زمان تبلیغات نامزدهای انتخاباتی و اعلام برنامهها، نظرات و انتقادات آنان، فرصتی طلایی برای ارتقای فرهنگ سیاسی، شناخت و آگاهیها و سواد سیاسی- اجتماعی مردم به حساب میآید که در معرض تبلیغات نامزدها یا حامیان آنها قرار میگیرد، به شرط اینکه:
۱- برنامهها و ایدههای ادعایی آنان دارای پشتوانهای علمی و واقعبینانه باشد.
۲- در نقد رقیبان، گفتمان، عملکرد و برنامههای آنان انصاف و اخلاق رعایت شود.
۲- در میان مسائل و موضوعات صداقت، رعایت و از بزرگنماییها و کوچکنماییهای کاذب دوری نمایند.
اما آنچه در روزهای اخیر در تبلیغات برخی نامزدها مشاهده میشود، تنها میتواند به تحیر و سرگردانی و بعضاً بیاعتمادی مردم و حتی مخدوش ساختن فرهنگ سیاسی و لطمه به سواد سیاسی جامعه منتهی شود، چراکه:
۱- هنوز برخی از نامزدها، از رویه کژ و ناصواب تخریب رقیب به جای اثبات خود استفاده میکنند.
۲- بازی با احساسات مردم و استفاده از فنون تبلیغات و جنگ روانی، جای خود را به واقعبینی و بیان واقعیتها داده است.
۳- سواد عمومی و شعور مخاطب جدی گرفته نشده و عوامفریبی، شیوهای مؤثر و کاربردی برای جلب آرا تصور میشود.
حال آنکه با سپری شدن ۴۳ سال از پیروزی انقلاب اسلامی و برپایی مردمسالاری دینی و تجارب شهروندان و افزایش سواد عمومی آنان و همچنین پیامدهای خسارتبار عوامفریبی بر اعتماد عمومی مردم به مسئولان، انتظار میرود نامزدهای محترم و حامیان آنان به اصلاح رویههای تبلیغ و اطلاعرسانی رو آورده و لااقل از پاسداشت حیثیت و اعتبار خود غافل نباشند، چراکه ادعاهای غیرواقعی در افکار عمومی به عنوان نشانه بیسوادی، عدم اشراف یا بیصداقتی و فریبکاری فرد مدعی تلقی میشود، به ویژه اینکه با قدرتیابی رسانه و دسترسی راحت مردم به رسانه با توسعه شبکههای اجتماعی در فضای مجازی و همچنین پیگیری رقبا برای پاسخگویی در مراحل بعدی، این ادعاها مورد بررسی و نقد قرار گرفته و میزان تطابق آن با واقعیتها به ارزیابی گذاشته میشود.
همچنین نباید فراموش کرد که جامعه امروز هم از خاطره مناظرات پرتنش و مملو از انگزنی و تخریب در گذشته و هم دعواها و مجادلات سیاسی خسته و متنفر است و دوران قهرمانی از راه منازعه سپری شده است، از این رو انتظار میرود نامزدهای انتخاباتی که سرآمدان نخبگی به حساب میآیند و همچنین حامیان آنان در فضای تبلیغات انتخاباتی، رویکرد اثبات توانمندیهای خود و دفاع از ایدهها و برنامههایشان را بر خط تخریب و بداخلاقی ترجیح دهند و با بیان واقعیتها با شیوهای مستدل و منطقی و نقد منصفانه به ارتقای دانش و آگاهی جامعه کمک کنند و زمینه انتخابی آگاهانه را برای مخاطبان فراهم آورند.
همچنین رعایت انصاف و اخلاق، همراه با بیان واقعیتها و به کارگیری استدلال و منطق علمی میتواند فرهنگ سیاسی جامعه را تقویت و ارزشهای مردمسالاری دینی را در عرصه رقابتهای انتخاباتی سالم و سازنده نهادینه کند و رفتار و کنش سیاسی را با منطق و خرد سیاسی درآمیزد.
بیتردید حضور نامزدها در عرصه انتخابات و چگونگی رفتار آنان در رقابت برای کسب قدرت و کارزار تبلیغاتی مربوط به آن، آزمونی برای محک خوردن شخصیت آنان در ابعادی چندگانه است که پیروزی در این میدان به قیمت شکست در میدان اخلاق، انصاف و جوانمردی نمیارزد.
ما وارثان فرهنگ پهلوانی پوریای ولی هستیم و از سرآمدان و نخبگان عرصه سیاست و آن هم سیاست پیوندخورده یا ناظر بر مردمسالاری دینی، انتظار تکرار رفتارهای جوانمردانه و منطق با اخلاق و مرام اسلامی و انسانی را داریم.
غفلت از اخلاق، انصاف و رقابت بدون قید اخلاقی و وجدانی برای نیل به قدرت میتواند سرانجامی همچون رقابتهای انتخاباتی در غرب مثل امریکا را رقم بزند که حاصل آن بروز شکافها و منازعات سیاسی، اجتماعی و از دست رفتن حیثیت و اعتبار دموکراسی غربی شده است.
مواظب گفتارها و رفتارهای تبلیغاتی و ادعاهای سیاسی در فضای رقابتهای انتخاباتی و تأثیر آن بر فرهنگ سیاسی جامعه باشیم. این فرهنگ در خردادماه از سوم خرداد و چهاردهم و پانزدهم آن رنگ ایثار، معنویت و عقلانیت گرفته است. مبادا در ۲۸ خرداد و کارزار رقابتهای متصل به آن گفتارها و رفتارهای نامزدهایی که با ادعای خدمت به میدان آمدهاند، در تعارض با این اصول و ارزش ها قرار گیرند، چرا که حق انتخاب امروزمان را مدیون مبارزان، مجاهدان و شهیدانی هستیم که دوران بعد از استبداد و طاغوت را رقم زده و آزادی و حق انتخاب شدن و انتخاب کردن را به ما ارزانی داشتند.