سرویس ایران جوان آنلاین: شرایط مناسب و تنوع آبوهوایی در فارس سبب شده است این استان در زمینه تولیدات کشاورزی و باغی جزو رتبههای برتر کشور به شمار آید، به طوری که درحال حاضر این منطقه به لحاظ سطح زیرکشت رتبه هفتم و به لحاظ توسعه طی دو سال گذشته رتبه سوم کشور را به خود اختصاص داده است. از آنجا که درحال حاضر کشتهای گلخانهای سهم بالایی در زمینه تولیدات کشاورزی دارند، لذا این مهم باعث شده است کشتهای گلخانهای به شدت دراین استان مورد توجه قرار گیرد؛ موضوعی که به گفته مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی فارس موجب شده است محصولات گلخانهای از لحاظ سطح زیرکشت که درسال ۹۴، ۱۳۶ هکتار بود هم اکنون به ۴۹۰ هکتار توسعه پیدا کند.»
شرایط مناسب برای تولیدات محصولات کشاورزی در استانهای مختلف کشور سبب شده است بسیاری از استانهای کشور در این زمینه با تنوعی از محصولات تولیدی مناسب با شرایط آبوهوایی آن منطقه حرفهای بسیاری برای گفتن داشته باشند که دراین میان میتوان به فارس درجنوب کشور اشاره کرد. آمارها نشان میدهد این استان در تولید محصولات زراعی و باغی نظیر انجیر، گردو، انواع مرکبات خصوصاً لیمو، خرما، سیب، انار، چغندر، پنبه، انواع حبوبات، غلات و زعفران همواره جزو استانهای با بیشترین تولید است. تراکم و تنوع تولیدات محصولات کشاورزی نشان میدهد فارس در تولید مرکبات، انار، سیب، خرما و خرمالو جزو استانهای پیشتاز است و شهرستانهای جهرم، داراب، کازرون، لار و لامرد، از جمله تولیدکنندگان محصولاتی نظیر خرما و مرکبات بوده و نیریز و ارسنجان در تولید انار رتبههای مناسبی در اختیار دارند و شهرستانهایی نظیر سپیدان، اقلید، بیضا، خرمبید، بوانات و بخشهایی از شیراز نیز در زمینه تولید سیب، گردو، انار و... همواره در صدر تولیدکنندگان این محصولات قرار دارند.
این مهم درحالی است که به رغم تداوم خشکسالیها و افت سطح آبهای زیرزمینی و مشکلاتی که در دشتهای فارس بروز کرد، این استان توانست در سالهای اخیر بهدلیل فعالیتهای پژوهشی و تحقیقاتی که برای تطبیق نوع محصول با محل مناسب کشت، بهزراعی، تولید محصولات کیفی و تولید محصولات ارگانیک انجام شد، همچنان در تولید محصولاتی که برند این استان را دارند، مناسب عمل کند.
