يك روز بعد از پايان چهار دور مذاكره نسبتا طولاني و فشرده محمد جواد ظريف با جان كري در حضور كاترين اشتون، مقامهاي ديپلماتيك هر دو طرف همچنان در اين باره كه طي مهلت 12 روزه باقي مانده توافقي به دست بيايد يا نه، با شك و ترديد نگاه ميكنند ولي ميگويند كه بنا ندارند تا آخرين لحظات، ميز مذاكره را ترك كنند.
جان كري بعد از تماس تلفني با نخست وزير رژيم صهيونيستي و قرار دادن او در جريان مذاكرات، به پكن رفت تا باراك اوباما را كه براي نشست اپك به آنجا رفته، در جريان مذاكرات بگذارد. محمد جواد ظريف هم به تهران برگشت ولي عباسي عراقچي و تيم همراه او در مسقط ماندند تا نهمين دور مذاكرات عمومي ايران و 1+5 را برگزار كنند.
مذاكرات هستهاي تقريبا در حساسترين نقطه است و همانطور كه وزير خارجه آلمان ديروز گفت، به لحظه «شكست كامل يا توافق بزرگ» رسيده است. عباس عراقچي نفر دوم تيم مذاكره كننده هستهاي در گفت و گوي خود با خبرنگاران همين ديدگاه را منعكس كرد و گفت كه در «شرايط حساسي هستيم.» هم ديپلماتهاي ايراني و هم امريكاييها از بيان صريح اينكه مذاكرات رو به جلو بوده يا نه، خودداري كردهاند.
عباس عراقچي گفته كه «در موقعيتي نيستيم كه بگوييم پيشرفتي در مذاكرات داشتيم و در موقعيتي هم نيستيم كه بگوييم پسرفت داشتيم»، ديپلماتهاي امريكايي هم تقريبا نظري مشابه ابراز كردهاند. يك ديپلمات امريكايي به آسوشيتدپرس گفته هنوز كارهايي وجود دارد كه بايد انجام شود: «من نميتوانم بگويم كه پيشرفتي در زمينهاي حاصل شده است.» يك ديپلمات امريكايي ديگر هم در داخل هواپيمايي كه جان كري را به پكن ميبرده، به خبرنگار وال استريت ژورنال گفته: «آنچه كه ما پيش از اين هم گفتهايم، اين است كه ممكن است به توافق برسيم، ممكن هم هست كه نرسيم. فكر نميكنم كسي اخيرا گفته باشد كه ما «در مسير» رسيدن به توافق تا 24 نوامبر قرار داريم.»
ديروز مذاكرات ايران و 1+5 در سطح معاونين وزراي خارجه در مسقط ادامه پيدا كرد و تيم مذاكره كننده ايراني به سرپرستي عراقچي، بعد از ملاقاتي كه صبح با نمايندگان چين و روسيه داشت، هنگام عصر با معاونان وزراي خارجه سه كشور اروپايي ملاقات كرد. عراقچي گفته كه احتمالا به صورت دوجانبه با هيئت امريكايي هم ديدار خواهد داشت و در صورت رو به جلو بودن روند مذاكرات ديشب، اين مذاكرات امروز (چهارشنبه) نيز ادامه پيدا ميكند. با وجود ادامه مذاكرات در سطح معاونين وزراي خارجه، به نظر ميرسد بخش مهمي از سرنوشت مذاكرات، به تصميمگيري پايتختها و به خصوص واشنگتن موكول است.
يك ديپلمات امريكايي با اشاره به سفر جان كري به پكن، به آسوشيتدپرس و ديگر خبرنگاران حاضر در هواپيماي اختصاصي كري در راه پكن گفته كه وزير خارجه امريكا در آنجا اوباما را در جريان آخرين جزئيات مذاكرات قرار ميدهد: «آنجا خيلي چيزها در رابطه با گامهاي بعدي ما، مشخص ميشود.» همين ديپلمات هم تأييد كرده كه با وجود ملاقات ظريف با كري، هنوز «اختلافات عملي» ميان طرفين وجود دارد. محمدجواد ظريف هم در حال خروج از هتل قصر بوستان گفته كه بايد تا هفته آينده منتظر باشيد. همچنين روزنامه اسرائيلي هاآرتص گزارش كرد كه جان كري در مسير خود به پكن پايتخت چين درباره پيشرفتهاي حاصل شده و نتيجه مذاكرات مسقط با نتانياهو گفتوگو كرد و او را در جريان گفت و گوها قرار داد.
