ريدلي اسكات به عنوان يكي از تأثيرگذار‌ترين كارگردانان سينماي جهان تلاش كرده در فيلم سينمايي اكسودوس خدايان و پادشاهان (موسي)، روايتي از نوع نگرش بني اسرائيل به خداوند را نشان دهد كه در آن با خدا برسر منافع معامله كرده و هر جا نياز ببينند خداوند را از زندگي خود حذف مي‌كنند.
جلسه سينما روايت با اكران و بررسي فيلم سينمايي اكسودوس خدايان و پادشاهان (Exodus: Gods and Kings ) ساخته ريدلي اسكات برگزار شد.
سيدهاشم ناصرزاده كارشناس و منتقد سينما، شفيع‌آقا محمديان مدير سابق مركز گسترش سينماي مستند و تجربي به عنوان مهمانان جلسه نقد و بررسي اين فيلم حضور داشتند.
ابتداي جلسه نقد و بررسي فيلم اكسودوس خدايان و پادشاهان كه روايتي از زندگي حضرت موسي (ع) است، هاشم‌زاده با بيان اينكه ريدلي اسكات يكي از تأثيرگذار‌ترين كارگردانان سينماي جهان است و به خصوص اينكه فيلم‌هايش را در برخي مقاطع حساس مي‌سازد كه داراي پيام‌هايي است، گفت: ريدلي اسكات پيش از اين نيز در فيلم «پادشاهي بهشت» كه در زمان اشغال فلسطين ساخت، به اين نكته اشاره كرده بود كه زماني غرب در جنگ‌هاي صليبي از مسلمانان شكست مي‌خورد و فلسطين را از دست مي‌دهد، صلاح‌الدين ايوبي اما با آنها با جوانمردي رفتار مي‌كند و مي‌گذارد تا آنها به خانه‌هاي خود باز گردند، ريدلي اسكات اين سؤال را مطرح مي‌كند كه اگر بار ديگر مسلمانان فلسطين را باز پس بگيرند آيا باز هم رفتاري مانند صلاح‌الدين ايوبي خواهند داشت؟!
اين منتقد سينما با اشاره به اينكه در فيلم «موسي» ريدلي اسكات روايتي از قوم يهود و هجرت اين قوم دارد، گفت: در اين فيلم عصا از دست موسي گرفته شده است و به دست او شمشير داده‌اند. موسي در اين فيلم هنگام ناراحتي و نگراني نسبت به نبوت خود شك مي‌كند! و زماني كه شمشير خود را در دريا پرتاب مي‌كند، تازه صبح فردا و آخر از همه متوجه مي‌شود كه معجزه‌اي رخ داده. اسكات در اين فيلم از روايت داستان حضرت موسي(ع) در متون مقدس عبور كرده است. اين منتقد سينما تأكيد كرد: معناي هاليوود يا چوب مقدس اشاره به عصاي موسي دارد كه معجزه مي‌كرد اما اكنون مي‌بينيم كه عصاي مقدس به چوب جادوگري هري‌پاتر تبديل شده و تفريح‌شان به توهمات اين چوب تبديل شده است.
تقدس‌زدايي از پيامبر بزرگ الهي
سيدناصر هاشم‌زاده با بيان اينكه ريدلي اسكات در فيلم خود تلاش كرده تا چند ديدگاه معنوي را به خود نزديك كند، گفت: در اين فيلم مي‌بينيم كه قوم بني‌اسرائيل در مقطعي خدا را از زندگي‌شان كنار مي‌گذارند و تنها به شرط تأمين منافع‌شان است كه خدا را قبول مي‌كنند. ريدلي اسكات با نشان دادن اين تصور قوم يهود اين سؤال را مطرح مي‌كند كه آيا واقعاً قوم يهود به دست خدا نجات پيدا كرد؟ آيا موسي پيامبري بود كه يهود را وادار به هجرت كرد؟! در كل فيلم خود موسي به اين شك دارد و شك در سراسر فيلم ديده مي‌شود. هاشم‌زاده افزود: در اصل روايت ريدلي اسكات از قوم يهود و موسي(ع) روايتي از موقعيت انسان امروز در برابر ماوراء است. معنويت گرايي انسان امروز هم به معامله با خدا تبديل شده است. همانطور كه روانشناسي مدرن در كتاب‌هايي چون چگونه پولدار شويم، چگونه موفق شويم و... انسان را تشويق به معامله با خدا مي‌كند و مي‌گويد اگر با رفتن به كليسا يا عبادت حس آسودگي پيدا مي‌كنيد پس خدا را قبول داشته باشيد ولي اگر از خدا ناراحت شديد مي‌توانيد خدا را كنار بگذاريد.
