پس آزادسازي سهام عدالت در ارديبهشت ۱۳۹۹ و قيمت قابل توجه اين سهام متأثر از وضعيت بازار سرمايه در آن روزها، بحث مشمول بودن يا نبودن سهام عدالت داغ شد. در حالي كه طبق آمار حدود ۴۹ميليون نفر مشمول سهام عدالت هستند، اما همواره صداي اعتراض عدهاي به گوش ميرسد که چرا با وجود اينكه جزو دهكهاي كمدرآمد جامعه هستند، مشمول اين سهام نميشوند. در هر حال دولت دوازدهم در حالي به كار خود پايان داد كه اعلام شد، پرونده ثبتنام سهام عدالت بسته شده و امكان اينكه مشمول جديدي پذيرفته شود، وجود ندارد؛ هرچند كه مجلسنشينان هر از گاهي دوباره برگه وعده اختصاص سهام عدالت به جاماندگان را رو ميكردند. هر چند كه سقوط آزاد بازار سرمايه باعث كاهش ارزش سهام عدالت شد و در حال حاضر نيز امكان فروش کامل و آسان اين سهام وجود ندارد، اما تخصيص سهام عدالت به دهكهاي پايين جامعه مورد انتظار است و افراد زيادي خواهان آن هستند. تير ماه سال گذشته مجلس بر تخصيص سهام عدالت به 20ميليون جامانده اصرار داشت، اما از آنجا كه دولت زير بار اين طرح نرفت، طرح از دستور كار مجلس خارج شد، زيرا به دليل بار مالي آن و عدم همكاري دولت تدبير، حتي اگر در صحن هم تصويب ميشد با مخالفت شوراي نگهبان مواجه ميشد.
سخنگوي كانون شركتهاي سرمايهگذاري استاني سهام عدالت معتقد است: دولت وقت ۴۷درصد از دارايي سهام عدالت را به بهانه عدم پرداخت اقساط بدون طي مراحل قانوني پس گرفت و بخش اندكي از آن را در قالب واگذاريهاي ديگر، واگذار كرده است. در بين اين افراد مشمولين نهادهاي حمايتي شامل كميته امداد و بهزيستي، روستانشينان، كارگران شاغل در كارخانهها، كارگران تحت پوشش تأمين اجتماعي، كارگران فصلي و ساختماني و. . . قرار دارند كه بايد تعيين تكليف شوند.
پور ابراهيمي:توزيع سهام عدالت در 2 فاز
در اين خصوص رئيس كميسيون اقتصادي مجلس در گفتوگو با فارس در مورد مطلبي كه از وي در فضاي مجازي منتشر شده، مبني بر اينكه سهام عدالت به 10ميليون نفر از جاماندگان تا 22 بهمن اختصاص مييابد، گفت: سال گذشته طرحي در كميسيون اقتصادي مجلس مبني بر اختصاص سهام عدالت به جاماندگان مطرح و تصويب شد، اما دولت قبلي به بهانه اينكه اين طرح بار مالي دارد، آن را قبول نكرد و در نتيجه بررسي آن در صحن مجلس متوقف شد.
محمدرضا پورابراهيمي افزود: اخيراً با رئيسجمهور مكاتبه شد كه آقاي رئيسي هم اين نامه را به وزير اقتصاد و رئيس سازمان برنامه و بودجه ارجاع داد و موافقت كلي خود را با اختصاص سهام عدالت به جاماندگان اعلام كرد كه اميدواريم به زودي نظر وزير اقتصاد و رئيس سازمان برنامه و بودجه اعلام شود.
رئيس كميسيون اقتصادي مجلس گفت: در گزارش كميسيون اقتصادي مجلس سه اولويت براي اختصاص سهام عدالت در نظر گرفته شد؛ اول كساني كه تحت پوشش بهزيستي و كميته امداد امام خميني (ره) قرار دارند؛ دوم ايثارگران و سوم كارگران و بازنشستگان در اولويت قرار گرفتند، كساني كه زير پوشش بهزيستي قرار دارند، اما سهام عدالت ندارند 7/1 ميليون نفر برآورده ميشوند. كساني هم كه تحت پوشش كميته امداد امام خميني (ره) هستند و سهام عدالت ندارند، 3/2 ميليون نفرند که حدود 2ميليون نفر هم از ايثارگران بدون سهام عدالت، شناسايي شده و تعدادي نيز كارگر و بازنشسته از جمله كارگران ساختماني هستند، در مجموع در فاز اول 10ميليون نفر هستند كه واقعاً به سهام عدالت نياز دارند، اما سهام عدالت ندارند كه از اين تعداد 4 ميليون نفر فقط تحت پوشش بهزيستي و كميته امداد قرار دارند.
پورابراهيمي با تأكيد بر اينكه سهام عدالت در دو فاز اختصاص مييابد، گفت:البته كساني كه در شش دهك پايين درآمدي تا 20ميليون نفر هم ميرسند، اما در فاز اول افراد تحت پوشش، بازنشستگان و كارگران و ايثارگران 10ميليون نفر هستند كه اميدواريم هر چه زودتر سهام عدالت به آنها اختصاص يابد.
به گفته وي در دولت قبلي ما در طرح خود حتي گفتيم چه سهامي از دولت باقيمانده اما دولت تدبیر زیر بار نرفت. در حال حاضر دولت فعلي پذيرفته است سهام عدالت را به جاماندگان اختصاص دهد و اگر نظر وزارت اقتصاد و رئيس سازمان برنامه و بودجه اعلام شود، ظرف دو هفته ميتوان اين طرح را در صحن مجلس به تصويب رساند و بعد از آن تأييد شوراي نگهبان گرفته شود و به راحتي ميتوان ظرف يكي دو ماه آينده اين طرح را نهايي كرد. پورابراهيمي تأكيد كرد: موافقت دولت براي قبول بار مالي طرح جاماندگان سهام عدالت كافي است و نيازي به ارائه لايحه از سوي دولت ندارد.
رئيس كميسيون اقتصادي مجلس در پاسخ به اين پرسش كه دولت و رئيسجمهور با چه ميزان پرداخت سهام عدالت موافقت كرده است، گفت: نظر رئيسجمهور محترم اين است كه حتماً سهام عدالت به جاماندگان اختصاص يابد چون اين افراد جزو محرومترين قشر جامعه هستند، فقط 4 ميليون نفر از آنها تحت پوشش كميته امداد و سازمان بهزيستي قرار دارند. همچنين حدود 2 ميليون نفر از ايثارگران و تعدادي از بازنشستگان و كارگران از جمله كارگران ساختماني كه سهام عدالت ندارند، نظر آقاي رئيسجمهور مثبت است. وي گفت: نامهاي از كميسيون اقتصادي مجلس به رئيسجمهور نوشتهايم كه نظر مثبت ايشان جلب شده و اين نامه را به وزارت اقتصاد و سازمان برنامه و بودجه ارجاع دادهاند كه كار كارشناسي انجام شود.
وي همچنين در مورد 2ميليون نفري كه با داشتن كارت سهام عدالت در سامانههاي دولت به عنوان سهامدار شناخته نميشوند، گفت:اين 2 ميليون نفر هم در عدد 20ميليون نفر جاماندگان سهام عدالت وجود دارند، تعدادي از آنها داخل 10ميليون نفري است كه در فاز اول مدنظر است. سازمان برنامه بودجه و وزارت اقتصاد در حال بررسي هستند و اميدواريم هر چه زودتر اين طرح نهايي شود.