شهر لاهه هلند مقر يكي از مهمترین مراكز حقوقي دنيا است. ديوان بینالمللی لاهه محل رجوع بسياري از اختلافات كشورها در خصوص موضوعات گوناگون است كه صدالبته كشورمان نيز چندين پرونده مفتوح در آن دارد.
شايد قدیمیترین پرونده ايران در اين ديوان حضور مصدق نخستوزیر وقت در زمان ملي شدن صنعت نفت ايران است كه در نهايت ديوان بینالمللی لاهه رأی خود را به نفع ايران صادر كرد. با اين حال آنچه طي اين يكي دو روز شهر لاهه را در صدر اخبار قرار داده نه ديوان بینالمللی مستقر در آن بلكه خبر اصلي دستبرد به دفتر حقوقي ايران در اين مجموعه است.
ابتدا خبرگزاري ايسكا نيوز بود كه خبر دستبرد به دفتر ايران را منتشر كرد. اين خبرگزاري در خبري مدعي شده بود كه در اين دستبرد برخي از اسناد حقوقي محرمانه ايران به سرقت رفته است. اين خبرگزاري در ادامه مدعي شد اين اسناد مرتبط با اسناد اقامه دعوا عليه امريكا به دليل مصادره نزديك به 2 ميليارد دلار از اوراق قرضه دلاري بانك مركزي بر اساس حكم يكي از دادگاههاي امريكايي بوده است.
اما در ادامه ايسنا به نقل از يك مقام آگاه در رياست جمهوري با تكذيب اين خبر، اعلام كرد: در سرقت صورت گرفته كه چهارشنبه ساعت ۵ صبح رخ داد، بلافاصله پليس در جريان آن قرار گرفت و از محل بازديد كرد. بههیچوجه اسناد و مدركي سرقت نشده است و سارقان تنها مقداري پول را به سرقت بردهاند. وي همچنين اعلام كرد: سفارت از ابتدا در جريان اين سرقت قرار گرفت و در حال پيگيري آن است. بر طبق اطلاعات آمده در خبر ايسنا، در بامداد چهارشنبه 28 ارديبهشت 1397 بخشي از ساختمان اجاري محل استقرار شعبه لاهه، مورد سرقت قرار گرفته و مقداري وجوه نقد (كمي بيش از صد هزار يورو) كه براي امور جاري شعبه مورد استفاده بوده، به سرقت رفته است اما سارق يا سارقين كار را ناتمام رها كرده و با بهجا گذاشتن مقداري از وسايل خود و مقداري از وجوه سرقتي، محل را ترك كردهاند.
البته هنوز روشن نيست كه آيا اين ساختمان جزو اماكن دیپلماتیک وزارت امور خارجه در لاهه بوده يا اصلاً اسناد محرمانهاي در اين ساختمان وجود داشته است يا نه؟
ماجرای لپ تاپ
آنچه که نباید از نظر دور داشت اینکه در هنگام مبارزه با دشمن بايد به تمامي اتفاقات بدبين بود. اين نكته اصلي اساسي در تمام مواجهههاي جدي در عرصه بینالملل محسوب ميشود، بهخصوص آنكه در دنياي امروز آنچه بيش از هر چه خودنمايي ميكند، نبردهاي جاسوسي است. البته ادعاي دسترسي به اسناد و مدارك محرمانه ايران ماجراي تازهاي نيست و در سالهاي گذشته رژيم صهيونيستي و امريكا بارها اتهامات گوناگوني با همين دستاويز عليه ايران مطرح كردهاند.