ایجاد اشتغال برای ۵ هزارنفر در گلخانهها
کمبود منابع آبی و بهرهوری بیشتر از امکانات موجود ازجمله دلایلی است که سبب شده است در سالهای اخیر کشتهای گلخانهای در بیشتر استانهای کشور ازجمله فارس از رونق خوبی برخوردار باشد. در حالیکه سطح زیرکشت محصولات گلخانهای فارس در سال ۹۴ نزدیک به ۱۳۶ هکتار بوده، اما امروز به ۴۹۰ هکتار رسیده است. مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی فارس با بیان اینکه هماینک بالغ بر ۵ هزار نفر در گلخانههای فارس مشغول به فعالیت هستند، میگوید: «فارس به لحاظ سطح زیرکشت رتبه هفتم و به لحاظ توسعه طی دو سال گذشته رتبه سوم کشور را به خود اختصاص داده است.» مجید پاکاری با بیان اینکه ۱۰ درصد از محصولات کشاورزی کشور در استان فارس تولید میشود، میافزاید: «۳/ ۲ تن محصولات باغی و ۷/ ۶ میلیون تن محصولات زارعی کشور در فارس تولید میشود.» درحالی که سطح زیرکشت باغهای فارس بالغ بر ۴۰۷ هزار هکتار است براساس راهبرد سازمان جهاد کشاورزی توسعه ۷ هزار هکتاری کشتهای متراکم و گلخانهای طی برنامه ششم و هفتم توسعه کشور برای استان فارس پیشبینی شده است. عمدهترین سطح زیرکشت گلخانههای فارس مربوط به سبزی و صیفیجات (خیار، گوجهفرنگی، فلفل دلمه، کاهو و...) و پس از آن گلهای شاخه بریده، مواد تکثیری، نشاء، نهال و انواع پیازهای بذر است. همچنین در بخش محصولات باغی نیز توت فرنگی، انواع گیاهان دارویی، کاکتوس و درختان میوه باغی در محیطهای گلخانهای سطح زیرکشت زیادی از فضای گلخانهای استان را اشغال کردهاند. مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی فارس با بیان اینکه شرایط مناسب و بهرهبری بالای این نوع از کشت باعث شده است درحال حاضر تعداد کل گلخانههای استان به ۸۱۲ واحد برسد، میگوید: «این درحالی است که ۵۰ واحد دیگر در دست راهاندازی یا در انتظار گرفتن تسهیلات قرار دارد.» پاکاری همچنین از اجرای طرح گلخانهای در سه روستای فارس خبر میدهد و میافزاید: «در این سه روستا ۳۰ هکتار سازه گلخانهای نصب و راهاندازی خواهد شد.» وی به کمک بلاعوض به روستاها برای راهاندازی گلخانه اشاره میکند و ادامه میدهد: «تاکنون هشت تعاونی گلخانهای برای پرورش قارچهای خوراکی تشکیل شده است.» این درحالی است که ۴۱ طرح احداث گلخانه به بانکهای عامل معرفی شده و علاوه بر آن در راستای توسعه بیشتر سطح زیرکشت محصولات گلخانهای ۲۱ روستای جدید شناسایی و برهمین اساس تفویض اختیار صدور مجوز به گلخانههای کوچک مقیاس به مدیریت جهاد کشاورزی شهرستانها واگذار شده است تا در این امر تسریع شود. مدیر باغبانی جهادکشاورزی استان فارس با تأیید این موضوعات و با بیان اینکه بالغ بر ۱۸۰ مجوز سایهبان و گلخانههای کوچک مقیاس صادر شده است، میگوید: «در حال حاضر صدور ۲۵ شهرک گلخانه با ۱۸ هزار سطح زیر کشت نیز صادر شده است.» به گفته پاکاری، در راستای توسعه سطح گلخانهها و ترویج مصرف محصولات آنها برندسازی تولیدات این شیوه کشت در دستور کار قرار گرفته است.
توسعه کشتهای گلخانهای در فارس
از آنجا که حفظ منابع آب و توسعه پایدار بخش کشاورزی با ایجاد کشت گلخانهای ایجاد میشود، لذا با توجه به وجود این شرایط درمناطق مختلف فارس این مهم به طور جدی در فارس دنبال میشود. یکی از کارشناسان کشاورزی دراین خصوص به «جوان» میگوید: «ایجاد گلخانه برای تولید محصولات کشاورزی به دلیل امکان کنترل عوامل تأثیرگذار محیطی همچون تغییرات دمایی، جلوگیری از پدیدههای سرمازدگی وگرمازدگی و همچنین استفاده بهینه از منابع آب و خاک، سوخت و دیگر نهادههای کشاورزی بسیار حائز اهمیت است.» حسن قاسمی میافزاید: «با ایجاد گلخانه امکان استفاده مناسب از کود، سم و در نهایت تولید در خارج از فصل و ارائه محصول یکدست در زمان نیاز بازار فراهم میشود.» به گفته وی، افزایش درآمد در واحد سطح، تنوع کشت و کنترل آفات و بیماریها و سایر عواملی، چون طوفان، باران، خشکسالی و ... سبب شده است کشتهای گلخانهای رواج بیشتری داشته باشند و گسترش یابند.