جوان آنلاین: مسکن یکی از اساسیترین مسائل زندگی است که مستقیماً با معیشت مردم گره خورده است. بر همین اساس هر دولتی که روی کار میآید، چنین ادعا میکند که نسبت به تأمین مسکن برای تمام اقشار جامعه متعهد است، اما طرح مسکن مهر و بعد از آن نهضت ملی مسکن ثابت کرد این طرحها فقط برای پرکردن جیب عدهای خاص با پول خانوادههایی است که فرش زیرپایشان را میفروشند تا سرپناهی برای خود بیابند. نیمهکاره ماندن پروژهها در مناطقی مانند هشتگرد البرز و اسلامشهر تهران مشتی است از این خروار. جایی که جمعی از خانوادههایی که بعد از سه سال امیدشان به ناامیدی رسیده و کسی هم پاسخگو نیست.
چند روز پیش هشدار وزیر راه و شهرسازی خطاب به معاونین مسکن خود برای خودداری از آمارسازی در بخش مسکن قابل تعامل بود، زیرا عددسازی با خانهدارشدن مستأجران در تضاد است و متأسفانه برخی از مسئولان فقط یاد گرفتهاند، آمارهای غیرواقعی بدهند و هرگز خود را موظف به پاسخگویی در مقابل کمکاریهایشان نمیدانند. یکی از نکات مورد توجه رهبر معظم انقلاب برای شکوفایی اقتصاد کشور و بهبود وضعیت تولید «رونق بخش مسکن» است و در همین زمینه ایشان بر استفاده از ظرفیت این بخش بارها تأکید کرده و فرمودهاند: «رشته مسکن از جمله رشتههای کارآفرین در کشور به شمار میرود.»
تولید مسکن صنایع زیادی را به خدمت میگیرد و به کار میاندازد. مسکن، کارآفرین و تولیدآفرین است. البته ناگفته نماند رهبر انقلاب اسلامی بارها نسبت به تأمین مسکن تمام اقشار مختلف جامعه تأکیدات ویژهای داشتهاند و به افرادی که از بار مسئولیت فراری بودند، تذکرات جدی دادهاند. با این حال گویی برای مهار قیمت مسکن هیچ اهرمی وجود ندارد. از قیمت خرید تا اجارهبها که تن هر مستأجری را به لرزه میاندازد. وقتی در ابتدای استقرار دولت سیزدهم موضوع نهضت ملی مسکن مطرح شد، نور امید در دل بسیاری از خانوادههای متوسط و ضعیف جامعه روشن شد. در آن زمان چنین تصور میشد که دیگر میتوان به این طرح امیدوار شد، اما حالا با گذشت بیش از سه سال از آن روزها و روی کارآمدن دولت چهاردهم، در بسیاری از نقاط هیچ خبری از اجرایی شدن طرح نهضت ملی مسکن نیست و حتی با وجود واریز مبالغ زیادی از طرف متقاضیان به حسابهای مختلف، باز هم طرح زمین مانده و کسی پاسخگو نیست.
بدعهدی پروژه آژنگ پیساز اسلامشهر
جمعی از متقاضیان مسکن ملی در پروژه آژنگ پیساز واقع در عدلآباد اسلامشهر که بعد از سه سال اصلاً نمیدانند کجای طرح هستند، میگویند: «سال ۱۴۰۱ در طرح نهضت ملی مسکن ثبتنام و آورده اولیه ما ۴۰ میلیون تومان بود که پرداخت کردیم. شش ماه بعد ۴۰ میلیون تومان دیگر درخواست شد که به سختی تهیه کرده و به حساب پروژه واریز شد. هنوز چهار ماه نگذشته بود که دوباره گفتند باید مبلغ ۶۰ میلیون تومان واریز کنیم، چون پروژه خوب پیش میرود.»
آنها ادامه میدهند: «هر بار پیامکی میآمد که پروژه در حال ساخت است و این بار ۴۰ میلیون تومان درخواست کردند و ما به شماره حسابی که در سایت معرفی شده بود و اول به نام بانک مسکن بود و بعد به نام بانک ملی تغییر یافت، واریز کردیم.»
این گروه که بلاتکلیف رها شده و کسی هم صدایشان را نمیشنود با گلایه میگویند: «پروژه آژنگ پیساز باید یک صاحبی داشته باشد، ولی انگار هیچ کس پیگیر کارها نبوده است. چون چند هفته قبل که دوباره پیامک آمد ۵۰ میلیون تومان واریز کنیم، تصمیم گرفتیم حداقل از واحدهایی که مال خودمان است بازدیدی داشته باشیم که متوجه شدیم هنوز «پی» آنها را هم نکندهاند چه برسد به کار و دیوار و سقف.»
بعد از چهار ماه پروژههای دیگری شروع به کارکردن و از ما ۴۰ میلیون دیگه خواستن و ما به امید اینکه پروژه در حال کار و رو به پیشرفت است این رقم را هم پرداخت کردیم. این متقاضیان مسکن ملی ادامه میدهند: «وقتی چند هفته پیش دوباره ۵۰ میلیون تومان درخواست شد که واریز کنیم، خواستیم کار و میزان ساخت و سازها را ببینیم.
در کمال تأسف دیدیم هیچ کاری هنوز صورت نگرفته و رئیس ساختمان راه و شهرسازی اسلامشهر با بیخیالی عنوان میکند، چون پیمانکار شما کاری انجام نداده بود بیرونش کردیم و به دنبال پیمانکار دیگری هستیم. کسی باور نمیکرد که این همه پول از خانوادههایی که هر ریال برایشان حکم حلال مشکلاتشان است را بگیرند و بعد از سه سال مشخص شود هنوز حتی یک قدم هم در مسیر ساخت و سازها برنداشته باشند.» به گفته این شهروندان، در این جامعه کسی از این مدیران سؤال نمیکند که چه کار میکنند و آنها را بازخواست نمیکنند. به همین خاطر هر بلایی دوست دارند بر سر مردم میآورند.
