سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی کشور چند روز پیش، در گفتوگوی زنده تلویزیونی درباره اقدام ترکیه برای ثبت خوشنویسی به عنوان میراث خود در یونسکو اعلام کرد: «این ماجرا فقط در حد یک خبر ساده در رسانههای ترکیه مطرح شده است و سندیت دیگری ندارد. ترکیه برای سال ۲۰۲۰، سه پرونده ثبت جهانی در فهرست میراث ناملموس یونسکو دارد که یکی از آنها در خصوص هنر نگارگری (مینیاتور) با ایران مشترک است. ایران برای سال ۲۰۲۱، پنج پرونده ثبت جهانی به سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) ارسال کرده که هنر خوشنویسی هم از جمله آنهاست.»
غلامرضا سپهری رئیس انجمن خوشنویسان تهران در این باره به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: «این یک مسئله طبیعی است که اگر ما حرکت نداشته باشیم، دیگران حرکت کنند. کشور ترکیه از نظر تعداد خوشنویس فوقالعاده پایینتر از ایران است، اما حمایتهای مالی و فعالیتهایی که دولت ترکیه برای رونق هنر انجام میدهد با فعالیتها و حمایتهای مسئولان ما مقایسه کردنی نیست. این کشور در مسابقه بینالمللی خوشنویسی ارسیکا که برگزار میکند، با انتشار یک اطلاعیه و پرداخت هزینههای سنگین بهترین آثار خوشنویسان ایرانی را بدون امضا دریافت میکند. حتماً اهدافی در پس این اقدام وجود دارد. وقتی برای ثبت خوشنویسی اسلامی پیشقدم شدهاند، مطمئن باشید چند وقت بعد برای ثبت خطوط دیگر و حتی خط نستعلیق هم اقدام خواهند کرد!»
وی در پاسخ به این سؤال که به نظر شما مسئولان ما در این زمینه کوتاهی کردهاند، عنوان کرد: «هنرمند دنبال حمایت مالی است، به همین دلیل هنرمند خوشنویس هم منتظر حضور در ارسیکاست؛ چیزی که در ایران نیست و اگر هم باشد کم و بیش بخشهای خصوصی انجام میدهند. علاوه بر آن گمان میکنم، اوایل دهه ۸۰ بود که جشنواره خوشنویسی جهان اسلام برگزار شد و بعد از آن دیگر این رویداد تکرار نشد، در صورتی که کشور ترکیه جشنواره ارسیکا را روتین برگزار میکند. ترکیه بهترین آثار هنرمندان را جمعآوری کرده و احتمال دارد بعدها آثار هنرمندان ایرانی را هم جزو آثار خوشنویسان خود معرفی کند. انجمن خوشنویسان ایران این مسائل را رصد میکند و برایشان دغدغه دارد، اما تا پشتوانه مسئولان نباشد، کاری از پیش نخواهد رفت. مدیران هنری باید به نهاد خصوصی مانند انجمن خوشنویسان کمک کنند. اگر امکانات بخش دولتی به انجمن واگذار شود، انقلاب بزرگی در این هنر رخ خواهد داد.»
سپهری در ادامه در پاسخ به این سؤال که آیا جایگاه هنر خوشنویسی در جامعه خودمان متناسب با شأن این رشته است اینگونه نظر داد: «جایگاه خوشنویسی ایرانی همان طور که میدانید، بسیار والاست، به طور مثال موزهای در دنیا پیدا نمیشود که یک اثر خوشنویسی ایرانی در آن موجود نباشد.
با توجه به اینکه در حال حاضر فرهنگ ما اسلامی است، بنابراین برای اشاعه این فرهنگ باید از خوشنویسان بیشتر حمایت شود. اشعار بزرگان همچنان سرمشق خوشنویسان است و به نوعی حجم بزرگی از مسئولیت فرهنگی جامعه را خوشنویسی به دوش میکشد، اما متأسفانه حتی بعضاً بنرها و طرحهایی در فضاهای شهری دیده میشوند که چیدمان حروف آنها با کامپیوتر انجام شده و کیفیت پایینی هم دارند. دیدن این طرحها چشم من خوشنویس را به درد میآورد، چه برسد مخاطب عادی که شناخت کافی هم از هنر ندارد. از طرفی تهران پایتخت جهان اسلام است، اما آیا فضا و امکانات شعبه انجمن خوشنویسان در تهران بزرگ در حد این اسم است؟»
مدیر انجمن خوشنویسان تهران در پاسخ به این سؤال که آیا امکان دارد در آینده کشورهای عربی هم مدعی ثبت یکی از خطوط شوند نیز میگوید: «اگر حرکتی از سمت ما نباشد، بله. هیچ نهاد فرهنگی از اول انقلاب تاکنون به اندازه انجمن خوشنویسان ایران برای گرامیداشت هنر خوشنویسی فعالیت مثبت نداشته است. ما اشعار بزرگان را مینویسیم تا هنرجویان با پیامها و سخنان آنان آشنایی پیدا کنند. انجمن ما تا الان تمامی مسئولیتهای خود را به نحو احسن انجام داده است. بعضاً یک سازمان با چند طبقه بازدهی چندانی ندارد، اما ما با همین ساختمان استیجاری این تعداد هنرمند را تحویل جامعه میدهیم.»