ادامه حیات سیاسی و اقتصادی برای کشور‌های صاحب دریا بدون داشتن نیروی دریایی مقتدر و امنیت در دریا امکانپذیر نیست، به نحوی که مسئولان و ملت، دغدغه‌ها و اهداف بزرگی برای بهره‌مندی از دریا و مواهب الهی آن دارند و ضرورت تسری فرهنگ دریایی و ظرفیت‌سازی برای آن از اهمیت بالایی برخوردار است.
هنگامی که صحبت از فرهنگ و لزوم تغییر آن می‌شود بازه زمانی مورد نیاز آن در یک یا دو سال نمی‌گنجد، لیکن باید اذعان کرد که بالاخره پرداختن به این مهم را باید از جایی آغاز کرد، حتی اگر تمام متون مربوط به مدیریت تغییر فرهنگ بر زمانبر بودن آن تأکید کنند، بنابراین با تداوم این حرکت رو به جلو برای دریا و دریانوردی و گسترش فرهنگ دریایی به اهداف ملی نزدیک‌تر خواهیم شد.
نیروی دریایی ارتش جایگاه واقعی و اصلی خود را یافته و همواره برای ارتقای این جایگاه تلاش می‌کند. منابع حیاتی و اقتصادی کلان کشور در آب‌های تنگه هرمز، خلیج فارس، دریای عمان، دریای خزر و آب‌های بین‌المللی وابسته به حفظ امنیت در این آب‌های راهبردی است و حضور نیروی دریایی راهبردی ارتش در آب‌های دوردست همواره عزتمندانه، غیرتمندانه و غرورآفرین بوده است.
نیروی دریایی راهبردی ارتش جمهوری اسلامی ایران همواره به عنوان دست بلند نظامی کشور موجب ارتقا و امنیت کشور شده است. حضور مداوم و مستمر نیروی دریایی ارتش در عمق دریاها و اقیانوس‌ها و گسترش قدرت دریایی ایران در گرو حضور مؤثر در آب‌های بین‌المللی است.
دیپلماسی دریایی نقش مهمی در تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری برای روابط خارجی دولتمردان عرصه سیاست ایفا می‌کند. در سال‌های اخیر نیروی دریایی ارتش با اعزام هیئت‌های نظامی در قالب ناوگروه‌های صلح و دوستی به کشور‌های گوناگون با استفاده از دیپلماسی دریایی، چهره خود را به عنوان یک قدرت دریایی رو به رشد منطقه‌ای به منصه ظهور رسانده است. حضور در مجامع بین‌المللی و تلاش در جهت ارتقای تعامل با کشور‌های منطقه از جمله فعالیت‌های دیپلماسی نیروی دریایی ارتش در سال‌های اخیر بوده که گامی مؤثر در تولید و زایش بیش از پیش قدرت ملی است. از جمله اهداف دریانوردی‌های بین‌المللی می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- تلاش برای همکاری بیشتر و آشنایی با توانمندی‌های کشور‌های دیگر.
- معرفی دستاورد‌های علمی و دانش بومی کشور در زمینه پیشرفت صنایع دریایی و نظامی به طور عملی در کشور‌های دیگر.
- ایجاد بازدارندگی دریایی و برقراری دفاع همه‌جانبه برای حفاظت از مرز‌ها و مناطق دریایی و منافع ملی.
- توسعه روابط دفاعی دریایی به منظور بهره‌گیری از فرصت‌های موجود برای افزایش امتداد عمقی و قدرت دفاعی کشور.
در مؤلفه‌های یک قدرت دریایی علاوه بر داشتن وسعت کافی سرزمینی، موقعیت جغرافیایی، مرز‌های دریایی و سواحل، اقلیم و منابع طبیعی مناسب و وابستگی به دریا، صنایع دریایی نظیر کشتی‌سازی و تعمیرات کشتی‌ها، ناوگان حمل و نقل دریایی و تجارت در دریا، نیاز به ناوگان نظامی مقتدر نیروی دریایی در آب‌های بین‌المللی دارد تا قادر باشد در محدوده آب‌های اقیانوس‌ها، انواع عملیات دریایی سطحی، زیرسطحی، هوایی، کنترل فضای الکترو مغناطیسی و کنترل فضای اکوستیکی را به خوبی به انجام برساند.
نیروی دریایی ارتش علاوه بر مأموریت‌های جاری جهت نیل به اهداف ملی، حفظ منافع و دفاع از آب‌های سرزمینی و سواحل کشورمان در جنوب و شمال با عزم جدی و استفاده از تمامی امکانات کشور با حضور فعال در عرصه دریا همواره از نیرو‌های تعیین‌کننده در حفظ و برقراری امنیت خلیج پارس، دریای عمان و دریای خزر است. نیروی دریایی ارتش در مرز‌ها و مناطق دریایی ملی محدود نشده و با حضور در آب‌های بین‌المللی و با انجام اقدامات تاکتیکی بر سیاست‌های کلان ملی نیز اثر راهبردی دارد.
نیروی دریایی راهبردی ارتش جمهوری اسلامی ایران در آب‌های سرزمینی، سواحل و بنادر شمال و جنوب حضور فعال دارد و با باز نگه‌داشتن راه‌های دریایی در محدوده آب‌های تحت مسئولیت، ادامه امنیت ملی، تجارت اقتصادی، پیشرفت و ترقی کشور را تضمین می‌کند. منابع حیاتی و اقتصادی کلان در آب‌های خلیج‌فارس، تنگه هرمز، دریای عمان و دریای خزر وابسته به حفظ امنیت در این آب‌های بین‌المللی راهبردی است. حضور مقتدرانه و مؤثر نیروی دریایی ارتش در آب‌های بین‌المللی دوردست، عمق دریاها، اقیانوس‌ها و بنادر خارجی یکی از مؤلفه‌های قدرت دریایی و حفظ امنیت دریایی است.
آنچه تاکنون بیان شد، مؤید این است که ادامه حیات اقتصادی کشور‌های صاحب دریا از جمله ایران عزیز بدون داشتن قدرت دریایی و امنیت در دریا امکانپذیر نیست.