بیتفاوتیهای شرکت عمران شهر جدید هشتگرد
بعد از حدود ۱۷ سال هنوز ساخت و تحویل پروژههای مسکن مهر به اتمام نرسیده که پروژههای نیمه کاره طرح نهضت ملی مسکن نیز به آن افزوده شده است. نهضت ملی مسکن یکی از طرحهایی است که قرار بود به قول رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی وقت از تجربه خوب مسکن مهر استفاده کند، اما هم اکنون به سرنوشت واحدهای ناتمام مسکن مهر دچار شده است. واحدهایی که نه تنها فاقد زیرساختهای ضروری و مناسب همچون حمل و نقل، جاده مناسب، بیمارستان، مدرسه، امکانات رفاهی و تفریحی، کلانتری و... است، بلکه مشخص نیست حتی همان واحدهای خام بدون زیرساخت چه زمانی به دست مردم میرسد. گویی بازی نهضت ملی مسکن در بیشتر استانها نتوانسته آن طور که باید پیش برود و حالا متقاضیان زیادی بلاتکلیف ماندهاند. در استان البرز و شهر هشتگرد هم همین بازی وجود دارد.
شرکت عمران شهر جدید هشتگرد هم مثل برخی همتایان خود در پروژه مهستان هنوز هیچ کاری نکرده و با اینکه مبالغی را از متقاضیان گرفته، ولی عنوان میکند، چون پیمانکار قبلی بدقولی کرده آن را عوض و پیمانکار جدید قرار است کارها را پیش ببرد. جمعی از متقاضیانی که در این منطقه به دنبال خانهدار شدن بودند، میگویند: «چطور وقتی یک پیمانکار پروژه عظیمی را زمینگیر میکند، از جمله بدقولی کرد استفاده میکنید و دیگر هیچ کاری با او ندارید، اما وقتی یک متقاضی چند روز مبلغ درخواستی را دیر واریز کند مشمول خسارت و جریمه و عقب افتادن کارهایش میشود؟»
آنها ادامه میدهند: «معلوم است کاسهای باید زیر نیم کاسه باشد. آیا چنین پیمانکارانی جریمه هم میدهند؟ قرارد ادآنها چطور منعقد میشود که هر موقع دلشان بخواهد میتوانند کارها را نیمهکاره رها کرده و بروند، ضمن اینکه شرکت عمران شهر جدید هشتگرد وقتی نمیتواند کاری کند، چرا این همه کارمند، دفتر و دستک دور خودش جمع کرده است.» پیگیریهای خبرنگار ما نشان میدهد، در حال حاضر در شرکت عمران شهر جدید هشتگرد هیچ کس تلفنها را جواب نمیدهد و اگر هم اپراتور پاسخ بدهد و بخواهید با بخش مشخصی صحبت کنید، کسی نیست تلفن را بردارد؛ حتی در بخش مدیریت.
پس از گذشت بیش از سه سال از زمان ثبتنام پروژههای طرح نهضت ملی مسکن در شهر جدید هشتگرد و اخذ آوردههای مردم نه تنها برخلاف وعده داده شده، واحدها دو ساله تحویل نشد، بلکه حتی برخی پروژهها در مرحله آمادهسازی زمین و فونداسیون متوقف مانده و هیچ خبری از پیشرفت نیست و به قول متقاضیان زمینی که باید اکنون در آن زندگی میکردند، قبرستانی بیش نیست!
متقاضیان میگویند چرا دولت در ابتدا واقعیت را به ما نگفت، زیرا به گفته پیمانکاران، قیمت واحدها قرار است به روز محاسبه شود و تنها تفاوتی که قیمت این واحدها با قیمت مسکن در بازار آزاد دارد، این است که بخشی از پول از سوی دولت پرداخت میشود و متقاضی باید در قالب وام اقساطی بپردازد.
متقاضیان میگویند، حتی با فرض بر این، پیمانکار باید متعهد به پیشرفت پروژه باشد و در غیر این صورت متعهد به جبران خسارات باشد و در صورت توقف پروژه نباید پول مردم را برداشت کند.
به نظر میرسد روند ساخت برخی پروژههای طرح نهضت ملی مسکن با مشکلاتی مواجه شده یا به طور کلی متوقف شده است و با گذشت بیش از سه سال از شروع طرح و واریز پیش پرداخت ۴۰ میلیون تومانی و حتی واریز دو قسط ۵۰ میلیون تومانی، هنوز تکلیف برخی پروژهها مشخص نیست و در مرحله پی کنی و فونداسیون است و متقاضیان ماندهاند و سامانهای که صرفاً فقط مشخصات فردی و اطلاعات پروژه و مبالغ پرداختی را نشان میدهد و هیچگونه قرارداد رسمی بین دولت و شخص وجود ندارد.
پروژههای آراد، حافظ، بهراد، خورشید، یاس، فَهَندِژ، اطلس، نیما، هسا، کسری، مینا، رامین و دهها پروژه دیگر از پروژههای طرح نهضت ملی مسکن شهر جدید هشتگرد (مهستان) هستند که هر کدام به نحوی درگیر مشکلات زیادی بوده و متقاضیان را بلاتکلیف نگه داشتهاند.