سرویس ایران جوان آنلاین: خام فروشی بلایی است که به جان منابع و معادن و محصولات ایرانی افتاده. اتفاقی که بیش از هر چیز گریبان تولیدات کشاورزی را گرفته و با برداشت هر محصول، ابتدا بخشی از آن هدر رفته و باقیمانده هم یا سهم دلال میشود یا باید با کمترین قیمت ممکن به بازاری عرضه شود که مصرف کنندهاش همه چیز را گران میخرد. در این میان جای خالی صنعت فرآوری به خوبی مشخص بوده و با اینکه مسئولان امر وعدههای زیادی در رابطه با ایجاد آن میدهند، اما در عمل کاری صورت نمیگیرد. کهگیلویه و بویراحمد از جمله استانهایی است که چوب نبود صنایع تبدیلی و فرآوری را میخورد و در حال حاضر به خاطر جای خالی این صنایع، محصولات عمدهاش مثل سیب، انگور، گردو و حتی عسل، ابتدا از استان خارج و بعد به نام دیگر به فروش میرسد.
اکنون صنایع تبدیلی و تکمیلی در بخش کشاورزی یکی از مهمترین و شاید اولین اولویت برای این بخش به شمار میآیند. صنایع تبدیلی و فرآوری میتوانند محصولات زراعی، باغی، شیلاتی، دام و طیور، جنگل و مرتع را عملآوری کنند. وقتی این اتفاق بیفتند عملاً یک محصول با ارزش افزوده، سود بیشتری به تولید کننده رسانده و نیازهای بیشتری از مصرف کننده را تأمین میکند. ضمن اینکه ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی و صنایع روستایی یکی از بهترین روشهای توسعه اشتغال و افزایش درآمدهای غیر کشاورزی در مناطق روستایی است.
خام فروشی تنها انتخاب کشاورزان
وقتی از رشد در تولید محصولات کشاورزی سخن به میان میآید، حتماً باید برنامهریزی دقیقی برای استفاده بهینه از این محصولات ارائه شود. ابتدای سالجاری بود که اعلام شد آمارها بیانگر افزایش ۴۰ درصدی در تولیدات کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد است.
بر همین اساس میزان تولید گل رز از ۶ میلیون و۵۰۰ هزار شاخه به ۲۱ میلیون و ۳۷۰ هزار شاخه، گوشت قرمز از ۱۳هزار و ۵۰۰ به ۱۵هزار و ۶۰۲ تن، گوشت مرغ از ۷ هزار به ۱۳هزار و ۵۰۰تن و دانههای روغنی کلزا از ۳۱۵ به بیش از ۱۰ هزار تن در کهگیلویه و بویراحمد افزایش یافته است. در مجموع حالا میزان تولید محصولات کشاورزی استان سالیانه به ۹۷۳هزار تن رسیده که تنها یک گام تا رسیدن به عدد یک میلیون تن فاصله دارد. با این تفاسیر و در شرایطی که کهگیلویه و بویراحمد با تولید محصولات متنوع در بخش کشاورزی روبهروست، صنایع تبدیلی و فرآوری آن همچنان در ابتدای راه قرار داشته و کماکان خام فروشی اولین گزینه برای آن است. تابستان و پاییز فصل برداشت اکثر محصولات است و درست زمانیکه همه چیز به بار رسیده و کشاورز به برداشت و فروش و سود فکر میکند، دوباره میشنویم، کهگیلویه و بویراحمد با تولید سالانه بیش از ۱۰۰ هزار تن انواع محصولات کشاورزی با کمبود صنایع تبدیلی روبهرو است.
به عنوان مثال، سیب یکی از محصولات باغی در این استان که به خاطر کیفیت بالایش طرفداران زیادی دارد. با این حال برای نگهداری این محصول مشکلات زیادی از جمله سردخانه وجود دارد.
به گفته معاون اقتصادی استانداری کهگیلویه و بویراحمد، در حال حاضر ظرفیت سردخانههای استان ۱۷ هزار تن و میزان سیب تولیدی نیز ۱۳۰ هزار تن است که در راستای افزایش ظرفیت سردخانه میوه سه سردخانه احداث خواهد شد.
