سرویس بین الملل جوان آنلاین: شمارش معکوس برای اعضای شورای امنیت درخصوص یک نبرد دیپلماتیک شروع شده است. در تهران، دیپلماتهای بلند پایه میگویند که نشانهای از تغییر موضع مخالف اروپاییان با مکانیسم ماشه دیده نمیشود، ولی حدس میزنند که دولت امریکا دو شنبه هفته آینده در پی راه انداختن یک جنگ تبلیغاتی گسترده درخصوص احیای تحریمهای سازمان ملل علیه ایران باشد. نزدیک به سه هفته قبل، بعد از مخالفت قاطع ۱۳ عضو شورای امنیت با تفسیر امریکا درخصوص فعال شدن مکانیسم ماشه، دولت امریکا به طور یکجانبه اعلام کرد که این مکانیسم را فعال شده میبیند و مایک پمپئو گفت: «پس از آنکه شورای امنیت نتوانسته مأموریت خود را برای حفظ صلح و امنیت بینالمللی تأیید کند، این تحریمها از نیمه شب به وقت گرینویچ ۲۰ سپتامبر (۳۰ شهریور) بازمیگردد.»
این تفسیر امریکا را نه تنها پنج عضو دائم شورای امنیت، بلکه اعضای غیردائم نیز نپذیرفتهاند. اندونزی به عنوان رئیس دورهای وقت شورای امنیت و نیجر به عنوان رئیس کنونی به صراحت گفتهاند که از نظر آنها مکانیسم ماشه فعال نشده و آنگونه که یک دیپلمات بلندپایه ایرانی که «جوان» از ذکر نام او خودداری میکند، تأکید کرده، حتی دبیرکل سازمان ملل نیز قصد ندارد موضعی همسو با تفسیر امریکا در پیش بگیرد. موضعگیری دیروز آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل نیز نشان میدهد که او قصد چنین کاری ندارد. گوترش در گفتوگویی با ریانووستی گفته که کشورها باید از هر امکانی برای حفظ برجام (توافق هستهای) استفاده کنند.
سیرک امریکایی؟!
اینکه شورای امنیت از دو شنبه به چه سمتی حرکت خواهد کرد برای کسی مشخص نیست، ولی دو دیپلمات بلندپایه وزارت امور خارجه دیروز به رسانههای ایرانی گفتند که ممکن است دولت ترامپ به دنبال برگزاری یک کنفرانس مطبوعاتی در سطوح بالا یا چیزی شبیه به آن باشد تا بازگشت مجدد تحریمها را اعلام نمایند. این دو دیپلمات از تعبیر «سیرک امریکایی بازگشت تحریمها» استفاده کردند و البته پیشبینی میکنند که جدای از تداوم مخالفت روسیه و چین، شرکای اروپایی امریکا نیز بعد از روز دو شنبه از دولت امریکا حمایت نخواهند کرد. البته نشانههای عدم اطمینان به موضع اروپا از موضع دیروز هر دو دیپلمات نمایان بود، موضوعی که یک بار دیگر عدم اطمینان تهران به مواضع سست طرفهای اروپایی را نشان میدهد. نشانههای اولیه سیرکی که دولت امریکا در پی راه انداختن آن است، دیروز در موضع ملتمسانه مایک پمپئو مشخص شد. پمپئو با تکرار اتهامزنی به ایران، از کشورهای اروپایی خواست به واشنگتن در تمدید تحریمهای تسلیحاتی کمک کنند و البته در موضعی مدعیانه ادعا کرد که ظرف یک هفته آینده با فعال شدن مکانیسم ماشه، تحریمهای ایران بازمیگردد.
پمپئو در گفتگو با فاکسنیوز به منقضی شدن محدودیتهای تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۰ (۲۷ مهرماه ۹۹) اشاره کرد و گفت: «ظرف ۳۰ تا ۳۲ روز آینده، ایران میتواند سلاح خرید و فروش کند و ما از کشورهای اروپایی میخواهیم به ما در تضمین تحریمهای تسلیحاتی (علیه ایران) بپیوندند. فکر میکنم همه میدانند که دسترسی ایران به سلاح یک چیز بد است.» وزیر خارجه امریکا بار دیگر با تأکید بر تلاش واشنگتن برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران و استناد به مکانیسم ماشه گفت: «کشورهای اروپایی نیز میدانند که لغو محدودیتهای تسلیحاتی ایران ایده بدی است. اطمینان دارم که ایالات متحده ظرف یک هفته موفق خواهد شد و مکانیسم ماشه فعال میشود و ایران یک بار دیگر از قاچاق سلاح منع خواهد شد.» مورگان اورتگاس، سخنگوی وزارت خارجه امریکا نیز همسو با پمپئو، شامگاه دوشنبه، در گفتگو با شبکه سعودی العربیه گفت که انتظار دارد شرکای اروپایی امریکا علیه ایران تحریم اعمال کنند. او مدعی شد که بر این باور است، شرکتهای اروپایی و همپیمانان امریکا به تحریمهای واشنگتن احترام خواهند گذاشت؛ موضعی محافظهکارانه که نشان میدهد امریکا انتظار خود از شرکای اروپایی را به «نفروختن سلاح به ایران» تقلیل داده است.
«بلوف ۱۰۰۰ برابر» تا «بلوف ۵۲ نقطه»
اینکه امریکا در فاصله چهار روزمانده به ۳۰ شهریور به دنبال ایجاد شرایط روانی است، دیروز در سخنان رئیسجمهور امریکا نیز مشخص شد. دونالد ترامپ دیروز ایران را تهدید کرد و مدعی شد که هر حملهای علیه منافع ایالات متحده را با «شدت هزار برابر» پاسخ خواهد داد. به گزارش فارس، ترامپ با استناد به گزارشهای مطبوعاتی با منبع ناشناس برخی رسانههای امریکایی به تهدید جمهوری اسلامی ایران پرداخت. او در صفحه توئیتر خود نوشت: «بر اساس گزارشهای رسانهای، ایران احتمالاً در حال برنامهریزی یک ترور یا حمله دیگری علیه ایالات متحده برای گرفتن انتقام کشتن [سردار]سلیمانی است که به دلیل برنامهریزی او برای حملهای در آینده، قتل نیروهای امریکایی و رنجی که سالها ایجاد کرد، انجام شد.» وی که پاسخ اولیه ایران در واکنش به ترور سردار سلیمانی و موشکباران پایگاه عینالاسد را فراموش کرده، این بار ادعا کرد «هر حملهای توسط ایران به هر شکلی علیه ایالات متحده، با حملهای به ایران با شدت ۱۰۰۰ برابر پاسخ داده میشود!» ترامپ بعد از ترور سردار سلیمانی نیز در توئیتر نوشته بود در صورت تهدید شهروندان یا منافع کشورش ۵۲ نقطه ایران، از جمله نقاط مهم از نظر فرهنگی، هدف قرار خواهد گرفت.