آماده نبودن در برابر حوادث و بحرانها انتقادي است كه رئيس سازمان مديريت بحران به آن اشاره كرده و تأكيد ميكند كه اقدامات انجام شده در حوزه ايمني و مقاومسازي و همچنين آمادگي در برابر حوادث و بلاياي طبيعي گرچه اقدامات مهمي بوده اما شايد تنها حدود 20 درصد از نيازمان را تأمين كند و همچنان نيازمند كار و تلاش در بخشهاي مختلفيم تا 80 درصد باقيمانده نيز حل شود. و بی توجهی به ساخت پروژه های شهری در مکانهایی که احتمال وقوع بحران در آنها میرود در حال تکرار است که این امر میتواند فاجعههایی با خسارتهای جانی و مالی فراوان را در زمان بحران به وجود آورد.
***
تحمیل هزینههای اضافی به دلیل بیتوجهی به مدیریت بحران كشور ما همواره با بحرانهاي بسياري روبهرو است از زلزله و سيل گرفته تا فرونشست زمين، كشور ما را در وضعيت بحران قرار داده است بر اين اساس ميتوان گفت ما در كشوري زندگي ميكنيم كه هميشه در بحران به سر ميبرد. همه ساله خسارتهاي جاني و مالي بسياري از حوادث و بحرانها به كشور تحميل ميشود كه بخشي از اين خسارات ناشي از بيتوجهي به بحرانخيز بودن كشور است. در حالي كه زلزله بخشهاي بسياري از كشور را تهديد ميكند بازهم سازههاي نامقاوم و ناپايدار در برابر زلزله ميسازيم يا ميدانيم كه شرايط اقليمي با بارش باران وخيم ميشود و زيرساختها جوابگو نيستند بازهم در حريم و حاشيه رودها ساختوساز انجام دهيم. از اين گونه اقدامات در جاي جاي كشور بسيار در حال انجام است وكسي هم جوابگو نيست. در اين زمينه رئيس سازمان مديريت بحران كشور با بيان اينكه بايد همواره در مقابل حوادث آماده باشيم، اظهار كرد: اولويت ما براي آمادگي برابر حوادث مراكز جمعيتي است به همين دليل بازارها، مدارس و... از اهميت زيادي براي ما برخوردار هستند. اسماعيل نجار با تأكيد بر اينكه آموزش بايد در سطوح مردمي و مسئوليتي باشد، خاطرنشان كرد: مردم بايد خودشان را ايمن كنند و مسئولان نيز ميبايست به وظايف خود عمل كنند. امروز در ژاپن اين افراد با ابزار خرد و دانش، خود را ايمن كردهاند. ما نيز خرد و دانش را داريم كه بايد از آن به درستي استفاده كنيم. وي تصريح كرد: در حال حاضر اگرچه اقدامات قابل توجهي در حوزه مديريت بحران انجام شده اما همچنان در برخي محلات اقدامات زيادي وجود دارد كه بايد انجام شود و ما در حال حركت به سمت مطلوب هستيم.
رئيس سازمان مديريت بحران كشور تأكيد كرد بايد حساسيتها نسبت به حوادث و بلاياي طبيعي و همچنين موضوع ايمني به خانهها و بطن جامعه برود و در اين بين دانشآموزان تأثيرگذارترين قشر هستند.
