تفاوت‌های جنسیتی در اسلام مبنای تنظیم نقش‌ها، حقوق و تکالیف بین زن و مرد در خانواده است. بر مبنای همین تفاوت‌هاست که نظریه مکملیت که بیان‌کننده نسبت و رابطه بین زن و مرد است، نظریه مورد تأیید اسلام است و نظریات دیگر که تلاش می‌کنند رابطه زن و مرد را به گونه‌ای دیگر تفسیر کنند، محلی از اعراب ندارند؛ نظریاتی مانند نظریه «استقلال» که می‌کوشد نقش جنسیتی را بازتعریف کند و مدعی است ویژگی طبیعی وجود ندارد که بر مبنای آن زنان نقش معینی داشته باشند. نظریه «تخاصم» که با تعابیر «پدرسالاری» و «مردسالاری» رابطه بین زن و مرد را تفسیر می‌کند و نظریه «تابعیت محض زنان» که بر مبنای نگاه فلسفی و فرهنگی غرب، زن را تابع و طفیلی وجود مرد و خدمتکار او قلمداد می‌کند. (علاسوند، زن در اسلام، صص ۱۱۹- ۱۱۶)
زوجیت یکی از دو اصلی است که نظریه مکملیت بر مبنای آن قوام یافته که ابتنای آن بر تفاوت‌های دو جنس است. از منظر کلام وحی، زوجیت در همه آفریده‌ها جریان دارد: «وَمِنْ کُلِّ شَیْءٍ خَلَقْنَا زَوْجَیْنِ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ و از هر چیزی جفت آفریدیم، باشد که متذکر شوید.» (ذاریات، ۴۹)، بنابراین زوجیت قانون عمومی آفرینش است که بر پایه دو جنس مخالف شکل گرفته است. قرآن کریم نیز آنجا که صحبت از ماجرای قوم لوط پیامبر (ص) است، تمایل به هم‌جنس را انحراف و قطع‌کننده سبیل معرفی می‌کند: «أَئنّکُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجالَ وَ تَقْطَعُونَ السَّبِیلَ» (عنکبوت، ۲۹). رهبر معظم انقلاب نیز در دیدار دی ماه سال گذشته با بانوان کشور اصل زوجیت را در مقابل دیالکتیک هگلی عنوان کردند که سنگ‌بنای نظریه‌های فمینیستی در غرب بوده و زن و مرد را نه در کنار هم که مقابل یکدیگر قرار می‌دهد.
فهم و درک اصل زوجیت و تکوین عالم بر مبنای آن به فهم بیشتر نظام تشریع و احکام حقوقی خانواده کمک شایانی خواهد کرد. در روایتی به نقل از ام هانی آمده است: «از حضرت ابا جعفر محمد بن علی علیهما السلام راجع به قول خدای تعالی «فَلا أُقْسِمُ بِالْخُنَّسِ الْجَوارِ الْکنَّسِ» سوگند به ستارگان غروبکننده، همان سیارات نهان‌شونده پرسیدم، فرمود: آن امامی است که در سال٢٦٠ غایب شود، سپس مانند شعلهای در شب تاریک فروزان شود، اگر زمان او را درک کنی، چشمت روشن شود.» (تفسیر اهل بیت علیهم السلام ج۱۷، ص۴۰۸)
در این روایت می‌بینیم برای فهم مسئله «غیبت امام» از تشبیه در عالم تکوین و خلقت استفاده شده است. این مطلب به این معناست که «خداوند آنچه برای نظام تشریع لازم داشته، مطابق آن نظام تکوین را خلق کرده است. به عبارت دقیق‌تر به علت علم خداوند، تمام نقشه و برنامه‌ریزی لازم برای هدایت انسان کاملاً نزد خالق آشکار بوده و عالم را مطابق آن خلق کرده است تا دلالت‌هایی که در عالم خلقت وجود دارد، مبین و آشکارکننده آن نقشه و طرح هدایتی باشد.» (عابدینی، جلسات شرح اصول کافی، روایت ۲۲)
