي وانواع بيماري هاي مهيا مي کند.

در اين شرايط مسئولان اداره آموزش و پرورش زاهدان در خصوص اين مشکلات ادعا مي کنند سرانه مدارس براي رفع کمبودها کفايت نمي کند و خيرين و والدين بايد براي رفع مشکلات مدارس فرزندانشان پاي کار بيايند. اين درحالي است که اکثر خانوارهاي ساکن نواحي حاشيه اي شهر زاهدان از وضعيت اقتصادي نامناسبي بر خوردارند و توانايي پرداخت هزينه هاي اين چنيني را ندارند، از اين رو بسياري از انها ناچارند قيد تحصيل فرزندانشان را بزنند.

اينها تنها بخشي از چالش هاي آموزشي موجود در شهرهاي مختلف کشور است، چالش در بخشي که نقش عمده اي در مقابله با آسيب هاي اجتماعي و توسعه فرهنگي کشور را برعهده دارد و در عين حال مهمترين و اساسي ترين نياز مردم هر کشور محسوب مي شود.