حتما شنیده‌اید که در رابطه با اخلاق خوب از حسن خلق حرف می‌زنند. نقطه مقابل حسن خلق سوء خلق است؛ سوء خلق ابعاد گسترده‌ای دارد که یکی از آن‌ها بدزبانی است. حالا همین زبان چند سانتیمتری تقریباً ۳۰ مصداق دارد که می‌تواند با آن‌ها دیگران را آزار بدهدکه یکی از آن‌ها فحاشی است.
شاید در طول روز همه ما حداقل ناخواسته یک‌بار شنونده فحش باشیم؛ فحاشی‌هایی که ممکن است به دلیل تکرار عادی هم شده باشد و از کنار آن ساده عبور کنیم. شاید برای همه ما پیش آمده باشد که به یک نفر بگوییم «چرا فحش میدی؟» و او در جواب بگوید فلان لغت که فحش نیست! با این وصف باید پرسید پس چه کلماتی فحش به حساب می‌آید؟!
از یک منظر هر حرفی که عقلای آن را مذمت کنند و بگویند نباید آن را گفت فحش به حساب می‌آید. برخی معتقدند به کاربردن سخن زشت و دور از شأن انسان فحش محسوب می‌شود. بدین معنی که فقط الفاظ خاص فحش نیست، بلکه هر سخن زشتی را می‌توان در دایره ناسزا تعریف کرد.
اما چرا فحاشی؟! خب اگر حرفی داریم با منطق بزنیم. ناسزاگویی باعث می‌شود حتی حرف منطقی هم دیده نشود و نتیجه این خواهد شد که بقیه فرد فحاش را لایق احترام نمی‌بینند، به همین سادگی.
افراد به سه انگیزه فحش می‌دهند. عده‌ای هستند که وقتی فحش می‌دهند، قصد جدی دارند. این اتفاق در شرایط غیرعادی اتفاق می‌افتد، مانند درگیری و دعوا که یکی می‌گوید و دو تا می‌شنود. عده‌ای دیگر قصد جدی یا دعوا ندارند و با خنده و شوخی، آبا و اجداد طرف مقابل را یاد می‌کنند. یک عده هم هستند که به فحش دادن عادت کرده‌اند و بدون آن واژه‌ها، گویی روز آن‌ها شروع نمی‌شود.
اما چرا فحاشی را یک مذمت اخلاقی می‌دانیم؟! جدا از اینکه ناسزاگویی فرد را بی‌احترام می‌کند و منطق او را به حاشیه می‌برد، دین اسلام به شدت فحاشی را منع کرده است. اهمیت این موضوع در احادیث و روایات تا جایی است که فحاشی به مخلوقات خدا باعث می‌شود برکت از زندگی برود. حتی ناسزا و فحش به کفار هم منع شده است. یکی از عواملی که باعث می‌شود دعا مستجاب نشود، همین فحاشی و بدزبانی است.
نقل از امام صادق (ع) است که در بنی‌اسرائیل مردی بود که سه سال دعا می‌کرد و مستجاب نمی‌شد. گفت: خدایا! من از تو دور هستم که صدایم را نمی‌شنوی؟ یا اینکه تو به من نزدیک نیستی ولی جوابم را نمی‌دهی؟ مردی در عالم رؤیا به او گفت: تو خدا را با بد زبانی و قلبی ناپاک و آلوده و نیت غیر صادق خواندی. دست از بد زبانی بردار و قلبت را با تقوای الهی پاک و نیتت را نیکو کن تا دعایت مستجاب شود.
مرد دست از بدزبانی برداشت و دعایش مستجاب شد.
حجت‌الاسلام والمسلمین علوی تهرانی از اساتید اخلاق در نکوهش فحاشی می‌گوید: «به مردگانتان فحش ندهید» و در توضیح آن به حدیثی از حضرت رسول (ص) اشاره می‌کند مبنی بر اینکه «به درگذشتگانتان فحش ندهید. نگویید خدا از سر تقصیرات او نگذرد. با این کار زندگان را می‌آزارید.»
استاد علوی تهران معتقد است: «به مخلوقات خداوند هم نباید فحش داد» و مجدداً به حدیث پیامبر (ص) اشاره می‌کند مبنی بر اینکه «هیچ یک از مخلوقات خدا را دشنام نده.»
استاد علوی در اظهارات خود به نقل از پیامبر ادامه می‌دهد: «روزگار را فحش ندهید. خالق روزگار، خداست.»
پیامبر (ص) فرموده‌اند: به باد‌ها فحش ندهید که این‌ها مأموران الهی هستند. به حالات مختلف هم فحش ندهید. به کوه‌ها و ساعت‌ها و روز و شب فحش ندهید. اگر چنین کردید گنهکار هستید و این فحاشی به خود شما برمی‌گردد.
همچنین پروردگار عالم در سوره انعام آیه ۱۰۸ می‌فرماید: «(به معبود) کسانی که غیر خدا را می‌خوانند دشنام ندهید، مبادا آن‌ها (نیز) از روی ظلم وجهل، خدا را دشنام دهند!»
دوست عزیز تمرین کن تا دایره لغاتت را از فحش خالی کنی، چراکه همه چیز مخلوق خداست!
