محمد جانپاس، رئیس انجمن دوستی ایران و قبرس در یادداشتی در مورد نقش انجمن های دوستی در دیپلماسی عمومی کشورها نوشت:
دیپلماسی عمومی (Public Diplomacy) به مجموعهای از اقدامات، استراتژیها و ارتباطات هدفمند اطلاق میشود که یک دولت یا نهاد مرتبط با آن، برای برقراری تعامل مستقیم با افکار عمومی، نخبگان و جامعه مدنی کشورهای هدف، به منظور شکلدهی به درک، نگرش و در نهایت، رفتار آن جوامع نسبت به کشور مبدأ، به کار میگیرد. این رویکرد، جایگزین یا مکمل دیپلماسی رسمی (دولتی) است و هدف آن کسب "رضایت و پذیرش" عمومی در سطح بینالمللی است.
در این میان، «انجمنهای دوستی کشورها» (Friendship Associations) به عنوان نهادهایی عموماً غیردولتی، اما اغلب با حمایتهای معنوی و گاه مالی دولتها، نقشی محوری در اجرای موفقیتآمیز دیپلماسی عمومی ایفا میکنند. این انجمنها کانالهای حیاتی ارتباطات مردمی را فراهم میآورند که قابلیت نفوذ عمیقتر و پایداری بیشتری نسبت به کانالهای رسمی دارند.
انجمنهای دوستی، در رأس اهداف خود، به دنبال ایجاد ارتباطات انسانی و فرهنگی هستند که میتواند پایههای تفاهم بلندمدت را بنا نهد.تبادل فرهنگی سنگ بنای فعالیت این انجمنها است. فرهنگ، به دلیل ماهیت عاطفی و جهانشمول خود، بهترین ابزار برای عبور از موانع زبانی و سیاسی است.
نقش انجمنهای دوستی صرفاً به مبادلات فرهنگی انتزاعی محدود نمیشود؛ بلکه میتواند منافع اقتصادی و علمی ملموسی را نیز دنبال کند که به تقویت جایگاه بینالمللی کشور کمک میکند.فراموش نکنیم که در محیط جهانی امروز، تجارت اغلب نیازمند اعتماد شخصی است.
این انجمنها به شرکتهای کوچک و متوسط (SMEs) و کارآفرینان کمک میکنند تا با معرفی آنها به همتایان خود در کشور میزبان، زمینه را برای شناخت اولیه و ایجاد اعتماد تجاری فراهم آورند. این امر به خصوص در کشورهایی که موانع بروکراتیک یا فرهنگی زیادی وجود دارد، اهمیت مییابد.همچنین برگزاری سمینارهای مشترک در حوزههایی مانند انرژیهای تجدیدپذیر، کشاورزی یا مدیریت شهری، فضایی تخصصی ایجاد میکند که در آن، تبادل تجربیات به جای رقابت سیاسی، اولویت دارد.
در نهایت اینکه انجمنهای دوستی کشورها، به هیچ وجه صرفاً سازمانهای تشریفاتی یا صرفاً برگزارکننده مهمانیهای فرهنگی نیستند.
آنها بازیگران حیاتی و زیربنایی در عرصه دیپلماسی عمومی مدرن محسوب میشوند. این نهادها، با تمرکز بر پیوندهای انسانی، پلهای مستحکمی میان ملتها میسازند که در برابر نوسانات سیاستهای رسمی مقاومت میکنند.آنها با تعمیق درک متقابل، از طریق تبادل مستقیم تجربیات و فرهنگ، به طور مستقیم زمینهساز موفقیت بلندمدتتر و پایدارتر سیاست خارجی هر کشور میشوند.
در دنیایی که اطلاعات به سرعت دستکاری میشوند، اعتبار و اعتماد مردمی که توسط این انجمنها ایجاد میشود، به عنوان باارزشترین دارایی دیپلماتیک در نظر گرفته میشود. بنابراین، تقویت ساختاری و مالی این نهادها، در حقیقت سرمایهگذاری مستقیم بر روی صلح، ثبات و تفاهم بلندمدت بینالمللی است.