سرویس اقتصادی جوان آنلاین: عادت کردهایم که هزینههای زیادی را برای غفلتها بپردازیم، در شرایطی که به دلیل بروز خشکسالی و خشکی مراتع در نقاط مختلف کشور، دارندگان دامهای سبک با چالشی جدی روبهرو شدهاند، دولت همچنان نسبت به تأمین اعتبار خرید حمایتی دام در استانهای درگیر خشکسالی حاد کوتاهی میکند و بیم آن میرود که با این شرایط در نیمه دوم سال با کمبود گوشت در کشور مواجه شویم. این در حالی است که دارندگان گلههای گوسفندی که در تأمین علوفه با مشکل مواجه شدهاند و دامهایشان را به قاچاقچیان با قیمت بسیار ارزان میفروشند و بره و میشهای مولد به کردستان عراق قاچاق میشود.
مدیرعامل اتحادیه مرکزی دام سبک با ابراز نگرانی از بروز مشکل در ماههای آخر تابستان و کمبود دام سبک در نیمه دوم امسال گفت: قاچاق دام سبک در نواحی غربی کشور رونق گرفته است و قاچاقچیان بره و میشهای مولد را خریداری میکنند. آنها این دامها را به صورت دستی با خرید علوفه از بازار پروار میکنند و در فصول مورد نظر آن را به خارج از کشور میفرستند که عمدتاً به کردستان عراق هم قاچاق میشود.
افشین صدردادرس در گفتگو با ایسنا با بیان اینکه وضعیت نهادههای دامی روز به روز بدتر میشود، گفت: به دلیل کاهش علوفه مرتعی، دامداران دام سبک مجبورند در این شرایط برای تغذیه دامهایشان از نهاده دستی استفاده کنند. تغذیه دستی هم با این شرایط تخصیص ارز برای واردات نهادهها بحرانی است. وی ادامه داد: اسفندماه سال گذشته مسئولان گفتند که ۴ میلیون تن نهاده در گمرکات مانده است. ۲۰ روز پیش هم باز اعلام شد که این میزان نهاده در کمرگ باقی مانده است. معلوم نیست چرا این میزان نهاده بعد از چهار ماه هنوز ترخیص نشده است.
مدیرعامل اتحادیه دام سبک اضافه کرد: وقتی نهاده به دست دامدار نرسد، دامدار مجبور میشود برهها و دامهای مولد خود را بفروشد. به جز استانهای شمال غربی که وضعیت بهتر است در دیگر نقاط کشور کسی توان پروار کردن برههای تازه به دنیا آمده را ندارد و همین امر منجر به فروش دامهای چاق و لاغر شده است.
صدردادرس با بیان اینکه اسفندماه برهها به دنیا میآیند و اردیبهشت و خردادماه بخشی از آنها به واحدهای پرواربندی فرستاده و بخشی دیگر نیز توسط دامداران نگهداری میشوند، گفت: این دامها برای شش ماهه دوم سال پروار میشوند و اگر علوفه در مراتع نباشد و امکان تغذیه دستی هم فراهم نشود در نتیجه دامی پروار نخواهد و در شش ماه دوم سال با کمبود گوشت مواجه خواهیم شد.
بیتوجهی به طرح خرید حمایتی دام عشایر
وی در بخش دیگری از صحبتهایش به طرح خرید حمایتی دام عشایر اشاره کرد و گفت: طرح خرید حمایتی دام عشایر چندی پیش در شورای تخصصی قیمتگذاری مصوب و ابلاغ شد، ولی هنوز اجرایی نشده، زیرا اعتباراتی برای آن تخصیص داده نشده است. از طرفی از بهمنماه سال گذشته برای کل دام سبک کشور درخواست خرید حمایتی داشتیم، اما متأسفانه شورای قیمتگذاری فقط دام عشایر را مشمول حمایت دیده و بهرغم پیگیریهای ما برای تعمیم آن تاکنون اتفاقی نیفتاده است.
مدیرعامل اتحادیه دام سبک کشور اضافه کرد: معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی طرحی برای مقابله با خشکسالی ارائه داده است که اگر اجرایی شود نتایج خوبی در پی خواهد داشت، ولی متأسفانه برای آن طرح هم هنوز اعتباری تخصیص داده نشده است. به نظر میرسد عادت کردهایم که هزینههای زیادی را برای غفلتها بپردازیم و وقتی دام کشور نابود و دامداران ورشکست شدند تازه به فکر راه چاره میافتیم که قطعاً در این بین واردات راه چاره خواهد بود. با این شرایط در نیمه دوم سال با کمبود گوشت در کشور مواجه خواهیم شد.
دامداران دام سبک در فروش دام ۲۰ هزار تومان ضرر میکنند
وی در پاسخ به این سؤال که قیمت تمام شده دام سبک برای دامداران چقدر است، گفت: قیمت تمام شده دام سبک برای دامدار بیش از ۷۰ هزار تومان است، اما در حال حاضر میانگین قیمت خرید آن در سطح کشور ۴۵ تا ۵۰ هزار تومان است که قیمت بسیار کمی محسوب میشود، زیرا نهاده دولتی نیست و دامدار مجبور است جوی ۶ هزار تومانی، یونجه ۴ هزار تومانی و کاه ۳ هزار و ۴۰۰ تومانی بخرد که با این شرایط قیمت تمام شده بالا میرود. هیچ اقدام حمایتی تاکنون در این بخش صورت نگرفته و به نظر میرسد دام سبک کشور به کل فراموش شده و دامداران در حال ورشکستگی هستند.
سهمیه دامهای سنتی کم شد و همان هم به آنها نرسید
وی در ادامه به سامانه بازارگاه نیز اشاره کرد و گفت: در بهمن ۱۳۹۸ که سامانه بازارگاه راهاندازی شد، اتحادیههای مرکزی از روند توزیع حذف شدند و تصدیگری به جهاد کشاورزی استانها و شهرستانها واگذار شد و نتیجه هم این شد که سهمیه دامهای سنتی را کم در نظر گرفتند و از طرفی مکانیزم توزیع هم به گونهای بود که همان سهمیه کم هم به آنها نرسید و دامداران دام سبک در سال ۱۳۹۹ مجبور شدند نهادههای مورد نیاز خود را از بازار آزاد تهیه کنند. صدردادرس گفت: طرح مقابله با خشکسالی وزارت جهاد طرح خوبی است که باید اعتبار آن تأمین شود. باید برنامه خرید حمایتی دام سبک در استانهایی که خشکسالی حاد دارند در دستور کار قرار بگیرد. همچنین صادرات دام سبک نیز میتواند در این بخش مؤثر باشد. سه ماه یعنی تا پایان شهریورماه برای صادرات فرصت داریم، ولی مسئولان برنامهای برای این کار ندارند. همچنین باید نهاده مورد نیاز دام تأمین و مکانیزم توزیع نهادههای دام سبک نیز تغییر کند.