حشمتالله صمیمی با تأکید بر اینکه این سردخانهها در شهرستان دنا و بویراحمد ساخته خواهد شد و با راهاندازی آنها ۱۰ هزار تن به ظرفیت سردخانهای استان اضافه میشود، میگوید: «یکی از مناطق مهم تولید سیب در استان، دهستان کاکان در شهرستان بویراحمد است که سیب تولیدی در این منطقه بسیار با کیفیت بوده و در راستای کمک به باغداران سردخانهای ۳ هزار تنی در این دهستان احداث میشود.»
به نام کهگیلویه و بویراحمد به کام دیگران
یکی از بزرگترین مشکلات کهگیلویه و بویراحمد این است که بسیاری از محصولات زراعی و باغی آن با نام دیگر استانها به فروش میرسد.
موضوعی که رئیس جهاد کشاورزی استان آن را به عنوان درد کشاورزان اعلام کرده و معتقد است، ایجاد صنایع تبدیلی میتواند با حفظ و نگهداری محصولات و تغییر و تبدیل آنها امکان مصرفشان در طی سال را فراهم کند. الیاس تاجالدینی با تأکید بر اینکه ایجاد و گسترش صنایع تبدیلی دارای اثرات بسیار اقتصادی همچون ایجاد ارزش افزوده برای محصولات است، ادامه میدهد: «تغییر در ترکیب محصولات صادراتی، رهایی از صادرات تک محصولی، حرکت در راستای صنعتی شدن، کاهش واردات محصولات مشابه خارجی و ایجاد اشتغال و درآمد در مناطق شهری و روستایی از اثرات ایجاد صنایع تبدیلی است.»
در کنار ایجاد صنایع تبدیلی نباید از مکانیزه کردن و تجهیز زمینهای کشاورزی به سیستمهای نوین کاشت، داشت و برداشت غافل شد. مکانیزاسیون عمدهترین مسیر گذر از کشاورزی کارگرمحور و خودمعیشتی به سوی کشاورزی صنعتی است که در این مسیر افزایش تولید و کسب سود بیشتر از دیگر مزایا محسوب میشود به طوری که افزایش تولیدات کشاورزی با افزایش سطح زیر کشت و حجم تولید در واحد سطح امکانپذیر میشود.
مهدی پورحسن، دانش آموخته کارشناسی رشته کشاورزی با بیان اینکه مرسوم شدن آبیاری قطرهای و بارانی یکی از نشانههای کشاورزی نوین در کهگیلویه و بویراحمد است، میگوید: «کم شدن زحمت کشاورز، کاهش هزینه تمام شده محصول و پایدار بودن درآمد از مزیتهای این نوع آبیاری است. ضمن اینکه استفاده از ماشینهای کشاورزی در سالهای اخیر منجربه کاهش دوره برداشت و کاهش نیاز به کار و تلاش بیشتر از توان بهرهبرداران شده است.»
وی با اشاره به اینکه با آبی شدن زمینهای کشاورزی امکان دو دوره کشت در مناطق مختلف فراهم شده است، تصریح میکند: «تبدیل مزارع دیم به آبی منجر به افزایش درآمد کشاورزان میشود.»
به گفته رئیس سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد، طی سالهای اخیر ۲ هزار و ۱۰۰ هکتار شبکه آبیاری و زهکشی در استان انجام شده در حالی که تا قبل از آن یکهزار و ۲۰۰ هکتار شبکه آبیاری و زهکشی در استان انجام شده بود. این مسئول ادامه میدهد: «همچنین طرحهای آبیاری نوین در ۱۵هزار هکتار از زمین کشاورزی استان اجرا شده و مجموع مساحت آبیاری نوین در اراضی کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد به بیش از ۳۶ هزار هکتار رسیده است.»
با تواهمیت کشاورزی در کهگیلویه و بویراحمد و تأمین نیازهای این بخش وقتی بیشتر مشخص میشود که بدانیم، این بخش با پوشش جمعیت ۵۰ هزار خانواری مهمترین حوزه درآمدی مردم استان محسوب میشود. بدون شک افزایش تولید در این حوزه نقش مهمی در بهبود وضعیت معیشتی جمعیت قابل توجهی از مردم دارد.