سناتور امريكايي كه در دسامبر سال گذشته ميلادي طرح تحريم بانك مركزي ايران را به مجلس سناي امريكا پيشنهاد كرد، اين بار در حركتي ديگر لايحهاي ضدايراني را در قالب كميتهاي در مجلس سناي امريكا به رأي گذاشته است تا با تصويب اين لايحه، مدعيان دريافت غرامت از ايران بتوانند به آساني، گنجينههاي باستاني متعلق به ايران در موزهها و دانشگاههاي امريكا را مصادره كرده و به مزايده بگذارند.
اين لايحه امنيت هزاران قطعه از الواح باستاني ايران در امريكا را به شدت در معرض خطر قرار خواهد داد. الواح هخامنشي ۷۵سال پيش براي انجام پژوهش به مؤسسه شرق شناسي دانشگاه شيكاگوي امريكا امانت داده شد اما به جز تعداد محدودي باقي آنها هرگز به كشور بازنگشت.
به گزارش «جوان آنلاين» بازماندگان حادثه بمبگذاري سالهاي ۱۹۹۷ و ۱۹۸۳ ميلادي در بيتالمقدس و بيروت كه بر اساس القائات غرب ايران را مسبب اين حوادث ميدانستند از مدتها پيش چشم طمع خود را به اموال و داراييهاي ايران در امريكا دوختند تا با رأي يك طرفه دادگاه فدرال امريكا همه چيز باب ميل آنها پيش برود. در اين بين حتي الواح اماني ايران در دانشگاه شيكاگو كه ۷۵ سال پيش و بنا به اعتماد ايران براي انجام پژوهش نزد امريكاييها سپرده شده بود از نگاه اين مدعيان در امان نماند.
راي دادگاه امريكا همچون خودداري امريكا از بازگرداندن اشياي اماني ايران از همان ابتدا غير قانوني بود، حتي اين رأي مغرضانه معاهده جهاني سازمان يونسكو مبني بر ممنوعيت انتقال مالكيت اموال و اشياي فرهنگي و تاريخي را زيرپا ميگذاشت. در شرايطي كه دادگاه استيناف امريكا در اوايل فروردين امسال مزايده آثار را متوقف و به تعويق انداخت، به تازگي يكي از كميتههاي مجلس سناي امريكا طرح و لايحه تسهيل روند مزايده آثار ايراني را در مجلس سناي امريكا به رأي گذاشته است.
بر اساس اين گزارش هم اكنون وكلاي مدعيان در تلاش براي مصادره الواح ۲۵۰۰ ساله پرسپوليس هستند كه از نظر ارائه اطلاعات دسته اول در خصوص زندگي ايرانيان در دورههاي باستان و جزئيات سيستمهاي اداري پيشرفته آن دوران در نوع خود نمونه هايي بسيار منحصر به فرد در جهان به شمار ميآيند.
خطر در شرايطي از چهار سال پيش الواح باستاني تخت جمشيد را تهديد ميكند كه از زمان صدور رأي دادگاه استيناف امريكا، موزه ملي ايران مسئول پيگيري روند بازگرداندن اين اشياي تاريخي شد اما با تغييرات مديريتي كه در ساختار موزه ملي كشور صورت گرفت و نيز سكوت رسانهاي در خصوص اين ماجرا كه به واسطه سياستهاي سازمان ميراث فرهنگي كشور فضاي مطبوعات را تحتالشعاع خود قرار داد اين حدس و گمان را مطرح ميكرد كه سازمان در پروسه پرونده حقوقي بازگرداندن الواح باستاني كشور به موفقيت در خور توجهي دست نيافته است.
سكوت و خفقان خبري سازمان ميراث فرهنگي كشور در خصوص ميراث گرانبهاي ايران حكايت از صبر بيش از اندازه و حركت كند نمايندگان حقوقي ايران در دادگاه امريكايي دارد؛ صبري كه حالا با اعلام خبر جديد مجلس سناي امريكا به خشم بدل شده و سازمان ميراث فرهنگي را به انتشار بيانيهاي در اعتراض به اقدام ضد فرهنگي دولت امريكا واداشته است، اما درباره اينكه اين بيانيه تا چه حد ميتواند كارساز باشد، نميتوان نظري داد. گفته ميشود كه در صورت تصويب اين لايحه، الواح باستاني و اشياي تاريخي ايران از سرتاسر دانشگاهها و موزههاي امريكا مصادره شده و بر اساس بالاترين قيمت پيشنهادي به دلالان و سرمايهداران حاضر در مزايده فروخته خواهد شد. الواح باستاني ايران در شرايطي در يك قدمي خطري بزرگ قرار دارند كه حتي پژوهشگران دانشگاه شيكاگو نيز به مزايده و فروش اين الواح راضي نيستند.
متيو استاپلر، استاد دانشگاه شيكاگو كه سرپرستي گروه تحقيق روي الواح تخت جمشيد را بر عهده دارد، در خصوص اين گره بزرگ پيشتر گفته بود: «در سال ۱۹۳۶ ايران صادقانه با اعتماد خود به امريكا اين اشيا را براي تحقيق به محققان امريكايي سپرد و رسم عدالت است كه حالا ما نيز به اين اعتماد به درستي پاسخ گوييم.»
بر اساس اين گزارش، طرحي كه از سوي سناتور منندز به مجلس سناي امريكا پيشنهاد شده است، به زودي به عنوان بخشي از لايحه اخير مجلس سناي امريكا در راستاي تحريم ايران مورد بررسي قرار خواهد گرفت.
سناتور منندز سياستمداري است كه پيشتر طرح تحريم بانك مركزي ايران را به مجلس سناي امريكا پيشنهاد كرده بود. گفته ميشود كه يكي از راههاي نجات اشياي ايران از چنگ مدعيان حوادث بمبگذاري، تصويب اصلاحيه پيشنهادي يك لايحه قانوني در مجلس سناي امريكاست تا بر اساس آن تصاحب آثار تاريخي يك كشور در قبال بدهي آن دولت منوط به اينكه آثار در موزهها يا كتابخانهها نگهداري شوند، غير قانوني تلقي شده و مصلحت كشورها همواره مقدم بر هر نهاد يا شخصيت حقيقي و حقوقي باشد. پيشتر اين اصلاحيه از سوي يكي از نمايندگان مجلس سناي امريكا پيشنهاد شده بود اما هرگز به مرحله تصويب نرسيد.
نظر به اينكه تصويب لايحههاي مدافع حقوق ايران از سوي سياستمداران امريكايي مانع پيگيري مدعيان و شهروندان امريكايي خواهد شد، برخي كارشناسان نسبت به آينده الواح تخت جمشيد بيمناك هستند اما در عين حال به عقيده دسته ديگري از كارشناسان، دولت امريكا رأي خلاف ايران را صادر نميكند، چراكه در اين صورت ارتكاب چنين بيعدالتي و تخطيگري به گوش جهانيان خواهد رسيد و اشياي تاريخي در سرتاسر جهان مورد هجمه مدعيان و قربانيان حوادث مختلف در طول تاريخ قرار خواهد گرفت.