در پی تصادف زنجیرهای خودروها در بهبهان، واکنش تند رئیس پلیس به کیفیت خودروهای تولید داخل و رسانهای شدن خبر خودروی پژو رئیس کمیسیون صنایع مجلس که در کمتر از یک ماه ۱۴ ایراد اصلی پیدا کرده، هجمههای بسیار زیادی این روزها علیه خودروسازان به راه افتاده که با هیچ جوابیه و توضیحی قابل توجیه نیست. در این میان رئیس سازمان استاندارد از تعیین مهلت یکماهه برای خودروسازان جهت اصلاح کیفیت تولیداتشان خبر میدهد و میگوید: «ما کف استانداردها را برای خودروسازان تدوین کردهایم، ولی آنها به بهانههای مختلف از جمله تحریم از اجرای همین حداقلها هم سر باز میزنند.»
اکنون در سال ۲۰۲۲ خودروسازان دنیا در حال حذف بنزین و گازوئیل ازچرخه حملونقلشان هستند و به سمت الکتریکیشدن پیش میروند، اما در ایران ما هر روز درگیر آپشن زه بغل، راهنمای گلگیر، دنده اتومات هستیم. وقتی آنها روی آخرین متد و سیستمهای ضدتصادف و ایمنی کار میکنند، خودروهای ما در جادهها بعد از تصادف شبیه کاغذ، مچاله میشوند. این روزها تولید خودروهای بیکیفیت و غیراستاندارد کار دست خودروسازان داده است. اکنون سازمان استاندارد، پلیس و حتی نمایندگان مجلس پای کار آمدهاند تا در دولت سیزدهم که شعارش اجرای عدالت است، یکبار برای همیشه تولید خودرو در کشور را تعیین تکلیف کنند. بیش از چهار دهه است خودروسازان در فضای امنی که برای خود درست کردهاند، از حمایتهای دولتها برخوردار شدهاند و هر از گاهی هم با لابی و رایزنی ضعفهایشان را لاپوشانی و تحریم را سپر بلای خود کردهاند. در یک هفته اخیر در پی حادثه بهبهان و تصادف هولناکی که آسیبهای مالی و جانی فراوانی به همراه داشت، رئیس پلیس کشور از بازنشدن ایربگ خودروها پرده برداشت و خودروسازان را به ساخت ارابههای مرگ محکوم کرد. همچنین همزمان با این اتفاق رئیس کمیسیون صنایع مجلس نیز با سند واقعی از بیکیفیتی خودروی داخلی خود پرده برداشت.
حتی کف استاندارد هم رعایت نمیشود
رئیس سازمان ملی استاندارد که به تازگی به این سازمان آمده، در قدم نخست مهلت یکماهه به خودروسازان داده تا استاندارهای اجباری خودرو را که به حالت تعلیق درآمده، اجرا کنند. اسلامپناه در گفتگو ویژه خبری با تأکید براینکه حتی کف استانداردها رعایت نمیشود، میگوید: «در دفاع از حقوق مصرفکننده با هیچ دستگاه و سازمانی مسامحه نمیکنیم. ابتدای دی ماه نامهای در مورد اصلاحیه استانداردهای خودرویی به خودروسازان ارسال کردیم و گفتیم یکماه برای اجرای آن فرصت دارند.»
اسلامپناه با تأکید بر اینکه خودروسازان باید به تعهداتشان در قبال حقالناس عمل کنند، اظهار داشت: «شرکتهای خودروساز باید کیفیت تولیداتشان را بالا ببرند وگرنه با کمک پلیس از پلاکگذاری خودروها جلوگیری خواهیم کرد. در حال حاضر بازار خودرو انحصاری و غیررقابتی است و مردم محکوم به خرید هستند. از زمانی که سنگ آهن ورق فولادی بدنه خودرو هنوز در معدن است، خودرو پیشفروش میشود، اما برای اجرای استانداردهای اولیه، اما و اگر میآورند. از نظر ما ورق فولادی مصرفی در بدنه خودرو هم مشکل دارد و استاندارد نیست.»
ورق فولادی بدنه خودرو غیراستاندارد است
اسلامپناه بیان کرد: «در حال حاضر ورق فولادی که در خودروهای داخلی استفاده میکنند از نظر سازمان ملی استاندارد مشکل دارد و مشمول استاندارد اجباری نیست. جالب این است که شماره دنده خودرو مشمول استاندارد اجباری میشود، ولی بدنه خودرو و ورق فولادی آن مشمول استاندارد اجباری نمیشود.»
وی گفت: «در برنامهای که تدوین کردیم در شورای عالی استاندارد تمامی این موارد را مطرح میکنیم و مصوبه شورای عالی استاندارد را خواهیم گرفت که ناظر به موضوع ارگونومیک، دینامیک، قابلیت تصادف و آیرو دینامیک، سایر آزمونها و حتی چرخه عمر و خدمات میباشد و این موارد را به زودی در دستور کار قرار خواهیم داد.»
در ۸ سال اخیر خودرو کیفی خوبی تولید نشد
رئیس سازمان ملی استاندارد ایران با بیان اینکه در هشت سال اخیر محصول کیفی خوبی که در ارزیابی کیفیت خودرو بتواند نظر مردم را جلب کند، تولید نشده است، میگوید: «۹استاندارد در دولت قبل تعلیق شده که این تعلیق موجب آسیب به مردم شده است.»
اسلامپناه میافزاید: «موضوع طرح تحول کیفیت و زنجیره تأمین صنعت در حوزه خودروساز و قطعهساز، حوزه گستردهای است که ضمانت اجرای تعهدات را مدیران عالی این طرحهای زنجیرهای دارند، اما متأسفانه در تعارض منافع جدی هم قرار دارند و این تعارض منافع تقریباً موجب بهبود نیافتن کیفیت خودروها شده است.»