بسياري از بزرگراههاي تهران روي مسيل ساخته شدهاندوي همچنين به موضوع آمادگي در برابر ديگر حوادث طبيعي نظير سيل نيز اشاره كرد و افزود: در تهران هفت حوزه آبريز وسيع داريم كه در زمان بروز بارندگي آبها از اين نقاط جاري ميشوند. بزرگراه امام علي يكي از اين نمونههاست كه روي مسيل ساخته شده و پيش از بهرهبرداري آن نيز جاري شدن آبهاي سطحي در اين محور حجم زيادي از شن و ماسه را همراه با خود به اين محدوده آورده بود. حال شما تصور كنيد كه در يك روز پنجشنبه كه جمعيت زيادي در حال حركت به سمت بهشت زهرا يا بازگشت از آن هستند در اين بزرگراه حضور دارند، ناگهان باراني مانند آنچه در سيجان يا ايلام رخ داد شروع به باريدن ميكند و ظرف مدت چند دقيقه پيشبيني كنيد كه چه حادثهاي رخ خواهد داد. نجار به جمعيت تهران در ابتداي پيروزي شكوهمند انقلاب اسلامي نيز اشاره كرد و افزود: اوايل انقلاب جمعيت تهران 3/5 ميليون نفر بود. امروز جمعيت ساكن در تهران به 10 ميليون تن رسيده و 4/5 ميليون نفر نيز جمعيت غيرساكن هستند كه روزها در اين شهر تردد ميكنند اين يعني ما در طول 36 سال براي شش ميليون نفر ايجاد مسكن كردهايم. حال با توجه به عمر مفيد بنا چرا بايد نسبت به ايمني ساختمانهايمان نگران باشيم، اينها نشان ميدهد كه ما اقدامات لازم و استانداردي را انجام نداديم و از ابزار و مصالح استاندارد و همچنين كارگر ماهر استفاده نكردهايم.
انتقاد از ساخت منوريل روي مسيل قمرودوي افزود: نميتوانيم به گسل بگوييم تكان نخور چراكه ما اينجا خانهسازي كردهايم. ما نميتوانيم بياييم و روي مسيل قمرود منوريل، خوابگاه و پاركينگ بسازيم و بعد هم بگوييم كه انشاءالله سيل نميآيد. نبايد مسيلها و حريمهاي طبيعت را دستكاري كنيم.
برخي تكاليف در قانون مديريت بحران عملياتي نشده استرئيس سازمان پيشگيري و مديريت بحران شهر تهران گفت: در قانون مديريت بحران كشور تكاليفي پيشبيني شده بود از جمله تبيين سطح حادثه يا ايجاد سامانههاي هشدار حوادث كه هيچ كدام انجام نشده است.
همچنين احمد صادقي رئيس سازمان پيشگيري و مديريت بحران شهر تهران در نشست شوراي مديران بحران مناطق 22گانه اظهار داشت: با وجود آنكه آسيبپذيري جامعه در برابر سوانح طبيعي بالاست اما متأسفانه مديريت بحران و مقوله تابآوري در برابر حوادث هنوز به دغدغه اصلي مديران رده بالا تبديل نشده و به تبع آن مديران مياني و پاييندست نيز نسبت به آن چندان اهميتي نميدهند. براي رفع اين مشكل بايد به فرهنگسازي و آموزش مديران با مقوله مديريت بحران پرداخت.
وي افزود: به عنوان مثال در قانون مديريت بحران كشور تكاليفي پيشبيني شده بود از جمله تبيين سطح حادثه يا ايجاد سامانههاي هشدار حوادث كه هيچ كدام انجام نشده است. صادقي تأكيد كرد: شهردار تهران تأكيد دارد كه مديريت بحران بايد به يك فرآيند تبديل شود، بنابراين بايد ساختار مديريت بحران در مناطق و نواحي تقويت شود و برخورداري از دستورالعملها و آييننامههاي متنوع و نيز آموزش مديران با دانش مديريت بحران ضروري است. رئيس سازمان پيشگيري و مديريت بحران شهر تهران با بيان اينكه شهرداري تهران از ساختاري توانمند به لحاظ نيروي انساني، لجستيك و منابع مالي برخوردار است، بيان كرد: اين سازمان با تكيه بر توان خود ميتواند نقشي مؤثر در مديريت بحران ايفا كند، همانطور كه در حاشيه سيل اخير كن به شكل قابل قبول و مؤثري به كمك و ياري فرمانداري شميرانات پرداخت.