جوان آنلاین: فعالیت گروههای جهادی حالا نه تنها به عنوان کمکرسان و تأمین کننده نیازهای مناطق محروم به شمار میآید، بلکه آنها با توانمند کردن افراد و خانوادههای کم برخوردار و بیبضاعت تلاش میکنند آنها به یک درآمد ثابت برسند تا دیگر محتاج هیچ شخص یا سازمان و نهادی نباشند. امروز گروههای جهادی یک الگوی موفق از خدمترسانی مستمر در حوزههای عمرانی، فرهنگی، بهداشت و درمان، کمکهای اجتماعی و اشتغالزایی به شمار میآیند. با گذری به استانها و شهرهای مختلف به خوبی میتوان با فعالیتهای تأثیرگذار گروههای جهادی آشنا شد. مهمترین اقدام جهادگران این است که مردم را به مشارکت میکشند تا بتوانند بهترین خدمات را به نیازمندان ارائه کنند.
سید امین سیامی متولد ۱۳۷۵ در رشته حقوق درس خوانده است و حالا با مدرک کارشناسی، مسئولیت گروه جهادی شهید «صیاد شیرازی» را بر عهده دارد.
این جهادگر حقوقدان متولد زنجان است که از سال ۱۳۹۳ مدیریت بخشی از کارهای جهادی را به همراه برنامهریزی برای خدمات رسانی به مناطق محروم و خانوادههای کم برخوردار انجام میدهد.
فعالیتهای گروه جهادی شهید صیاد شیرازی که ماهیتی دانشجویی دارد، ابتدا با اقدامات عمرانی و فرهنگی در روستاهای محروم آغاز و در سالهای اخیر با گسترش ابعاد خدمات، به الگوی موفقی از جهاد اجتماعی در استان زنجان تبدیل شد.
جهادگران این گروه در دوران شیوع ویروس کرونا با تغییر در رویکردهای اجرایی خود، وارد عرصه تولید و توزیع ماسک، دستکش، مواد ضدعفونیکننده و بستههای معیشتی شدند. ارتباط مستقیم با معتمدان محلی و شناسایی میدانی نیازمندان از طریق بازدیدهای کارشناسانه و تحقیق و بررسی وضعیت خانواده از جمله ویژگیهای خاص این گروه در هدفگذاری صحیح کمکها محسوب میشود.
در سالهای اخیر، تمرکز این گروه جهادی به مناطق حاشیهای شهر زنجان منتقل و خدماترسانی به ساکنان این نقاط بیشتر شده است؛ مناطقی با چالشهای شدید اجتماعی و آموزشی که نیازمند توجه جدی هستند. جهادگران گروه شهید صیاد با مطالعه و جمعبندی اطلاعات سراغ نیازمندان میروند. گروه هدف در مرحله نخست، زنان بیسرپرست و سپس زنان بدسرپرست این مناطقند که با حمایت خیران به مسیر اشتغال پایدار وارد شدهاند.
برای ایجاد اشتغال پایدار، گروه جهادی شهید صیاد شیرازی اقدام به تأمین چرخهای خیاطی کرده و از طریق همکاری با تولیدیهای بزرگ، سفارش دوزندگی برای بانوان تحت حمایت خود فراهم کرده است. این بانوان پس از دریافت دستمزدهای منظم از چرخه حمایتی گروه خارج میشوند. همچنین تلاشها برای راهاندازی یک کارگاه تولیدی مستقل برای افزایش بهرهوری و سودآوری در حال انجام است.
منابع مالی این گروه عمدتاً از سوی خیران مردمی تأمین میشود. اطلاعرسانی شفاف، طراحی پوستر برای هر برنامه و ارتباط مستمر چهره به چهره با نیکوکاران موجب افزایش اعتماد عمومی و مشارکت بیشتر در فعالیتهای جهادی شده است. اخیراً نهادهایی نظیر ستاد اجرایی فرمان امام (ره) و بنیاد علوی نیز به جمع حامیان این گروه پیوستهاند و در پویشهای مردمی همراهی میکنند.