وی تأکید میکند: «خودروها در چند سال گذشته از لحاظ کیفی ریزش داشتند، به خصوص در هشت سال اخیر محصول کیفی خوبی که در ارزیابی کیفیت خودرو بتواند نظر مردم را جلب کند، تولید نشده است. بیکیفیتی خودرو و برخی از کالاهای شبیه خودرو موضوعی است که ما هم به آن واکنش نشان دادهایم، چون ما وکیل مردم هستیم و حقالناس مردم برآورده و رعایت نشده است.»
اسلامپناه خاطرنشان میکند: «چرا امکان انجام ۹ استاندارد خودرو را در کشور نداریم و به چه دلیل ۴۳ سال است که آزمون تصادف را ایجاد نکردیم؟! در سقف قیمت کالای تمام شده و بدون در نظر گرفتن ذائقه مصرفکننده پیشفروش میکنیم، اما چرا نباید آزمون تصادف داشته باشیم؟»
رئیس سازمان ملی استاندارد ایران میافزاید: «یک بازار یک سویه درست کردیم که مزیت رقابتی در آن وجود ندارد و مصرف کننده محکوم به خرید و پیش خرید است، زمانی که سنگ آهن ورق هنوز در معدن میباشد ما خودرو را فروختیم، بنابراین این نظارتها ناظر بر این است که ما مصرفکننده را به گروگان خودمان نگیریم، انحصار را بشکنیم و در کنار اعتماد عمومی که خواست مردم میباشد، بایستیم. بنابراین سازمان ملی استاندارد، وزارت صمت و دستگاههای ناظر دیگر اتحاد و انسجام درونی را در این موضوع دارند.»
اسلام پناه در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه خودروسازان و وزارت صمت اعلام میکنند که ۹ استاندارد از استانداردهای هشتاد و پنج گانه را به دلیل تحریم نمیتوانیم انجام دهیم، میگوید: «فرض بر نتوانستن مسئلهای را حل نمیکند، چون اصل موضوع ایمنی و کیفیت خودرو است که باید راهکارهایی را برای آن در نظر بگیرند و درصدد این باشند که بتوانند و باید بتوانند، بانیان وضع موجود که ترک فعل کردهاند همچنان بر ساز نتوانستن میکوبند، ولی ما آمدهایم که بتوانیم.»
رایزنی خودروسازان برای تعلیق استاندارد یورو ۵
باید از اسفند خودروهایی را با یورو ۵ اروپا تولید کنیم، ولی براساس خبرهایی که داریم برخی رایزنی میکنند که این قانون اجرا نشود و به تعویق بیفتد، البته این قانون از سال ۹۷ ابلاغ شده است.
سرهنگ عینالله جهانی، معاون اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهور ناجا میگوید: وقتی در ترمز ABS و کیسه هوا که در خودروها میباشد، اگر از سوی استاندارد نظارتی نباشد، ممکن است در خط تولید خودروهایی تولید شود که با آن چه به عنوان نمونه و تست شده ارائه دادند، همخوانی نداشته باشد. تصادف اخیر در بهبهان که کیسه هوای خودروها باز نشد، نشان داد باید نظارتها بالاتر برود و به استانداردهایی که چند سال پیش اجباری شده است، برسیم و اینکه چرا اجرا نمیشود و هر سال به تعویق میافتد و جالب اینجاست که وزارت صمت از خودروساز حمایت میکند، اصلاً چرا نظام رتبهبندی کیفی در کشور برای خودروها انجام نمیشود و تا چه زمانی باید این شرایط را تحمل کنیم؟
جهانی گفت: واقعیت این است که خودروهای داخلی بیکیفیت هستند، ولی پلیس مکلف است وقتی تأیید شد، شماره گذاری کند. اگر شرایط به همین شکل ادامه پیدا کند وضع ایمنی و تصادفات بهتر نخواهد شد. در دنیا ملاک خرید خودرو کیفیت آن است، ولی در ایران به دنبال خودرو با قیمت پایینتر هستند، وقتی که تولیدکننده، تعیینکننده قیمت و نظارتکننده خود خودروساز باشد، وضع همین است. بنابراین از سازمان ملی استاندارد انتظار داریم حتماً آزمون خودروها را به صورت تصادفی نظارت کنند.
نمای نزدیک
خودرو صفر نماینده مجلس ۱۴ نقص فنی داشت
روحالله عباسپور، سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفتگو با واحد مرکزی خبر، از ایرادات فنی خودروی داخلی خود در کمتر از یک ماه پرده برداشته و میگوید: «اگر سازمان ملی استاندارد وظایف خود را به خوبی انجام دهد، به هیچ وجه این عدم کیفیت که در بخش خودرو وجود دارد، اتفاق نمیافتاد. ۲۹۰ خودرو تحویل مجلس شورای اسلامی شده است و در اختیار ترابری مجلس قرار گرفت که برای نمونه خودرو دنا پلاس صفر در خیابان جمهوری جوش آورد و متوقف شد. خودروی پژو پارس TU۵ را به قیمت ۳۳۵ میلیون تومان خریداری کردم، ولی بعد از یک هفته استفاده به مدت دو هفته در تعمیرگاه شماره یک در خیایان آزادی قرار داشت که براساس برگه تحویلی این خودرو ۱۴ نقص فنی دارد. در بخش نظارتی هم در مجلس نهم تحقیق و تفحص را انجام دادیم و ضعف خودروسازی را در کشور پیدا و در جلسه علنی مجلس قرائت کردیم و به قوه قضائیه هم فرستادیم.»