امید‌های فوتبال ایران سه روز دیگر باید آمادگی خود را در رقابت‌های قهرمانی آسیا محک بزنند. رقابت‌های قهرمانی زیر ۲۳ سال آسیا ۱۱ خردادماه در ازبکستان آغاز می‌شود و قدرت‌های قاره برای کسب جام به مصاف هم می‌روند.
پنجمین دوره بازی‌ها قرار بود در ابتدای سال ۲۰۲۲ در چین برگزار شود، اما مشکلات ناشی از کرونا و عدم آمادگی این کشور میزبانی را نصیب ازبک‌ها کرد تا بازی‌ها در ماه ژوئن انجام شود. ۱۶ تیم در این دوره حضور دارند و کره‌جنوبی برای دفاع از عنوان قهرمانی دوره گذشته به میدان می‌رود. ژاپن، استرالیا، قطر و ایران دیگر مدعیان این بازی‌ها هستند. ۱۶ تیم در چهار گروه چهار تیمی مسابقه می‌دهند تا دو تیم اول هر گروه جواز صعود به دور حذفی را بگیرند. در ادامه نگاهی می‌اندازیم به عملکرد تیم زیر ۲۳ سال فوتبال کشورمان در چهار دوره اخیر این رقابت‌ها.
کنفدراسیون فوتبال آسیا تصمیم گرفت اولین دوره رقابت‌های قهرمانی زیر ۲۳ ساله قاره را در سال ۲۰۱۳ برگزار کند و این مسئله با استقبال کشور‌ها مواجه شد. البته تیم‌های حاضر ابتدا باید در مرحله مقدماتی شرکت کنند و بعد از موفقیت در این مرحله به دور نهایی قهرمانی آسیا راه پیدا می‌کنند. در اولین دوره بازی‌ها، امید‌های ایران مثل همیشه شرایط خاصی داشتند و با مشکلات همیشگی خود دست‌و‌پنجه نرم می‌کردند. میزبانی به عمان رسیده بود، با استرالیا، ژاپن و کویت بازی کردیم تا لقب «گروه مرگ» شایسته گروه C باشد. کسب یک برد، یک تساوی و یک شکست در نهایت چهار امتیاز را به حساب ایران واگذار کرد تا امید‌ها با هدایت هومن افاضلی یک ناکامی جدید را تجربه کنند. تساوی ۳ بر ۳ مقابل ژاپن به این تیم امید داد، اما باخت یک بر صفر به استرالیا کار را سخت کرد. پیروزی ۳ بر یک برابر کویت نیز سودی به حالمان نداشت و بعد از قرارگرفتن در رتبه سوم گروه از راهیابی به دور بعد بازماندیم. علیرضا بیرانوند، مهدی طارمی و کاوه رضایی بازیکنان شاخص امید‌ها در آن دوره بودند.
دومین دوره در سال ۲۰۱۶ به میزبانی قطر برگزار شد. هدایت این تیم را در آن دوره محمد خاکپور برعهده داشت و در ترکیب نهایی تیم امید، نفراتی از جمله محمد دانشگر، ارسلان مطهری، مهدی ترابی و امیر عابدزاده حضور داشتند. بعد از انجام قرعه‌کشی ایران در گروه اول مسابقات با تیم‌های قطر، چین و سوریه همگروه شد و بهترین عملکرد امید‌ها در قهرمانی آسیا در همین دوره رقم خورد؛ شاگردان خاکپور با کسب شش امتیاز به عنوان تیم دوم بعد از قطر به یک چهارم نهایی صعود کردند. این تیم ابتدا سوریه را با دو گل شکست داد و به میزبان ۲ بر یک باخت و چین را نیز ۳ بر ۲ مغلوب کرد. با این نتیجه صعودمان قطعی بود تا اینکه در یک چهارم نهایی در ورزشگاه عبداله بن‌الخلیفه تیم امید با سه گل نتیجه را به تیم ملی ژاپن واگذار کرد و از گردونه رقابت‌ها کنار رفت.
با اینکه انتظار داشتیم امید‌ها سومین حضورشان در قهرمانی آسیا را در بازی‌های چین تجربه کنند، اما تیم امیرحسین پیروانی از رسیدن به این هدف بازماند. امید‌ها برای آنکه به جمع تیم‌های صعود‌کننده بپیوندند دو بازی با قرقیزستان و عمان داشتند، اولین بازی را با برد پشت‌سر گذاشتند، ولی در مصاف با عمان با دریافت دوگل شکست خوردند. آن‌ها منتظر نتایج تیم‌های دیگر بودند تا شاید معجزه‌ای رخ دهد، اما پیروزی قطر برابر سوریه امید‌ها را ناامید کرد. در آن دوره چین، عمان، قطر، ازبکستان، فلسطین، استرالیا، کره‌شمالی، کره‌جنوبی، مالزی، سوریه، تایلند، ویتنام، اردن، ژاپن، عربستان و عراق به قهرمانی آسیا رسیدند و ازبکستان جام را بالای سر برد.
بعد از یک دوره غیبت انتظار می‌رفت تیم امید متحول شده باشد و با سرمایه‌گذاری هرچه بیشتر مسئولان بالاخره امید‌ها در آسیا خودی نشان دهند. حسرت صعود به المپیک همچنان به قوت خود باقی بود، در نتیجه قهرمانی آسیا فعلاً تنها گزینه این تیم محسوب شد. در دوره گذشته حمید استیلی هدایت این تیم را برعهده داشت و با در اختیارداشتن بازیکنانی، چون الهیار صیادمنش، رضا شکاری و مهدی قائدی به سلامت از مرحله مقدماتی عبور کردند. در دور مقدماتی عراق، ترکمنستان و یمن حریفان‌مان بودند و برخلاف انتظارات در این مسابقات نیز نتوانستیم با صدرنشینی صعود کنیم. دو پیروزی برابر ترکمنستان و یمن و یک تساوی مقابل عراق باعث شد به خاطر تفاضل گل کمتر بعد از عراق دوم گروه شویم. در هر صورت صعود به قهرمانی آسیا در سال ۲۰۲۰ اهمیت زیادی داشت، چراکه سه تیم اول قاره‌کهن سهمیه صعود به بازی‌های المپیک توکیو را کسب می‌کردند. همگروهی با کره‌جنوبی، ازبکستان و چین کار را برای تیم استیلی سخت کرد. مسابقات برای ما با تساوی ناامیدکننده برابر ازبک‌ها شروع شد. پس از آن باید مقابل کره قدرتمند به میدان می‌رفتیم. شکست دو بر یک کارمان را سخت کرد و پیروزی خفیف یک برصفر برابر چین نیز کمکی به تیم امید ایران نکرد. کره‌ها با ۹ امتیاز به عنوان صدرنشین صعود کردند و ازبک‌های چهار امتیازی نیز با قرارگرفتن در رتبه دوم به دور حذفی رسیدند. تیم کشورمان نیز اگرچه چهار امتیازی بود، ولی در نهایت با تفاضل گل صفر از صعود به یک چهارم نهایی بازماند.
در بازی‌های ۲۰۲۲ امید‌ها با هدایت مهدی مهدوی‌کیا انگیزه زیادی برای خودنمایی دارند. امسال نیز تدارکات برای این تیم همچون گذشته مطلوب نبوده و برخی تیم‌ها از دادن بازیکنان کلیدی به امید‌ها خودداری کردند. باید دید تیم زیر ۲۳ سال فوتبال ایران این بار در رقابت با حریفان آسیایی چه نتایجی را کسب خواهد کرد.