اين كارشناس سينما تأكيد كرد: در ذات فيلم «خروج: خدايان و شاهان» نحوه نگاه بني‌اسرائيل به خدا وجود دارد كه وقتي به خدا نياز دارد به سمت او مي‌رود ولي خدا را در برابر پرستيدن يا نپرستيدنش، آزاد مي‌داند. در اين فيلم موسي در مرحله اول يك مبارز است، يك چريك كه با فرعونيان مبارزه مي‌كند اما زماني كه ناتوان مي‌شود به سراغ خدا مي‌رود و خدا وارد صحنه مي‌شود و موسي با او شرط مي‌كند! در هيچ كجاي اين فيلم قداستي براي موسي(ع) نمي‌بينيم. مجري نشست نقد و بررسي فيلم «خروج: خدايان و شاهان» اين سؤال را مطرح كرد كه چرا بايد سينماي امريكا تا اين حد به زندگي پيامبران بپردازد؟ هاشم‌زاده در پاسخ به اين سؤال گفت: سينما براي امريكا و هاليوود نوعي تجارت است. هر فيلمي كه مي‌سازند به فروش آن نيز فكر مي‌كنند و از آن هم خوب پول در مي‌آورند اما ما پول خرج مي‌كنيم فيلم مي‌سازيم چون پول نفت است و كسي پاسخگوي آن نيست. سينماي ما سينمايي رانتخوار است كه بر اساس روابط پول ساخت فيلم را مي‌دهند و كسي هم نمي‌پرسد اين چه فيلمي است كه ساخته‌ايد؟! رانتخواري در سينماي ما فساد ايجاد كرده اما در هاليوود اجازه اين كارها را نمي‌دهند اگرچه هاليوود ذاتاً فاسد است.
اما در امريكا اگر ريدلي اسكات هم فيلمش نفروشد بايد جواب خيلي‌ها را بدهد، سينماي آنها حساب و كتاب دارد و بي‌خود پول خرج نمي‌كنند. آنها يك مراسم اسكار دارند كه براي يك سال ما مسلمانان خوراك فكري درست مي‌كند. ما منتظريم ببينيم آنها چه فيلمي درست مي‌كنند تا درباره‌اش صحبت كنيم.
هاشم‌زاده با اشاره به اينكه نقدي درباره فيلم محمد رسول‌الله ساخته مجيد مجيدي نوشته اما مورد انتقاد قرار گرفته است، گفت: مي‌گويند فيلم «محمد (ص)» را نقد نكنيد، پس چكار كنيم؟ ما فيلم مي‌سازيم كه تفكر رشد كند يا اينكه جلوي تفكر گرفته شود؟!
اين منتقد افزود: در هاليوود روي ساخت فيلم‌ها فكر مي‌شود. ريدلي اسكات داستان فيلم «خروج: خدايان و شاهان» را بعد از عبور از رود نيل و پيروزي يهود به پايان مي‌رساند در حالي كه اين تازه اول ماجراي قوم يهود است. لابي‌هاي صهيونيست‌ها نمي‌گذارد كه چيزي به ضررشان ساخته شود. اما كارگردان يك زرنگي نيز به خرج داده است و در انتهاي فيلم قوم يهود را در حال هجرت و سرگرداني نشان مي‌دهد. اسكات يك تاجر است و با اين كار مي‌خواهد همه را از خود راضي نگه دارد اما در كشور ما مديران فرهنگي چه تفكري دارند؟ با چه تفكري مي‌گويند چه فيلمي ساخته شود و چه ساخته نشود؟! مثلاً مديري مي‌گويد فيلم دفاع مقدسي بسازيد بعد در يك فيلم دو صحنه جنگي مي‌گذارند كه مي‌توانست صحنه مسابقات اتومبيلراني هم باشد و اسمش را مي‌گذارند فيلم دفاع مقدسي. ما 30 سال است كه ادعا داريم جشنواره بين‌المللي فيلم داريم. چه چيز اين جشنواره بين‌المللي است؟!
