تاريخ نشان داده است انسان از ابتداي خلقت موجودي بلند پرواز بوده و همواره علاقه به قرار گرفتن در موقعيت بالاتر از موجودات ديگر و حتي همنوعان خود داشته كه در بسياري موارد اين ميل به مشكلات غير قابل جبراني نيز منتج شده است. از اين دست تمايلات مي توان به ميل به اسكان در ارتفاعات به جهت اشراف به محيط اطراف در ساخت دژها و قلاع باستاني در قرن هاي گذشته اشاره كرد، اما امروز اين ميل در برخي اوقات آميخته به نوعي تفاخر است و ماحصل عملي شدن آن از بين رفتن تپه ها، جنگل ها و در برخي از موارد راه آب ها و بلندي هاي طبیعي مناطق حومه شهرها و يا ييلاق هاي خوش آب و هواست. نمونه اثرات نامطلوب و بارز اين ميل را چند سال پيش در تپه هاي جواهرده استان مازندران ديديم، جايي كه سال ها به علت بكر بودن طبيعت زيبايش شهره خاص و عام بود اما امروز به تل بدشكلي از آهن و سيمان بدل شده است كه ديگر از پس آن نمي توان زيبايي كوه و درياچه را ديد و نفسي سرشار از هواي لطيف كشيد. در گلستان نيز به رغم فاصله چشم گير اين استان از شهر هاي پرجمعيت مركز كشور اين اتفاق رخداد و در چند سال اخير روستاي «زيارت»(نگين زيبا و بهشتي شمال كشور)به جاي تبديل شدن به آسايشگاهي ملي براي طي اوقات فراغت عمومي در دل جنگل و طبيعت سالم، به كارگاهي ساختماني بدل شد كه رفته رفته و با باز شدن پاي افراد غير بومي با مشكلاتي همچون تخريب بستر رودخانه ها براي برداشت ماسه و از بين رفتن منظر طبيعي به علت شدت ساخت و ساز از «زيارت»جز يك نام در ذهن ها ديگر چيزي باقي نماند. حالا در تپه هاي اطراف شهر گرگان ، جنگل ناهار خوران و منطقه «شصت كلا» نيز اين مشكل در حال تبديل شدن به يك گره كور است.
گسترش ساخت و ساز هاي غير مجاز
شمار روزافزون پرونده های ساخت و ساز غیرمجاز، عدم اجرای احکام قلع و قمع بناهای ناهمگون با معماري شهري و همچنين افزايش تعرض به منابع طبيعي و زمين هاي جنگل، آفت مهم اين روزهاي گستان است و شوراي شهر گرگان نيز در انبوهي از پرونده هاي بلاتكليف دست و پل مي زند
رئیس کمیسیون اداری و مالی شورای شهر گرگان در چهارصد و هشتاد و یکمین جلسه رسمی اين شورا از افزايش چشمگير تعداد پرونده هاي تخلف ساخت و ساز و ارجاع آن ها به کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری خبر دادو تاکید کرد: شهرداری گرگان باید نظارت خود را بر ساخت و سازها بیشتر کرده تا جلوی ساخت و سازهای غیر مجاز گرفته شود، زيرا اگر شعار ما زیبایی و مبلمان شهری است در درجه اول باید معماري شهري را برمبناي اصولي پايه گذاري كنيم.
ناصر گرزین با اشاره به اينكه طی ماه های اخیر برخی احکام صادره از سوی کمیسیون ماده ۱۰۰ اجرایی نشده و باید مورد بررسی بیشتر قرار گرفته و علت عملیاتی نشدن آن بررسی شود، گفت: هدف ما ارتقا کیفیت زندگی شهروندان در ابعاد مختلف است، بنابراین نیاز است که هر کدام از ما که به نوعی در مسائل اجرایی فعالیت می کنیم، با توجه به قوانین فعالیت خود را جدی تر دنبال کنیم.
رئیس شورای شهر گرگان نیز در اين جلسه با بیان اينكه در مورد اجرای احکام کمیسیون ماده ۱۰۰ شهردار گرگان باید پاسخگو باشد، گفت: با توجه به پیگیری ها بخشی از احکام اجرا شده و آن دسته از احکامی که تا کنون اجرا نشده دلایل ویژه ای دارد.
حبیب الله قلیش لی افزود: در هفته هاي گذشته سه مورد دستور قلع بنا داشتیم اما به دلیل اینکه تخریب یک واحد موجب آسیب دیدن سایر واحدها می شود در حال حاضر تخریب امکان پذیر نیست و در برخی موارد نیز اجرای احکام نیاز به یک سری هماهنگی با دستگاه های قضایی و انتظامی دارد.