اين رويكرد در طول 15 سال گذشته و آغاز فشارهاي ظالمانه بر ضد برنامه صلحآمیز هستهاي ايران بارها به کار گرفته شده است. شايد يكي از مهمترین مصاديق چنين ادعاهايي غائلهاي باشد كه سر سرقت لپ تاپ اسناد هستهاي ايران برپا شد. اين ادعا به زماني برمیگردد كه ايران با اجراي طرح اقدام قصد داشت به تمام ابهامات آژانس انرژي اتمي پاسخ دهد ولي ناگهان امريكاييها با مطرح كردن ادعاي كشف اسنادي جديد از برنامه انرژي اتمي ايران پرونده را از مسير صحيح خود خارج كردند. در ابتدا منبع اين اطلاعات كه به عنوان يك نقشه راه از طرح مخفيانه ايران براي دسترسي به تسليحات اتمي منتشر شد، علني نشد اما بهتدریج رسانههاي غربي اطلاعات جديدي را در اين باره منتشر كردند. نیویورکتایمز چند ماه بعد از طرح اين ادعا فاش كرد زمان دقيقي كه اسناد در اختيار امريكا قرار گرفت، به طور قطع پس از تابستان 2004 است. بر طبق ادعاي اين روزنامه اين اسناد از طريق يك لپتاپ ربوده شده از ايران خارج شده و به دست امريكا رسيده بود.
ديويد سنگر از مجله تايمز در توضيح منبع اين اسناد آورده است دانشمند ايراني كه براي جاسوسي استخدام شده بود، در فاصله سالهای 2003 تا 2004 از طريق يك پروژه محرمانه تسليحات هستهاي كه روي آن كار ميكرده به اسناد دسترسي پيدا كرده و آنها را در يك لپتاپ ذخيره كرده است و به خاطر مظنون شدن نيروهاي اطلاعاتي ايران به وي اسناد را از طريق همسرش از ايران خارج كرده و به دولت امريكا تحويل داده است.
البته بعدها روشن شد كه بحث لپتاپ در كل تنها يك جنگ رواني محض بوده و اسناد ادعايي از طريق يك سرويس اطلاعاتي همكار در اختيار امريكا قرار گرفته است. بر اساس گزارش روزنامه والاستریت ژورنال یک تاجر ايراني كه جاسوس دستگاه اطلاعاتي آلمان بوده و با ايران براي ساخت تأسيسات برنامه هستهاي همكاري ميكرد، منبع اطلاعاتي با كمك آلمان اسناد را به دولت امريكا ارائه كرده است. البته آلمانيها بعدها به اين نكته اشاره كردند كه منبع اطلاعات فوق سازمان مجاهدين خلق(منافقین) است كه در دورههاي گوناگون به عنوان يك ابزار رسانهاي براي علني كردن برخي اطلاعات غلط دستگاههاي جاسوسي عليه ايران به كار گرفتهشدهاند.
با اين اطلاعات روشن شد كه بحث دزديدن اطلاعات و لپتاپ تنها يك هياهوي رسانهاي بود كه از سوي نشريات غربي براي باورپذیر كردن اتهامات عليه برنامه هستهاي ايران بوده است.
ضرورت افزايش تدابير حفاظتي
البته برخي ماجراهاي واقعي نيز در اين ميان وجود دارد كه بايد مورد توجه دستگاههاي امنيتي قرار بگيرد. در سال 2007 برخي از اسناد برنامه هستهاي سوريه از دفتر نمايندگي اين كشور در آژانس بينالمللي انرژي اتمي به سرقت رفت كه موجب فاش شدن بخشي از برنامه هستهاي اين كشور شد. رژيم صهيونيستي با استفاده از اطلاعات فوق بود كه در سال 2007 به رآكتور اين كشور در منطقه ديرالزور حمله و اين تأسیسات را به طور كامل منهدم كرد.
حال و در زماني كه بحث تقابل غرب با ایران بر سر برجام و خروج يكجانبه ترامپ از اين پيمان بالا گرفته طبيعي است كه برخي از سرويسهاي اطلاعاتي غرب دسترسي به برخي اطلاعات محرمانه ايران را در دستور قرار دهند.
البته شوهاي دروغيني همچون نمايش نتانياهو در يك ماه گذشته را با توجه به نمونههاي قبلي ميتوان ناديده گرفت اما سرقت صورت گرفته در دفتر ايران در لاهه بايد به صورت جدي مورد بررسي قرار گيرد. در كنار اين بايد تدابير حفاظتي از برخي اماكن حساس به خصوص دفاتر ايران در سازمانهاي بینالمللی مورد بررسي قرار گيرد؛ سازمانهايي كه اغلب جولانگاه حضور جاسوسان و دستگاههاي اطلاعاتي بینالمللی است.