سرویس سبک زندگی جوان آنلاین: در کمتر سخنرانی و دیدار مقام معظم رهبری هست که ایشان در بیاناتشان به طور مستقیم یا غیرمستقیم به موضوع فرهنگ و ضرورت کار فرهنگی نپرداخته باشند. فرهنگ از منظر نگاه معظمله اصل و مقولههای دیگر همچون اقتصاد و سیاست فرع و حاشیه فرهنگ محسوب میشود. در ادامه گزیده فرمایشات روشنگرانه مقام معظم رهبری به مناسبتهای متنوع و در دیدارهای مختلف میآید.
۱- فرهنگ از ادبیات و هنر تا سبک زندگی، فرهنگ عمومی، اخلاق و رفتار اجتماعی، شامل همه اینها است؛ ما در این زمینهها تکلیف و مسئولیت داریم. ۱۳۹۵/۶/۳،
۲- عزیزان من! فرهنگ از اقتصاد هم مهمتر است، چرا؟ چون فرهنگ، به معنای هوایی است که ما تنفس میکنیم؛ شما ناچار هوا را تنفس میکنید، چه بخواهید، چه نخواهید؛ اگر این هوا تمیز باشد، آثاری دارد در بدن شما؛ اگر این هوا کثیف باشد، آثار دیگری دارد. ۱۳۹۳/۱/۱،
۳- همه چیز مترتب بر فرهنگ است. فرهنگ حاشیه و ذیل اقتصاد نیست، حاشیه و ذیل سیاست نیست، اقتصاد و سیاست حاشیه و ذیل بر فرهنگند. ۱۳۹۲/۹/۱۹،
۴- شما اگر چنانچه تولید داخلی نداشته باشید، واردات میآید جای تولید داخلی را میگیرد. وقتی واردات آمد جایگزین شد، نتیجه این میشود که بعد تولید داخلی هم دیگر نمیتواند کمر راست کند؛ یکی از مشکلات امروز ما همین است: واردات فراوان - شاید تا حدود زیادی بیحسابوکتاب- در بخشهای مختلف در مقابلش تولید ناقص؛ فرهنگ هم همینجور است. اگر شما تولید فرهنگی نکردید، واردات فرهنگی - چه به صورت رسمی، چه به صورت قاچاق- وارد کشور میشوند. ۱۳۹۵/۱۲/۱۶،
۵- اگر فرهنگ در کشوری دچار انحطاط شد و یک کشور هویت فرهنگی خودش را از دست داد، حتی پیشرفتهایی که دیگران به آن کشور تزریق کنند، نخواهد توانست آن کشور را از جایگاه شایستهای در مجموعه بشریت برخوردار کند و منافع آن ملت را حفظ کند. ۱۳۸۳/۲/۲۸،
۶- نمونههایی از کارهایی که میتواند نسل جوان را در نقش و شأن محوربودن حرکت عمومی جامعه کمک کند و ظرفیت لازم را به آنها بدهد.... یکی تشکیل کارگروههای فرهنگی است؛ این کاری که الان دارد انجام میگیرد؛ این الان وجود دارد. بنده با بسیاری از اینها آشنا هستم، با بعضی ارتباط هم دارم. کارگروههای فرهنگی در سراسر کشور و در مساجد... یکی از این کارهاست. این «آتش به اختیار» که من... گفتم، مربوط به این مجموعه است، [یعنی]مجموعههای فعال در زمینههای فرهنگی که اینها میتوانند تأثیرگذاری عمیقی داشته باشند. از اول انقلاب هم همین طور بوده، الان هم همین طور است. الان هر جایی که شما یک گروه جوان را پیدا کنید - جوان متشکل و بافکر و صاحب ذهن فعال- که دست به کار فرهنگی میزنند مثلاً در یک مسجدی، در یک هیئت عزاداریای اینها میتوانند روی جوانها، محله، خویشاوندان و مجموعههای دانشجویی تأثیر بگذارند، یک حرکتی، یک عزمی، یک بینش و بیناییای را در یک مجموعهای به وجود بیاورند. ۱۳۹۸/۳/۱،
۷- عدالت اجتماعی، که یک امر اجتماعی محض و مربوط به حکومت، سیاست و شیوه فرمانروایی در جامعه است، جز به برکت یک فرهنگ صحیح در اذهان یکایک مردم، تأمین شدنی نیست. ۱۳۷۴/۴/۱۹،
۸- بدون شک، فرهنگ مثل روح است. بلاشک فرهنگ است که جامعه را به اصل کار یا بیکاری، به کار تند یا کند و به جهتگیری خاص یا به ضد آن جهتگیری وادار میکند. ۱۳۸۱/۱۰/۲۵،
۹- فرهنگ، برنامهریزی هم لازم دارد؛ نباید انتظار داشت که فرهنگ کشور به خودی خود خوب بشوند و پیش بروند؛ نه، این برنامهریزی میخواهد. ۱۳۹۲/۹/۱۹،
۱۰- اگر پایههای فرهنگی بخواهد مستحکم شود، شرط اصلی این است که ایمان مردم به دین و مواریث فرهنگی خودشان روزبهروز استحکام پیدا کند و تضعیف نشود. ۱۳۸۱/۳/۷،
۱۱- مسئولان فرهنگی، باید مراقب رخنه فرهنگی باشند؛ رخنههای فرهنگی بسیار خطرناک است؛ باید حساس باشند، باید هشیار باشند. نمیخواهیم بگوییم همه آسیبهای فرهنگی کار بیگانگان است؛ نه، خود ما هم مقصریم؛ مسئولان مختلف، مسئولان فرهنگی، مسئولان غیرفرهنگی، کمکاریها، غلطکاریها، اینها تأثیر داشته؛ ما همه را به گردن دشمن نمیاندازیم؛ اما حضور دشمن را هم در زمینه مسائل فرهنگی نمیتوانیم فراموش کنیم. ۱۳۹۳/۱/۱،
۱۲- از استقلال سیاسی و استقلال اقتصادی بالاتر، «استقلال فرهنگی» است. یعنی فرهنگ استقلال، اعتقاد و ایمان به استقلال. مهم این است که با هر نوع وابستگی مقابله شود. یک ملت به این نقطه که رسید، دیگر هیچ مشکلی ندارد. ۱۳۷۵/۱/۲۸،
۱۳- [در زمینه فرهنگ]راه صحیح این است که برنامهریزی کنیم، هدایت کنیم، کمک کنیم به رویشهای خوب و جلوی ضربهها و حملات و مانند اینها را بگیریم؛ یعنی هم آفند، هم پدآفند. ۱۳۹۵/۶/۳،
۱۴- کارها و اقدامات فرهنگی همچون شمشیر دو دم است، اگر همراه با محتوای خوب باشد، بستر اصلاح جامعه خواهد بود، اما اگر با محتوای نامناسب باشد، بستر گسترش نابسامانی و کژی خواهد شد. ۱۳۹۲/۱۰/۲۳