احتمال توافق بر سر «كلان قضيه»مجموع اين روندها، مذاكرات را در چيزي شبيه به برزخ بين توافق و عدم توافق قرار داده است. عباس عراقچي دوشنبه شب گفت: « از آنجا كه همه موضوعات به نوعي به هم گره خورده، اين كار را سختتر ميكند و اينكه ما تا سوم آذرماه بتوانيم به نتيجه برسيم كار دشواري است، فرصت كم است، اما نااميد نيستيم.» به گزارش واحد مركزي خبر، عراقچي اضافه كرد: « دو روز گذشته بسيار پر كار و فشرده بود و چهار جلسه سه ساعته در بالاترين سطح ممكن و در كنار آن ساعتها مباحث جانبي برگزار شد.» به گفته معاون ظريف، «دو موضوع كليدي وجود دارد؛ يكي بحث چگونگي برداشته شدن تحريمها، تحريمهايي كه از چهار مسير شوراي امنيت، اتحاديه اروپا، كنگره امريكا و رئيسجمهور امريكا وضع شده و هر كدام از آنها براي خودش از نظر اجرايي متفاوت است و دوم ميزان و حجم غنيسازي و موضوعات جانبي مربوط به آن.
عراقچي گفت: در رابطه با ميزان ذخاير و تاسيسات و رآكتور اراك و فردو و ديگر موارد، مذاكرات همچنان به صورت فشرده جريان دارد. عضو تيم مذاكره كننده هستهاي كشورمان همچنين تصريح كرد: خيلي مستقيم و نزديك و عملياتي با عنايت به هدف يعني همان توافق نهايي مذاكره كرديم و گفتوگوها همچنان شكل جدي و واقعي دارد، ولي در موقعيتي نيستيم كه بتوانيم ادعاي پيشرفت در مذاكرات بكنيم.
سيد عباس عراقچي همچنين با ابراز اميدواري براي توافق تا سوم آذر گفت: همه طرفها جدي هستند و تصميم داريم هر چه قدر كه لازم باشد مذاكرات را تا سوم آذر ادامه بدهيم. وي با تأكيد بر اينكه جديت كامل داريم هر چقدر كه لازم باشد در عمان ميمانيم و مذاكرات را ادامه ميدهيم، گفت: هنوز هيچ توافقي صورت نگرفته، اما تفاوت اين دور از مذاكرات با مذاكرات قبلي اين است كه ما به صورت كامل روي راهحلها متمركز شدهايم و موضوعات دقيقاً و به صراحت مشخص شده است.
عراقچي در ادامه با اشاره به اينكه در هيچ موضوعي هنوز به راهحل قطعي نرسيديم، افزود: نظرات و ايدههايي متفاوت براي هر موضوعي وجود دارد كه بعضي براي ما زمينه پذيرش دارد و برخي براي طرف مقابل؛ ولي كماكان ايرادها، نگرانيها و مشكلات سر جاي خودش هست. عراقچي همچنين در پايان صحبتهايش از احتمال رسيدن به توافق در آنچه كه او آن « كلان قضيه» توصيف كرد خبر داد: «اين احتمال هست، اميدواريم. اما نميتوانيم بگويم خوشبين هستيم.» جزئيات بيشتري درباره اينكه منظور عراقچي از «كلان قضيه» چيست منتشر نشده است.
دوست داشتيم ايران سانتريفيوژ نداشتبرخي منابع ميگويند كه در مذاكرات عمان بين ايران و 1+5 برخي توافقات حاشيهاي انجام شده است. «جن ساكي» سخنگوي وزارت خارجه امريكا روز دوشنبه ادعا كرد كه اين كشور مسئله تزريق گاز به سانتريفيوژ مدل IR- 5 را با ايران در ميان گذاشته و تهران پذيرفته است كه اين اقدام را متوقف كند. تلويزيون بحرين هم بدون ارائه جزئيات ادعا كرد كه طرفين بر سر غنيسازي 5 درصد به توافق رسيدهاند.
از طرف ديگر، «فيليپ گوردون» هماهنگكننده امور خاورميانه شوراي امنيت ملي كاخ سفيد روز دوشنبه به اظهار نظر در رابطه با برنامه هستهاي ايران پرداخت و گفت: واشنگتن دوست داشت ايران هيچ غنيسازياي نداشته باشد، اما اصرار بر اين موضوع به شكست مذاكرات منجر ميشد.
گوردون توضيح داد: «دوست داشتيم كه ايران هيچ سانتريفيوژ يا ظرفيت غنيسازياي نداشته باشد، اما اين ميتوانست به شكست مذاكرات منجر شده و باعث شود تا ايران به سمت بمب اتم حركت كند.»وي تصريح كرد در صورتي كه «ما در ديگر موضوعات قانع شويم»، امريكا ميتواند غنيسازي محدود در ايران «متصور شويم. اگر نوع و تعداد سانتريفيوژها تضمين كند كه زمان زيادي (يك سال) تا رسيدن به بمب فاصله است، آن وقت اين براي ما اعتماد ساز خواهد بود.»