جوان آنلاین: از دیشب مذاکرات غیرمستقیم میان هیئتهای حماس و رژیم صهیونیستی در مصر آغاز شد، مذاکراتی که با وجود برخی گزارشها درباره «عقبنشینی» حماس، به نظر مذاکراتی دشوار میرسد. نمایندگان حماس با فهرستی مفصل از شروط به قاهره رفتهاند که نشان میدهد مقاومت فلسطینی نه آماده تسلیم است و نه قصد دارد از خطوط قرمز خود عبور کند. توقف کامل جنگ، عقبنشینی نیروهای اشغالگر از نوار غزه، آزادی ۲۵۰ اسیر فلسطینی شامل چهرههای شاخصی، چون مروان البرغوثی و احمد سعدات، بازگشت آوارگان، ورود گسترده کمکهای انسانی و تضمین بینالمللی برای اجرای توافق از جمله خواستههای اصلی حماس در مذاکرات است.
جلسات مقدماتی دیشب میان نمایندگان حماس و مقامهای اطلاعاتی مصر، زمینه مذاکرات رسمی در شرمالشیخ را فراهم کرد. پیش از شروع شدن مذاکرات دیروز در قاهره، برخی منابع از قول مقامهای حماس گزارش کردند که این جنبش تصمیم گرفته در غزه خلع سلاح شود و سلاحهای خود را به نهاد بینالمللی واگذار کند ولی ساعاتی بعد این گزارش تکذیب شد. منابع فلسطینی میگویند هیئت حماس به ریاست خلیل الحیه تأکید کرده بدون ضمانت کشورهای عربی و امریکا، هیچ توافقی اجرایی نخواهد شد. به گفته منابع العربیه، حماس در این نشستها خواستار «خروج فوری تانکهای اسرائیلی از مناطق مسکونی»، «توقف پروازهای شناسایی و بمبارانها» و «بازگشت بیقید و شرط ساکنان به خانههای خود» خواهد شد. یک منبع فلسطینی در گفتوگو با شبکه الحدث گفته که حماس بر آزادی شش اسیر برجسته فلسطینی از جمله مروان البرغوثی و احمد سعدات، همراه با دیگر چهرههای کلیدی مقاومت اصرار دارد. همچنین این جنبش خواستار تسهیل حرکت ساکنان غزه در داخل نوار غزه است و درخواست کرده که آوارگان بتوانند به مناطق خود بازگردند و مذاکرات برای تحویل افراد بازداشتشده با سایر گروهها هماهنگ شود. در حالی که جنبش جهاد اسلامی فلسطین در سیوهشتمین سالروز تأسیس خود و دومین سالروز عملیات طوفانالاقصی تأکید کرد که به مقاومت تا زمان آزادی فلسطین ادامه خواهد داد، «خالد القدومی» نماینده حماس در تهران، در گفتوگویی که دیروز منتشر شد، روشن کرد که «بدون خروج نیروهای اشغالگر از غزه، هیچ مذاکرهای جدی نیست. توپ در زمین امریکاست.» او تأکید کرده که «اگر واشینگتن نتواند بر تلآویو فشار بیاورد، این روند شکست میخورد.» قدومی هم در واکنش به خبرهای منتشرشده از رسانههای سعودی درباره «خلع سلاح حماس»، این ادعا را رد کرده و گفته است: «سلاح ابزار مقاومت است، نه معامله.»
