امنیت مردممحور و مشارکت مردمی در برقراری امنیت را میتوان یکی از اصول مترقی مکتب جمهوری اسلامی دانست؛ مکتبی که مردم را در سرنوشت خود سهیم دانسته و به حضور حداکثری مردم در صحنه برای برقراری امنیت عمومی، مشروعیت دادهاست. «امنیت مردمپایه» از جمله جدیدترین مبانی انقلاب برای نشان دادن عمق ماهیت مردمی این انقلاب است و تشکیل بسیج مستضعفین را میتوان نمونه بارز این تفکر انقلابی دانست.
همانطور که رهبر معظم انقلاب فرمودند: «بسیج یعنی متن مردم، آن مردمی که میتوان امید دفاع از انقلاب را از آنها داشت.» در کلام مقام معظم رهبری نیز کاملاً مشخص است که بسیج نیرویی داوطلبانه، پای کار، پایبند به مبانی ایرانی، اسلامی و انقلابی و البته فراگیر است که در تعاملات اجتماعی ایفای نقش کرده و در واقع بسیج نقطه عطف «مردمی کردن امنیت» و دور شدن از سرکوب و زور است، چراکه عدهای از مردم به کمک مردم شتافته و در برقراری امنیت عمومی به سایر نیروهای امنیتی یاری میرسانند.
گرچه در برخی مواقع عدهای به نام بسیج و بسیجی دست به تندرویهای غیر اغماضی میزنند، اما واقعیت این است که بسیج از زمان تشکیل و در جریانات مختلف اجتماعی از هشت سال جنگ تحمیلی گرفته تا منازعات داخلی و اغتشاشات دشمنساز، در میدان بوده و تا پای جان برای ارزشهای ایرانی و اسلامی، تلاش و در دفاع از جان و مال و ناموس کشور مقاومت کرده و راه شهادت را پیش گرفتهاست. امنیت مردممحور، در ابعاد مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و دفاعی میتواند مورد تحلیل قرار گیرد؛ بسیج با داشتن کارکردهای درست و در برخی موارد دوری از برخی تندرویها و خطکشیهایی که میان خود و دیگر گروهها و مردم عادی میکشند، میتوانند در برآورده کردن نیازهای جامعه، نقشآفرینی کرده و پویایی خود را که از قوت و شور جوانی سرچشمه میگیرد در حفظ و حراست از ایران اسلامی به منصه ظهور بگذارد، مانند دوران نورانی هشت سال دفاع مقدس که این مهم به واقعیت پیوست و «امنیت مردمی» تحقق یافت.
بصیرت و آگاهی، مجهز شدن به علوم روز، عمل بر مدار قانون و خطمشیهای تعریفشده و عدم برخوردهای سلیقهای و ایجاد علاقه در میان آحاد مردم برای مشارکت حداکثری در تأمین امنیت عمومی و ایجاد چتر امنیتی در جامعه و مردمی کردن امنیت از جمله مهمترین شاخصهای «امنیت مردم محور» و بسیج عمومی در مقابل دشمنان داخلی و خارجی است، دشمنانی که هر از چندگاهی با ایجاد آشوب و بلوا و سوءاستفاده از اعتراضات بحق مردم، مسیر مطالبات مردمی را منحرف کرده و به دنبال اغراض شوم خود هستند.
مردم مشارکتکننده در برقراری امنیت یا همان بسیج باید تحلیلی درست از وضعیت حال حاضر جامعه و عمل بر اساس آن داشته باشد، چراکه بسیج و بسیجی ادامهدهنده راه پیامبر گرامی اسلام و حضرت علی (ع) است؛ از یک سو باید هم قدم با ولایت باشد و از مسیر آن منحرف نشود و از سویی دیگر باید مردم، نیازهای آنان، اعتراضات و مطالباتشان را محترم شمارد، نه پاسخ هر انتقاد و اعتراضی سرکوب و منکوب است و نه پاسخ هر اغتشاشی مماشات، تمییز دادن این دو طیف حق و باطل، برعهده آنانی است که قرار است «امنیت را مردم محور کنند.»
خلاصه آنکه، «امنیت مردمپایه» از آن جهت حساس و مهم است که هیچ برتری برای عدهای از مردم در مواجهه با دیگر مردمان نمیآورد، بلکه قرار است امنیت عمومی را افزایش دهد پس سلیقهانگاریها و تندرویها کنترل میشوند، از سوی دیگر نیز بسیج نشاندهنده یک فرهنگ و تفکر انقلابی و مترقی است که مردم را نه بسان رعیتی بله قربانگو، بلکه ملتی متحد، قوی و دغدغهمند میداند که تحرکات و تغییرات نه تنها جامعه خود بلکه جامعه بینالملل را رصد کرده و اندیشمندانه حرفی برای گفتن و عملی برای به سرانجام رساندن دارد.
* فرمانده انتظامی پایتخت