با این مقدمه سراغ آیات۱۹ و ۲۰ سوره الرحمن می‌رویم: «مَرَجَ الْبَحْرَیْن یَلْتَقِیَانِ. بَیْنَهُمَا بَرْزَخٌ لَا یَبْغِیَان. خداوند دو دریاى مختلف (شور و شیرین، گرم و سرد) را در کنار هم قرار داد، در حالى که باهم تماس دارند، در میان آن دو مانعى است که یکى بر دیگرى غلبه نمى کند.» علامه طباطبایی در تفسیر این آیات می‌فرمایند: «خدای تعالی دو دریای شیرین و گوارا و شور و تلخ را مخلوط کرده، در عین اینکه تلاقی آن دو دائمی است، به وسیله مـانـعی که بین آن دو قرار داده نمی‌گذارد که یکدیگر را در خود مستهلک کنند و این صفت گوارایی آن را از بین ببرد و آن صفت شوری این را و در نتیجه نظام زندگی جانداران و بقای آن را تهدید کنند.» امام صادق (ع) نیز در تفسیر این آیه فرموده‌اند: «علی و فاطمه علیهماالسلام دو دریای عمیقند که هیچ یک بر دیگری تجاوز نمی‌کند.» (تفسیر قمی، ج ۹، ص ۳۹۱) با توجه به این نکته که هر یک از این دو معصوم (ع) مصداق بارز و کامل دو جنس زن و مرد در عالم هستند و با تفسیر علامه به وضوح می‌توان دریافت وجود مرز‌های جنسیتی و عدم‌آمیختگی خصوصیات این دو جنس به هم، از اقتضائات طبیعت و حیات طیبه است و چنانچه این مرزها کمرنگ یا نادیده گرفته شود، سبب فساد در زمین و نابودی نظام زندگی انسانی و خانوادگی خواهد شد.
بر همین اساس می‌توان ازواج دیگری را در عالم طبیعت مثال زد که قرآن به آن‌ها اشاره و بر اساس اصل زوجیت برای هر یک نقش‌هایی متفاوت و مکمل تعریف کرده است. آسمان و زمین یکی از همین ازواج است که نقش آسمان باریدن و زمین دریافت کردن و رشد دادن است. در روایتی از امام صادق (ع) در رابطه با تفسیر «سُبْحانَ الَّذِی خَلَقَ الْأَزْواجَ کلَّها مِمَّا تُنْبِتُ الْأَرْضُ وَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَ مِمَّا لَا یعْلَمُونَ» سؤال شد و ایشان در پاسخ فرمودند: «نطفه، همان آب است که از آسمان بر زمین فرود می‌آید و بر گیاهان و میوه‌ها و درختان می‌افتد و مردم و چهارپایان از آن تغذیه می‌کنند و نطفه در آن‌ها جاری می‌شود» و در ادامه می‌فرمایند: «انسان از ضعیف‌ترین مخلوقات آفریده شده است، از نطفه‌ای که به صورت قطره است.» (تفسیر اهل بیت علیهم‌السلام ج۱۲، ص۵۲۲)، بنابراین می‌بینیم که مرد به منزله آسمان و زن همچون زمینی است که دریافت‌کننده نطفه و پرورش‌دهنده آن است. نتیجه اینکه اصل برابری جنسیتی که نفی‌کننده تفاوت‌ها و قائل به شباهت دو جنس است، اصلی بی‌مبنا بوده و تفاوت‌های جنسیتی بر مبنای اصل زوجیت به روشنی قابل اثبات است. مؤید این حرف نیز آیات متعدد قرآن کریم است که خداوند بار‌ها تأکید کرده است ما دو زوج مؤنث و مذکر خلق کردیم: «و ما خلق الذکر و الانثی».