خوشبینی ترامپ با لحن تهدید
«استیو ویتکاف» فرستاده دونالد ترامپ به غرب آسیا و «جارد کوشنر» داماد و مشاور «دونالد ترامپ» رئیسجمهور امریکا نظارت بر مذاکرات در قاهره را بر عهده دارند و گفته میشود که طرف امریکایی به فرصتهای موفقیت این مذاکرات خوشبین است. دونالد ترامپ دیروز در شبکه اجتماعی تروثسوشال نوشت: این آخر هفتهای، گفتوگوهای بسیار مثبتی با حماس و همچنین با کشورهایی از سراسر جهان (عرب، مسلمان و سایر کشورها) انجام شده تا درباره آزادی گروگانها، پایان جنگ در غزه و از همه مهمتر، برقراری صلحی که مدتها در خاورمیانه جستوجو میشده، به توافق برسیم. این مذاکرات بسیار موفق بوده و با سرعت خوبی پیش میرود.» ترامپ که تلاش دارد تا پیش از اعلام برندگان نوبل صلح، توافقی تاریخی در خاورمیانه ثبت کند، بار دیگر با تهدید تلویحی حماس هشدار داده: «اگر در این هفته توافق نهایی حاصل نشود، خونریزیهای بیشتری در راه خواهد بود. در سوی دیگر، اسرائیلیها همچنان محتاطانه وارد مذاکرات شدهاند. رادیو رژیم صهیونیستی گزارش داد رئیس هیئت اسرائیل و فرستادههای امریکا در مذاکرات با حماس در شرمالشیخ شرکت نمیکنند، اگر پیشرفت مطلوب حاصل شود امروز به مذاکرات میپیوندند. همزمان، بنیامین نتانیاهو بار دیگر درباره شرایط بعد از جنگ موضعگیری کرده و گفته که «هیچ نمایندهای از حماس یا تشکیلات خودگردان پس از جنگ در اداره غزه حضور نخواهد داشت»؛ موضعی که بار دیگر تردیدها را درباره نیت واقعی اسرائیل برای پایان جنگ افزایش داده است.
نتانیاهو که با یورونیوز صحبت میکرد، دیروز گفت که اسرائیل «به صلحی نیاز دارد که امنیت را تضمین کند، نه پاداشی برای تروریسم». او وعده داده که پس از جنگ، غزه باید «عاری از رادیکالیسم و سلاح» باشد و تنها «فلسطینیهایی که خواهان صلح با اسرائیلند» در اداره آن مشارکت کنند. رسانههای عبری هم نوشتند نتانیاهو در گفتوگو با ترامپ از پاسخ مثبت حماس به طرح امریکا ابراز ناخشنودی کرده و آن را «بدون دستاورد واقعی» خوانده است. اظهارات رئیس ستاد ارتش اسرائیل که یکشنبه شب تأکید کرد «جنگ تمام نشده و فقط وضعیت عملیاتی تغییر کرده»، خوشبینیها را کم رنگتر کرده است. یک مقام مطلع به رویترز گفت که انتظار نمیرود دور نخست مذاکرات در قاهره سریع باشد، زیرا هدف دست یافتن به یک توافق جامع با تمام جزئیات است. هاآرتص هم نوشته است: «مقامات اسرائیل باور دارند که کاخ سفید فشار خواهد آورد تا مذاکرات شتاب بگیرد، اما شکافها همچنان پابرجا هستند.»
از قاهره تا خیابانهای اروپا
همزمان با آغاز مذاکرات در مصر، خیابانهای اروپا و آسیا بار دیگر صحنه راهپیماییهای گسترده حامیان فلسطین شد. در رم، حدود ۲۵۰ هزار نفر و به روایت برگزارکنندگان نزدیک به یک میلیون نفر در اعتراض به ادامه جنگ و بازداشت فعالان ناوگان «الصمود» تظاهرات کردند. در اسپانیا نیز تظاهرات مشابهی در بارسلونا، مادرید و والنسیا برگزار شد. در دوبلین هزاران نفر دومین سالگرد «نسلکشی غزه» را گرامی داشتند. در لندن، پلیس نزدیک به ۵۰۰ نفر از معترضان را در جریان «تظاهرات سکوت» حامی گروه «اقدام برای فلسطین» بازداشت کرد. در پاکستان، هزاران نفر در کراچی با شعار «همه ما حماس هستیم» به خیابانها آمدند و در سائوپائولو برزیل نیز معترضان خواستار قطع روابط دیپلماتیک با رژیم صهیونیستی شدند. اعتصاب فعالان تونسی مقابل سفارت امریکا در حمایت از ناوگان کمکرسانی به غزه نیز همچنان ادامه دارد. تحلیلگران عبریزبان مانند آوی اشکنازی در روزنامه «معاریو» به این نتیجه رسیدهاند که «حماس حضور خود را در صحنه اروپا تحمیل کرده و دیپلماسی اسرائیل را به چالش کشیده است.»