زيارت و ناهار خوران هدف اصلي
رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و زیست شهری شورای شهر گرگان نيز پيشتر با انتقاد از ساخت و سازهای غیرمجاز بی رویه در منطقه ناهار خوران، زیارت و رانش زمین در تپه زیباشهر، توقف صدور مجوز ساخت و ساز در اراضی شیب دار بالای ۳۰ درصد را پیشنهاد کرده بود.
عبدالرضا چراغعلی، ریزش ترانشه در مسیر تپه «سوپر سحر» را هشداری براي وضعیت ساخت و ساز در اين مناطق و زنگ خطر بروز حوادث طبیعی برای گرگان دانست و گفت: ناپایداری خاک های تپه سوپر سحر و ترانشه و تخریب مسیر آسفالت در این منطقه موجب بسته شدن مسیر خیابان در تابستان امسال شد و به خطر افتادن موقعیت خانه های پایین دست و احتمال خطرات آنی ریزش آوار در موقعیت خانه های بالادست ترانشه تنها بخشي از خطرات ساخت و سازهاي بي مجوز و غير قانوني در اين منطقه است.
نائب رئیس شورای شهر گرگان با تاکید بر ضرورت پیش بینی تمهیدات لازم برای جلوگیری از حوادث بعدی اظهار داشت: به شهرداری پیشنهاد كرده ايم هرگونه ساخت و ساز در تپه ها و اراضی با نوع خاک لس و رس متوقف شود و در اراضی شیب دار بالای ۳۰ درصد ساخت و ساز نشود.
عبدالرضا چراغعلی در ادامه با تاکید بر توقف صدور پروانه و ساماندهی ساخت و سازهای بی رویه در منطقه گردشگری ناهارخوران و روستای زیارت، انجام اقدامات لازم در خصوص جلوگیری از این نوع ساخت و سازها را وظيفه اصلي مسئولان استان برشمرد. وی خواستار اصلاح ضوابط شهرداری در این خصوص و پیگیری جدی مسئولان شهرداری و استانداری برای صدور دستورالعمل های مربوطه شد.
رئیس سازمان نظام مهندسی شهرستان گرگان با اشاره به اینکه اکثر این ساختمان ها به دور از چشم مهندسان ناظر و بدون رعایت نکات فنی و مهندسی و با استفاده از مصالح غیراستاندارد ساخته می شود، تصریح کرد: علیرغم وجود قوانین و مقررات محکم ساخت و ساز متاسفانه ساختمان های بسیار ضعیف و بدون رعایت آئین نامه های اجرایی و نکات فنی و مهندسی در این منطقه در حال احداث است که اکثر این ساخت و سازها غیرقانونی و بدون اخذ مجوزهای لازم است.
این عضو شورای شهر گرگان همچنین با بیان این مطلب که شاید احساس شود منطقه گردشگری ناهارخوران خارج از محدوده قانونی شورای شهر و شهرداری گرگان باشد، اظهار داشت: تهدیدات جدی که از این محل برای شهر گرگان وجود دارد موجب شده است اين مهم در دستور كار اعضاي شوراي شهر گرگلن قرار گيرد.
رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و زیست شهری شورای شهر گرگان با اشاره به تهيه و آماده شدن طرح های لازم در زمینه تثبیت لایه های خاک تپه های گرگان توسط شهرداری و همچنين برآورد میزان اعتبار مورد نیاز نیز براي اجراي اين طرح ها، خاطرنشان كرد: انجام اقدامات لازم براي عملي شدن اين پروژه یک کار فراشهرستانی است و همه مدیران حوزه فنی و عمران استان باید با تدبیر و پیش بینی در رفع این مشکل ما را یاری کنند.
عبدالرضا چراغعلی توقف هر گونه ساخت و ساز در تپه ها، تسریع در اجرای عملیات شبکه فاضلاب شهری در تپه های گرگان که از مصوبات استانداری بوده به منظور جلوگیری از جذب بیشتر آب در لایه های خاک این تپه ها و تشکیل ستادی با عنوان ستاد مدیریت و برنامه ریزی توسط مدیران استان برای انجام اقدام فوری در خصوص تپه های محدوده شهر گرگان را از جمله راهكارهاي اصلي شوراي شهر براي برون رفت از بحران موجود در اين شهرسستان برشمرد و گفت: در حال حاضر در بخش هایی از پایین هزار پیچ، کوی عرفان، کوی محتشم، سوپر سحر و تپه های اطراف شهرک رازی نشانه هایی از رانش دیده می شود و اگر جلوی ساخت و ساز در «هزارپیچ» نیز گرفته نمی شد این منطقه هم مانند بقیه تپه ها ساخته شده و با مشکلات بسیار جدی روبرو می شد.