شیوع بیماری کرونا اگرچه بحرانی ملی بود، اما برای گروه جهادی شهید صیاد شیرازی فرصتی برای همافزایی و افزایش انسجام اعضا فراهم کرد. تجربهای که نشان داد در بزنگاههای دشوار، آنچه کیفیت خدمت را تعیین میکند، اخلاص، مدیریت و حضور فعال نیروهای داوطلب است.
بر همین اساس یکی از نمونههای موفق فعالیت گروه جهادی شهید صیاد شیرازی، احداث منبع آب شرب ۵۰ هزار لیتری برای یک روستای محروم بود. این روستا با وجود منابع آبی کافی به دلیل نداشتن منبع ذخیرهسازی با مشکل جدی تأمین آب شرب مواجه بود. با حمایت مالی یک خیر تهرانی و مشارکت فعال اهالی روستا، پروژه تأمین آب با موفقیت اجرا شد.
با مردم، برای خدمت به مردم
یکی از مهمترین ویژگیهای گروههای جهادی، مردم محور بودن آنهاست که میتواند در هر کجا مفید باشد.
گروه جهادی «منتظران ظهور» در سیستان و بلوچستان از جمله گروههایی است که بیشتر کارهایش را با حضور و مشارکت مردم انجام میدهد تا بتواند میزان کیفیت و خروجی کارها را بالا ببرد.
مهدی خوبانی مسئول این گروه است. او با بیان اینکه دوستان جهادگرش از سال ۱۳۹۴ دور هم جمع شدهاند و فعالیتهایشان را در عرصههای معیشتی، حمایتی و درمانی در محلات کمبرخوردار بهویژه منطقه رسالت شهرستان زاهدان انجام میدهند، میگوید: «با توجه به اقدامات انجام شده و شناساییهای صورتگرفته از اهالی محل در زمینههایی که مردم نیاز داشتند مانند اشتغال و توانمندسازی، فرهنگی و تربیتی، حوزه آسیبهای اجتماعی، عمرانی، بهسازی منازل و راهاندازی کاروانهای زیارتی، این گروه برنامهریزی کرده و وارد میدان شده که خروجی کارها نشان میدهد اثرات خوبی برای مردم در پی داشته است.»
وی میافزاید: «در ارائه اقدامات جهادی و مردمی معمولاً با انجام فعالیتهای اجتماعی و عامالمنفعه به صورت مستقیم و غیرمستقیم روبهرو هستیم، در این راستا احادیث و روایات زیادی برای خدمت به مردم وجود دارد و از آنجایی که الگو و سیره ما قرآن است قطعاً انجام چنین اقدامات خداپسندانهای در زندگی فردی و یا انجام فعالیتهای اجتماعی اثرگذار است.»
مسئول گروه جهادی منتظران ظهور زاهدان به بیان پارهای از مشکلات پیش روی گروههای جهادی اشاره میکند و توضیح میدهد: «در بحث مسئلهشناسی فعالیتهای جهادی و کارهایی که باید بهصورت زیرساختی انجام شود متأسفانه برنامه خاصی وجود ندارد، اگرچه در اسناد بالادستی گروههای جهادی بسیج سازندگی اقدامات و سیاستگذاریهایی در حال انجام است، ولی فعالیتی که به شکل مثمرثمر و زیرساختی و زیربنایی برای مردم و گروههای جهادی باشد وجود ندارد، چراکه یکسری نهادها بهصورت موازی، کارهایی انجام میدهند که اگر همافزایی صورت گیرد قطعاً برکات بیشتری برای مردم دارد.»
وی بیان میکند: «مقوله ما برای این فعالیتها، مشارکت مردمی در انجام کارهاست که مردم باید خودشان محور کار باشند، اما در بیشتر فعالیتهای دستگاههای اجرایی و متولیان امر میبینیم که مشارکت مردم کمرنگ است. این در حالی است که وقتی از ظرفیت مردم و اهالی محل استفاده میکنیم، عزت مردم حفظ شده و آنها با سرافرازی کمکها را میپذیرند.»
خوبانی با اشاره به اینکه مطالبهگری باید در اهالی حاشیهنشین تقویت شود و نگاه افراد تغییر کند، تصریح میکند: «تاکنون در بحث کمکهای مؤمنانه، اشتغال، عمران، درمان، سلامت و موارد دیگر سعی شده است این موضوع مدنظر باشد و پیگیری شود.»