احكامي معلق و از دست رفتن طبيعت
در حالي كه شوراي شهر و شهرداري گرگان هنوز بر سر علت عدم انجام احكام قلع و قمع بناهاي غير مجاز و ساخت و سازهاي غير اصولي به توافق نرسيده اند، دادگستري استان گلستان نيز از عدم اجراي اين احكام گلايه مند است و فرمانداران را مسئول اصلي اجراي احكام صادره و صيانت از منابع ملي و عرصه هاي طبيعي استان مي داند. دادستان مرکز گلستان چندي پيش با انتقاد از عقیم ماندن احکام قلع و قمع صادر شده برای ساخت و سازهای غیرمجاز در منطقه زیارت گرگان، فرمانداران شهرستان هاي مركز استان را افراد متولی اجرای احکام کمیسیون ماده ۹۹ معرفي كرد و خواستار اهتمام بيشتر يان مسئولان براي اجراي احكام صادره از سوي مراجع قضايي استان به خصوص در بحث ساخت و سازهاي غير مجاز شد.
عباس پوریانی در جلسه شورای حفاظت از اراضی ملی و منابع طبیعی استان از برخورد قاطعانه با ساخت و سازهای غیرمجاز در حریم جاده ها و تاسیسات آبی خبر داد و گفت: برای برخورد با این ساخت و سازها نیاز به سیر مراحل قانونی نیست و تنها با یک درخواست از سوی دستگاه های متولی، حکم قلع و قمع این بناها صادر می شود.
پورياني با بيان اينكه صدور سند برای اراضی ملی و منابع طبیعی، علاوه بر کوتاه کردن دست سودجویان، کار دفاع حقوقی از این اراضی را نیز تسهیل می کند، تصريح كرد: با اهتمام و پیگیری های شورای حفاظت از اراضی ملی و منابع طبیعی استان برای ۴۲۰ هکتار از پلاک هاي ثبتي «قادر آباد» ناهاخوران و همچنین برای ۲۰۰ هکتار از زمین های فخرآباد گرگان سند صادر شد.
رئیس کل دادگستری گلستان نیز در اين جلسه گفت: امور اراضی استان گلستان مکلف است ظرف ۴۵ روز، احکام قلع و قمع صادر شده برای ساخت و سازهای غیرمجاز در اراضی کشاورزی و ملی «شصت کلای» گرگان را اجرا کند و صاحبان این بناها ۲۰ روز فرصت دارند اقدام به تخریب و جمع آوری مصالح ساختمانی خود کنند.
فاضلیان از تسریع در رسیدگی به پرونده های مربوط به اراضی ملی و منابع طبیعی خبر داد و گفت: قضات جز در موارد تخصصی که نیاز به بررسی های بیشتر دارد تلاش می کنند ظرف مدت ۱۵ روز برای پرونده های مربوط به منابع طبیعی حکم صادر کنند.
فاضلیان با بیان این که در اجرای احکام قلع و قمع هیچ تبعیضی قائل نخواهیم شد از مدیران ارشد استانی خواست که امکانات و ماشین آلات مورد نیاز را برای قلع و قمع بناهای غیرمجاز در اختیار امور اراضی قرار دهند.
و اما .....
واما سوال اصلي اينجاست كه چرا با اين همه پيگيري هاي مسئولان شوراي شهرگرگان، فرمانداري اين شهرستان، اعضاي شورای حفاظت از اراضی ملی و منابع طبیعی استان و همچنين دادگستري گلستان، هنوز بناهايي كه مدت هاست از ساخت و ساز غير اصولي و غير قانوني آن ها مي گذرد با بهانه هايي همچون «تهديد بناهايي پايين دست در صورت تخريب» و يا نبود متولي اجراي احكام همچنان به حيات غير قانوني خود ادامه مي دهند و حق مردم و گردشگراني كه از نقاط دور و نزديك براي ديدن طبيعت بكر به استان مي آيند اما با انبوهي از آهن و آجر به جاي جنگل و طبيعت روبرو مي شوند را، چه كسي مطالبه خواهد كرد.
